Villares: "A construción de En Marea non ten volta atrás, desandar pasos está chamado ao fracaso"

Luís Villares, voceiro de En Marea CC-BY-SA En Marea

Luís Villares vive as súas primeiras semanas como portavoz parlamentario de En Marea. O debate de investidura, di, pecha o primeiro ciclo da formación política, que ten por diante unha complexa estruturación interna. No ámbito parlamentario, asegura, os populares non van ter "a oportunidade de descualificar o fondo do noso discurso polas formas" e os seus esforzos centraranse en "amosar que temos un proxecto viable". Fóra da Cámara Villares pon o acento na importancia de consolidar e estender territorialmente En Marea e asegura que ese obxectivo non colisiona coa "coexistencia" de "organizacións partidarias e municipais". "Compartimos obxectivos estratéxicos", afirma.

Unha vez transcorridos dous meses dende as eleccións, cantas veces pensou pensou “onde me metín?” ou “por que me metería nisto?”?
Non, sabía onde me metía, sempre o dixen. A creación dun proxecto novo ten moitas incertezas e sabía que habería que ir despexando moitas incógnitas. Eu era unha incógnita a despexar pola propia En Marea e eu tiña que contribuír a despexar moito máis. Foi bastante na liña do que eu pensaba, aínda que, evidentemente, cando un se presenta a unhas eleccións é para gañar, e iso faltounos. Estabilizar un espazo de unidade popular non era doado e conseguímolo no momento electoral, e agora entramos no organizativo.

Despois das primeiras análises máis apresuradas, tamén máis obvias, tivo tempo xa para debullar o resultado electoral?
Unha das primeiras causas de non obtermos mellores resultados foi a premura, faltounos tempo para amosar o noso proxecto. Mantéñoo, pero hai máis. Outra foi que sufrimos moitas ineficiencias como consecuencia de estar acabados de botar a andar. Houbo un esforzo moi importante de moita xente, pero faltounos organización. E dende o punto de vista político sufrimos o efecto terceiras eleccións no Estado. A sensación dunha mobilización por tres veces consecutivas notouse moito. Mobilizar o sector da poboación menos mobilizado a favor dun proxecto de esquerda non é tan fácil por terceira vez. Sufrimos ese desgaste, unido a que nas eleccións do 20D había unhas expectativas moi importantes de cambio que non se materializaron, e tampouco nas de xuño. Aquí tamén padecemos a inercia da desilusión por todo iso.

"Faltounos organización e sufrimos o efecto da repetición das eleccións xerais"

É posible que iso afectase a En Marea, pero tamén á esquerda no seu conxunto? Estaba máis ou menos claro que, se non houbese maioría absoluta, habería un escenario de procura de entendemento entre a esquerda…
Eu dixen en campaña que o feito de non haber un acordo no Estado entre as forzas antagónicas ao PP era un prexudicial. E por iso nos esforzamos en dicir que nós garantiamos a alternativa a Feijóo. Fomos a forza política que o deixou máis claro.

Que foi o que, ata o momento, máis o sorprendeu da política institucional tras as eleccións?
Que non se pode baixar a garda en ningún espazo, formal ou informal con relación ás demais forzas políticas [ri]. Mesmo a medición dos espazos de colaboración ten que ser pautada e cómpre estar atentos. Para facermos valer a posición de segunda forza parlamentaria nunha situación de empate de escanos co PSdeG, as negociacións tiveron certa complexidade para visibilizar esa preeminencia que nos deu a cidadanía con 30.000 votos máis. Tentar facelo implicou negociacións que hai que aprender a facer, hai que colaborar, pero En Marea ten que seguir o seu camiño.

Que farán, daquela, para facerse notar como segunda forza? Porque no Parlamento, efectivamente, están empatados a 14 escanos co PSdeG…
Viuse xa na sesión de investidura unha foto curiosa. O PP e o PSOE colocáronse nunha situación de antagonismo relativo, mesmo Feijóo practicou unha aperta do oso que por veces facía arrubiarse. O verdadeiro antagonismo estivo representado por En Marea, porque dixemos sen ningunha dúbida que non temos problema en amosalo continuamente. Queremos ser antítese ao PP e, a partir de aí, esas ofertas vacuas de diálogo do PP xa sabemos o que son e non imos caer niso.

"Feijóo deslexitima todo o que non sexa a súa maioría parlamentaria, iso é moi perigoso"

Vostede vén reiterando que a súa aposta é facer oposición “no Parlamento e na rúa”, e o PP vén dicindo que iso denota unha certa falta de aceptación do resultado electoral…
Quen non acepta certos sentidos da democracia é o PP. O presidente Feijóo quixo, no debate de investidura, deslexitimar a democracia participativa. En todo o que non sexa a súa maioría parlamentaria non queren saber nada, e iso é moi perigoso. Democracia non é votar cada catro anos, é moito máis: é estar na transformación social, no día a día e nos problemas da xente, algúns que poderán acceder ao Parlamento e outros, que non. Hai unha realidade social a pesar da maioría social, e iso é o que o PP non quere admitir: parouse a lei de acuicultura malia á maioría absoluta, parouse a mina de Corcoesto malia á maioría absoluta, tirouse cun ministro como Gallardón malia á maioría absoluta… E iso non é democracia? Por suposto que o é. Non imos admitir unha dexeneración do concepto democrático reducíndoo á representación institucional, porque é moito máis complexo. Unha maioría absoluta non dá para erixirse no sha de Persia. Estaremos na institución, pero na rúa tamén, ademais porque non se pode mudar unha maioría electoral sen mudar a maioría social.

O antecedente parlamentario máis directo de En Marea é AGE. Un dos receos que pairan sobre vostedes é a posibilidade de que se reproduzan as dificultades que tivo esa coalición, mesmo con rupturas. Desbota vostede ese risco?
O risco está desbotado dende o primeiro momento, porque En Marea foi concibida como un partido, chamémoslle ferramenta política, partido instrumental… Pero non houbo as tensións propias dunha coalición. A ferramenta da que nos dotamos aumenta a cohesión, non hai ansia por visibilizar persoas ou partidos en detrimento doutros e todo o mundo asume protagonismo interno como membro de En Marea. Esa foi unha asunción voluntaria e os resultados son positivos.

"O marcado na asemblea de Vigo é imparable, outra cousa é que os tempos poidan ser máis ou menos lentos"

Vostede manifesta a súa vontade de completar a construción de En Marea, pero nas últimas semanas voces internas dende varias forzas chaman a frear e reflexionar sobre ese proceso. Confía, así e todo, en seguir ese roteiro?
A construción do espazo marcada na asemblea de Vigo é unha vontade política clara: unha ferramenta útil para a realidade nacional galega. É un camiño sen volta atrás e calquera fórmula que pretenda desandar pasos estará chamada ao fracaso, porque a fórmula funcionou e a xente quedou con ganas de máis. Estamos tendo peticións individuais de afiliación a En Marea, a nivel colectivo de construción de mareas locais, de espazos de traballo comarcais… A nosa responsabilidade e compromiso político con esa xente é dar unha resposta. Por iso é imparable. Outra cousa é que os tempos poidan ser máis ou menos lentos, calquera ferramenta que nace nova precisa un tempo. Pero a vontade é esa e se houbo voces que reclamaron outra cousa, iso encaixa no proxecto dende o momento en que dixemos que somos un partido instrumental na medida en que admitimos unha dobre militancia e as organizacións poden coexistir como tales, tanto de carácter partidario como municipal. Teñen perfecta cabida, porque compartimos obxectivos estratéxicos.

Cal cre que debe ser o seu rol nese espazo? Elixirán órganos de dirección ou coordinación…
Eu vin coa idea de cohesionar este espazo. Pola miña procedencia moita xente opinou que eu podía exercer ese papel e eu asumín ese reto, e iso é o que quero seguir representando. Iso significa unificar mensaxes e formas de traballo para que a resultante de En Marea teña a todo o mundo cómodo. É o que busco, tanto no grupo parlamentario como na construción deste proxecto. O meu compromiso é, na medida en que sexa posible, dotalo de maior cohesión e representar á totalidade.

"O meu compromiso é dotar En Marea de maior cohesión e representar á totalidade"

No seu discurso no debate de investidura manifestou que a vontade de En Marea é prepararse para “gobernar en 2020”. É unha declaración de intencións máis ou menos xenérica ou pensa vostede nesas eleccións tan afastadas?
Dixemos que En Marea veu para quedar e non como un eslogan. Temos a vontade de artellar un espazo político que non é cuestión dunhas eleccións, senón de permanencia no tempo. Acabamos de empezar a andar, estamos aglutinando forzas cun fin: transformación social e, como culminación, un envorcamento electoral. Iso é algo que non se improvisa.

Antes desas eleccións de 2020 hai unhas eleccións municipais ante as que o PP vén fixando como albos, entre outros, os gobernos das mareas. Como ve a capacidade de resistencia deses gobernos?
Están facendo moi bo traballo aínda que non llelo están a poñer nada fácil. Ademais, hai políticas de transformación social que só se ven ao cabo do tempo. Por exemplo, poñer en marcha unha renda municipal ou unha nova política urbanística non ten resultados no curto prazo. Ao cabo dos catro anos moitas desas políticas si que se van ver, aínda que exista moito interese en moitos poderes en que non se consoliden: dende o PP, dende moitas oligarquías pero tamén dende o PSOE. Tiveron que poñer o acento na anécdota, porque o que era a regra, unha forma inaceptable de facer política, xa non existe.

"Contra os gobernos das mareas poñen o acento na anéctoda porque o que era a regra, unha forma inaceptable de facer política, xa non existe"

Nese sentido, tamén no Parlamento, o PP debúxaos a vostedes como unha forza política que pouco máis fai que estar contra o propio PP…
Nós, no debate de investidura, expuxemos o que sería un mini-programa de goberno. Fixémolo para deixar clara a nosa liña política, dentro da cal podemos chegar a acordos e fóra dela, non. E porque temos un proxecto integral para Galicia, non nos definimos por oposición a ninguén.

Alén das propostas específicas, En Marea nace nun ciclo político no que se falou reiteradamente de “cambio”. Pero o certo é que, tras varias convocatorias electorais entre esas apelacións, en Madrid está Rajoy e en San Caetano, está Feijóo.
Os procesos de transformación social non sempre son inmediatos. Por exemplo, un proceso que pretendía ser de cambio radical, o 15M, que pretendía achegar unha nova cultura política, tardou cinco anos en ter unha plasmación electoral. No caso do Estado, sobre todo recollida por Podemos e aquí xa preconizada por AGE e polas mareas municipais cun compoñente nacional galego. Por todo isto incidimos non noso discurso de facer política na rúa, fóra do Parlamento, porque na democracia a validación das maiorías electorais vai en relación a proxectos políticos que viven socialmente. Para nós o proceso de cambio non está acabado, En Marea quere perfeccionalo.

INICIO DE LEXISLATURA Os voceiros e voceira dos grupos parlamentarios analizan neste espazo os retos da nova lexislatura galega e de cadansúas forzas políticas

Villares, no pleno do Parlamento © Parlamento de Galicia

Grazas ás socias e socios editamos un xornal plural

As socias e socios de Praza.gal son esenciais para editarmos cada día un xornal plural. Dende moi pouco a túa achega económica pode axudarnos a soster e ampliar a nosa redacción e, así, a contarmos máis, mellor e sen cancelas.