Jorquera: "Galiza ten que ter a mesma ambición nacional que Euskadi ou Catalunya"

Francisco Jorquera, candidato do BNG á Xunta CC-BY-NC-SA BNG

Francisco Jorquera (Ferrol, 1961) non é un home dado ás estridencias. Tras unha dilatada traxectoria política no nacionalismo que se remonta aos tempos de ERGA afronta por primeira vez a candidatura do BNG á Presidencia da Xunta. Faino, recoñece, despois de que o Bloque atravesase un proceso "conflitivo", se ben ve a organización "totalmente cohesionada" e con forza dabondo para participar nun Goberno galego de "cambio profundo". Mentres, substitúe os quilómetros que percorreu durante anos para ir e vir ao Congreso dos Deputados por unha intensísima axenda de actos por todo o país: "unha forza transformadora ten que predicar co exemplo e ter unha permanente interlocución coa cidadanía", di. 

Que tal levou a precampaña, que tal lle senta o 'traxe' de candidato?
No traxe de candidato atópome cómodo porque xa fun candidato do BNG ás eleccións xerais. O BNG está facendo unha precampaña moi intensa, de contacto social, con actos nos que non só explicamos as nosas propostas, senón que tamén escoitamos as preguntas e suxestións cidadás. En Galiza existe un maelstar social maioritario coas políticas do PP, un desexo real de ambio e unha gran receptividade ás nosas propostas. Nós ímonos empeñar en que ese descontento social maioritario se plasme na aposta por un cambio, por políticas alternativas que son as que defende o BNG.

No inicio da carreira electoral falouse en diversas ocasións das dificultades que lle podería ocasionar o seu baixo grao de coñecemento entre a cidadanía. Como o percibe vostede?
Son consciente de que partía dun grao de coñecemento inferior aos candidatos das outras grandes formacións por unha razón lóxica, é a primeira vez que son candidato e persoas que xa xogaron ese papel ou tiveron unha partipación maís activa na política autonómica partían dun grao de coñecemento superior. Pero a axenda tan intensa que o BNG vén desenvolvendo dende a asemblea nacional contribuíu a incrementar o meu grao de coñecemento, percíboo cando paseo pola rúa, con xente que se para falar, que me dá ánimo... 

Na convención nacional do 30 de setembro vostede asegurou que as eleccións están abertas. A ata que punto hai partido?

"O resultado dependerá, en grande medida, de que o voto nacionalista e de esquerdas se concentre no BNG"

Están totalmente abertas. De feito, non estaría a acontecer o que acontece nestas últimas semanas, nas que o PP está a recorrer á guerra sucia, a tentar confundir a sociedade emporcando a campaña, se non fose porque están nerviosos e non as teñen todas consigo, porque poden perder as eleccións. Ademais, todos os datos indican que hai unha porcentaxe moi alta de votantes que aínda non teñen decidida a intención do voto. Están máis abertas ca nunca e en grande medida o resultado vai depender de que se concentre o voto nacionalista e o voto de esquerdas en torno ao BNG. Quero lembrar que en cidades como Santiago tivemos que padecer un alcalde como o señor Conde Roa por 14 votos. Cada voto vai ser decisivo.

Enmarcaría a operación Pokémon nesa guerra sucia?
En parte estoume referindo a iso. Eu quero ser sempre moi respectuoso cos procesos xudiciais, pero a Xustiza ten que ser independente e non pode estar tutelada polo poder político nin ao servizo do goberno de quenda. Nesa operación hai cousas que chaman a atención, como o feito de que en Galiza se converta en norma que, cando hai unha convocatoria electoral, haxa unha operación xudicial en marcha. Chama a atención que, habendo segredo de sumario, leamos informacións do sumario nalgúns xornais. E que se impute a persoas porque en conversas entre dúas persoas, se cita a unha terceira. Chama a atención que unha imputación, que no sistema xudicial español non ten nada que ver cunha inculpación, sexa presentada publicamente como unha presunción de culpabilidade. Todo este tipo de feitos suscitan sospeitas fundadas sobre se por tras de todo isto non se agocha unha intencionalidade política, sobre todo cando vivimos nun país no que ducias de milleiros de pequenos aforradores foron estafados, onde persoas directivas de entidades financeiras se apropiaron delas e as deixaron na ruína, e ante feitos coma este non actúa a Xustiza pero en cada convocatoria electoral, temos operacións espectáculo.

Contribúe isto a que na campaña non se fale de política, senón de se alguén roubou ou non?

"Estase convertendo en norma que, cando hai unha convocatoria electoral, haxa unha operación xudicial en marcha"

Eu creo evidente que unha estratexia no PP é tentar que o desprestixio que provocan as súas políticas se estenda a todas as opcións, tentando cultivar un desprestixio xeral. Ademais, esa campaña de desprestixio da política que impulsa o PP e os seus potentísimos altofalantes mediáticos ten outra intencionalidade: se se desprestixia a política créase o caldo de cultivo para que a sociedade acepte que as decisións que afectan ao seu futuro non se adopten en ámbitos que dependen da súa decisión democrática.

Volvendo ao escenario puramente electoral, con que expectativas concorre o BNG?
O BNG concorre coa expectativa de fortalecer a súa posición política actual. Ese incremento convertería o BNG nun factor decisivo para facer posíbel un cambio de políticas: Galiza necesita un goberno insubmiso cos recortes; a nosa aspiración é ter maior apoio electoral, que nos dote de maior capacidade para determinar a política galega, para que o 21 de outubro non se produza só unha alternancia de goberno, senón que se produza un cambio de rumbo nas políticas públicas.

Vostede afirmou que, se é polo BNG, o PP non gobernará a Xunta despois do 21 de outubro. Iso implicaría, moi probablemente, apoiar dende dentro ou dende fóra un Goberno do PSdeG. Con que condicións?

"No que dependa do BNG non pasará o de Extremadura, onde unha forza de esquerda lle entregou o Goberno ao PP"

Nós temos claras cales son as fronteiras que o BNG non vai traspasar. No que dependa do BNG non vai pasar o que pasou en Extremadura, onde unha forza de esquerdas lle entregou o Goberno ao PP, nin tampouco o de Andalucía, cun goberno seica progresista que despois aplica políticas de recortes de contido antisocial. Dito isto, nós en política distinguimos tempos. Se na composición do Parlamento ningunha forza obtén o apoio suficente para gobernar en solitario, para o BNG o prioritario vai ser un programa claro, que vincule a acción do Goberno no seu conxunto e que marque un cambio de rumbo. Un Goberno con vontade real de enfrontar as políticas de recorte que pretende impor o Goberno central, que aposte pola reactivación económica, a xeración de emprego e a protección dos servizos públicos. E clara vontade de ampliar o autogoberno. O modelo de Estado español está en revisión e, posibelmente, provoque que moitas das actuais comunidades queden reducidas a meras autonomías administrativas. Pero ninguén discute que neste proceso Euskadi e Catalunya van ter un estatus político distinto, alí estanse a configurar maiorías sociais amplísimas que optan por dotar eses países de máis capacidade de decisión. Galiza é unha nación como Euskadi e Catalunya e para o pobo galego non é menos importante ter plena capacidade de decisión sobre os seus asuntos.

Nesa eventual mesa de negociación estarían, polo tanto, o concerto económico ou a banca pública...
Nese escenario hipotético, o BNG o que vai avaliar é se o resultado global nunha negociación porgramática permite avanzar nunha dirección favorable ás maiorías sociais e a reforzar o autogoberno de Galiza. O que será condición determinante é a resultante global, pero dende logo para o BNG aspectos moi importante é a modificación do financiamento autonómico, en ese sentido temos que ter a mesma ambición nacional que Euskadi e Catalunya, defendendo un concerto económico que permita que Galiza poida xestionar de xeito integral os seus recursos. Esa é a ferramenta que nos permitiría blindarnos ante os intentos do Goberno central de ditar recortes. Para nós unha cuestión fundamental é tamén apostar por un banco público galego que asegure que os aforros dos galegos se invistan en Galiza.

Tamén mirando a Euskadi e Catalunya, cabería a posibilidad de reabrir o debate da reforma do Estatuto ou estamos xa nun escenario posterior?

"A vía estatutaria pechouna o Constitucional, hai que revisar o marco constitucional para que o Estado se configure como plurinacional"

A vía estatutaria encargouse de pechala unah alta institución do Estado, o Tribunal Constitucional. Vivimos tempos nos que o que hai que revisar é o marco constitucional e superalo, para que o Estado se configure como un estado plurinacional onde Galiza, Euskadi e Catalunya teñan amplos espazos de libre decisión.

En calquera caso, fálase moito da escasa marxe de manobra que teñen os gobernos autonómicos neste contexto económico. Baixo ao plano do concreto;  que habería que facer, por exemplo, coa Cidade da Cultura?
En primeiro lugar, decretar a paralización definitiva dos edificios que fican por construír. Nós temos claro que nun contexto de crise como no que estamos hai que concentrar todo o aforro no gasto improdutivo para mobilizar todos os recursos a prol do impulso da economía, a xeración de emprego e as políticas sociais. Hai que suspender definitivamente os edificios que faltan, da mesma maneira que hai que facer un estudo de todas as infraestruturas pendentes que dependen da Xunta para establecer unha moratoria á hora de acometer todas as que non sexan urxentes. Da mesma maneira que, dentro da limitada marxe que ten a autonomía, hai que actuar no sistema fiscal para que paguen máis os que máis teñen, que é ademais unha maneira de equilibrar as contas sen tocar os servizos públicos.

Francisco Jorquera, candidato do BNG á Xunta CC-BY-NC-SA BNG

Despece

  • "No bipartito houbo erros, pero tamén políticas beneficiosas que Feijóo desmontou e cómpre recuperar"

    Que pasa se goberna de novo o PP? Cal serían, ao seu xuízo, as consecuencias para o país?
    Nunca me gustou xogar ao tremendismo nin ao catastrofismo, pero serían catro anos máis do Goberno Feijóo, que obxectivamente foi unha ruína para o país: a economía decrece a maior ríitmo que a española, o paro medra a moito maís ritmo que no conxunto do Estado aínda que en Galiza se agudizou o fluxo migratorio, con 60.000 mozos e mozas que tiveron que emigrar. Todos os nosos sectores básicos atravesan unha dura crise e os servizos públicos están cada vez máis precarizados. Catro anos máis serían enormemente lesivos para os intereses do noso país, pero ademais tería outro efecto: o PP a nivel de Estado íase sentir lexitimado para seguir coa ofensiva de brutais recortes.

    Nesta precampaña falouse moito de construción naval... Cos datos dos que dispoñen, cren que Pemex constrirá barcos en Galicia?

    "Hai razóns que fan desconfiar dos contratos de Pemex, comezando por todo o relatorio de promesas incumpridas por Feijóo"

    En ningunha orde da vida me gusta actuar por actos de fe. Eu expreso o meu desexo de que ese contratos se concreten, porque sería bo para os estaleiros galegos, por moito que a carga de traballo que xerasen só repare nunha mínima parte todo o traballo destruído nestes tres anos. Pero hai razóns que fan desconfiar obxectivamente; en primeiro lugar todo o relatorio de promesas incumpridas do señor Feijóo. Se lle fixésemos caso habería 14.000 postos de traballo creados polo seu plan eólico e non se creou ningún; en Ourense habería 1.100 postos de traballo vinculados a unha fábrica de vehículos eléctricos da que nunca máis se soubo; anunciou como contratos firmes a construción de sete remolcadores e a participación noutros sete para Pemex e agora sabemos que se convidou os estaleiros a presentar ofertas para un concurso que non está resolto. E se falamos dos dous floteis, as informacións que veñen de México falan de que eses buques van ser adxudicados nunha licitación internacional e altos directivos de Pemex falan de que houbo un acordo de dispoñibilidade por se a oferta dos estaleiros galegos era seleccionada. Pero se Feijóo quere despexar as dúbidas, que faga caso aos emprazamentos do BNG, exerza a transparencia e colgue na web da Xunta os contratos presuntamente asinados, entregue a documentación no Parlamento e compareza na Deputación Permanente.

    Pola banda do PP outro dos eixos da campaña é alertar dos riscos de posibles coalicións...
    Sen que sirva de precedente, estou de acordo. Lanzo unha alerta sobre as consecuencias graves para Galiza dunha coalición entre o PP, o señor mario Conde e UpyD. O señor Conde, modelo de banqueiro especulador de casino que nos levou a esta crise e UPyD, cunha líder que ten feito manifestacións reiteradas que representan unha ofensa para este país. Por moito que Feijóo diga que non vai pactar, todos os galegos e galegas saben que se o PP non ten maioría e esas forzas teñen representación, pactaría con elas para manterse no poder.

    Feijóo refírese reiteradamente á lembranza do bipartito. En caso de que houbese un goberno de esquerdas no país, habería accións daquel goberno que cabería recuperar?
    O bipartito cometeu erros e hai que asumilos para evitar que se reiteren. Por ese motivo o BNG non aspira a unha reedición dese bipartito nos mesmos termos, hai que aprender e tomar nota para o futuro. Dito isto, é obxectivo que o balance de xestión daquel goberno é incomparabelmente mellor que o do Goberno de Feijóo. E Galiza ten que escoller se quere ter ou non un Goberno, porque nestes tres anos non o tivo, tivo un señor presidente que durante a primeira parte da lexislatura se dedicou a actuar como comentarista político criticando o mal que o facía Zapatero e, unha vez que se produciu o cambio político no Estado, limitouse a actuar como delegado do Goberno Rajoy. No bipartito houbo erros evidentes que non se poden reproducir, pero tamén é evidente que se iniciaron políticas enormemente beneficiosas para o país que Feijóo se dedicou a desmontar e que é necesario recuperar.

    Jorquera, na conmemoración do aniversario do BNG CC-BY-NC-SA BNG

  • "Equivócase quen, nun contexto de recentralización, vai en coalición con forzas de obediencia estatal"

    O BNG lanzou esta carreira electoral no mes de maio, nunha convención nacional que chegou tras un complexo período, o que seguíu á Asemblea Nacional de Amio e as súas convulsións. Está o BNG asentado despois dese proceso?
    O BNG, despois de vivir un proceso conflitivo e complexo, demostrou ante a sociedade galega a śua capacidade de rexeneración. Demostrámolo nesa convención, tamén o 25 de xullo, que foi a manifestación máis multitudinaria do Dia da Patria Galega, demostrámolo na convención do 30 de setembro e tamén estando á cabeza da contestación multitudinaria ás políticas do PP. O BNG é unha organización totalmente cohesionada, forte, enormemente activa socialmente e responsabilizada. Sabemos que Galiza está vivindo tempos decisivos, nos que está en xogo o modelo de sociedade que teremos e o futuro político que queremos.

    Ata que punto lles pode afectar electoralmente a presenza nestas eleccións de formacións integradas por persoas que antes formaban parte do BNG, como Xosé Manuel Beiras?
    Eu nunca fago cábalas e son moi respectuoso co pluralismo político. Pero o que si observo por parte do PP é o interese de que o voto de todas as persoas que reclaman un cambio real se fraccione, porque facilitaría reter a maioría absoluta. Con isto non quero dicir que ninguén estea colaborando conscientemente co PP, pero creo que neste momento pretender debilitar organizacións solidamente asentadas na sociedade galega é un erro ante o obxectivo principal, que é derrotar o PP. E ademais creo que se confunden persoas que, nun contexto de profunda recentralización do Estado, onde volve estar no primeiro plano do debate a necesidade de defender o dereito de autodeterminación de Galiza, van en coalición con forzas de obediencia estatal e con outras como Equo, que no seu último congreso se manifestou contra o recoñecemento do carácter plurinacional e do dereito de autodeterminación dos pobos do Estado.

    Nos último ano no entorno da política institucional xeráronse movementos como o 15-M, que critican os recortes pero tamén o sistema político. Como poden encaixarse? Benefician ou prexudican a esquerda?

    "Subscribimos moitas das críticas do 15-M, pero nese meovemento hai tamén actitudes antipolíticas que son erróneas"

    O BNG sempre foi moi sensíbel ás demandas deses movementos. Dentro das súas críticas e reivindicacións hai moitas que o BNG leva formulando dende a súa fundación. Todas as forzas que teñen vocación transformadora teñen que estar en contacto cos mvementos osciais e ser permeábeis e sensíbeis a eles. Pero subscribindo moitas das críticas e propostas do 15M, dentro dese movemento hai actitudes tamén antipolíticas que son totalmente erróneas. O BNG é o primeiro en ter claro que a política non se reduce a estar nun goberno ou nun Parlamento, porque é fundamental o traballo na base da sociedade. Pero se iso non se acompaña da aposta por propostas políticas diferentes e alternativas no ámbito institucional, non estarán contribuíndo a cambiar as cousas, senón que estarán mantendo o status quo.

    Jorquera, cos cabezas de lista do BNG CC-BY-NC-SA BNG

Grazas ás socias e socios editamos un xornal plural

As socias e socios de Praza.gal son esenciais para editarmos cada día un xornal plural. Dende moi pouco a túa achega económica pode axudarnos a soster e ampliar a nosa redacción e, así, a contarmos máis, mellor e sen cancelas.
Quero ser de Praza