A existencia dun cárcere secreto da Axencia Central de Intelixencia (CIA) de Estados Unidos en Polonia, onde foron detidos ilegalmente e torturados presuntos terroristas islamitas, provocou unha tormenta política no país centroeuropeo. Este centro de detención clandestino funcionou entre 2002 e 2003 en Kiejkuty (nordés de Polonia).
O Goberno de centrodereita de Donald Tusk desmentiu até agora as afirmacións do Consello de Europa, segundo as cales membros de Al Qaida estiveran detidos e maltratados en Polonia en accións ilegais levadas a cabo pola CIA. Pero en agosto de 2008 a xustiza polaca iniciou unha investigación e en outubro de 2010, a fiscalía revelou que un detido de Guantánamo, o saudita Abd ao Rahim ao Nashiri, fora trasladado a Polonia e detido e interrogado por axentes dos servizos secretos estadounidenses.
Varsovia fixo caso omiso ás peticións de Bruxelas, pero hai uns días a polémica política acrecentouse en Polonia despois de que o diario de centroesquerda Gazeta Wyborcza informase sobre a inculpación do ex xefe dos servizos de intelixencia polacos, Zbigniew Siemiatkowski
Outro prisioneiro de Guantánamo, o palestino Abu Zubaydah, considerado como un estreito colaborador de Osama Bin Laden, solicitou tamén unha investigación sobre o seu traslado ilegal a Polonia. Un ano antes, en outubro de 2009, o Departamento de Xustiza de Estados Unidos rexeitara unha solicitude polaca de axuda xurídica, considerando que o caso estaba pechado. En setembro de 2011, o Comisario de Dereitos Humanos do Consello de Europa, Thomas Hammarberg, pediu a Polonia e a outros ex países comunistas, como Rumania e Lituania, que desen explicacións sobre a existencia de "sitios negros" da CIA nos seus respectivos territorios.
Varsovia fixo caso omiso ás peticións de Bruxelas, pero hai uns días a polémica política acrecentouse en Polonia despois de que o diario de centroesquerda Gazeta Wyborcza informase sobre a inculpación do ex xefe dos servizos de intelixencia polacos, Zbigniew Siemiatkowski, no marco da investigación sobre a suposta existencia dun cárcere secreto da CIA neste país centroeuropeo.
Así as cousas, o ex primeiro ministro socialdemócrata, Leszek Miller, un oportunista do antigo réxime comunista que actualmente lidera o opositor partido socialista SLD, tamén podería ser obrigado a comparecer ante os xuíces por permitir a instalación da citada base secreta estadounidense entre 2002 e 2003
Siemiatkowski dixo ao citado rotativo: "Negueime a declarar ante a fiscalía e seguirei negándome durante todo o proceso, incluído no Tribunal" para defender a "seguridade do Estado". O portavoz da fiscalía de Cracovia (sur de Polonia), Piotr Kosmaty, negouse a confirmar ou desmentir a inculpación de Siemiatkowski, porque, segundo declarou aos medios, "a investigación, que consideramos prioritaria, é secreta e o expediente debe permanecer confidencial. Só podo dicir que non houbo ningunha detención".
Así as cousas, o ex primeiro ministro socialdemócrata, Leszek Miller, un oportunista do antigo réxime comunista que actualmente lidera o opositor partido socialista SLD, tamén podería ser obrigado a comparecer ante os xuíces por permitir a instalación da citada base secreta estadounidense entre 2002 e 2003.
"Os ultraconservadores da Partido Lei e Xustiza (PiS) de Jaroslaw Kaczynski, que gobernaron en Polonia entre 2005 e 2007, e os socialdemócratas de SLD selaron un pacto non escrito para impedir que o Parlamento tome cartas no asunto"
Diversas reaccións
Mentres o Goberno de Donald Tusk tenta capear o temporal político como pode, os ultraconservadores da Partido Lei e Xustiza (PiS) de Jaroslaw Kaczynski, que gobernaron en Polonia entre 2005 e 2007, e os socialdemócratas de SLD selaron un pacto non escrito para impedir que o Parlamento tome cartas no asunto e non ven con bos ollos que a xustiza siga investigando a existencia dunha prisión secreta da CIA. Pero no seo da oposición, Janusz Palikot, que lidera o partido anticlerical de centroesquerda Movemento Palikot (RP), pediu que se esclareza toda a verdade sobre esta cuestión, e acusou a Leszek Miller de pór en perigo a seguridade de Polonia fronte á ameaza terrorista ao autorizar á CIA a actuar ilegalmente no seu país.
Donald Tusk asegurou que "Polonia non será nunca máis un país onde os homes políticos, aínda que vaian da man da maior potencia do mundo, poidan eludir as súas responsabilidades", pero lamentou que o seu país sexa a "vítima política" da "indiscreción"
O ex comunista Miller reaccionou cualificando a Palikot de ser "o portavoz de Al Qaida", e deixou claro que "non vou chorar polos criminais. Un bo terrorista é un terrorista morto". Pola súa banda, o presidente Bronislaw Komorowski, que pertence ao mesmo partido que Tusk, a Plataforma Cívica (PO), considerou que hai que investigar esta cuestión, "aínda que se trate dun asunto delicado e quizá doloroso para o Estado polaco, xa que se trata da imaxe pública de Polonia".
Seguramente presionado polos acontecementos, Donald Tusk asegurou que "Polonia non será nunca máis un país onde os homes políticos, aínda que vaian da man da maior potencia do mundo, poidan eludir as súas responsabilidades", pero lamentou que o seu país sexa a "vítima política" da "indiscreción" dalgúns responsables da Administración estadounidense.
Polonia é o primeiro país europeo que se atreve a investigar abertamente este espiñento asunto. En Europa do Leste, ademais de Polonia, Romanía, Lituania e Ucraína cederon o seu territorio ás actividades secretas da CIA na loita contra Al Qaeda
Asumir responsabilidades
Polonia é o primeiro país europeo que se atreve a investigar abertamente este espiñento asunto. En Europa do Leste, ademais de Polonia, Romanía, Lituania e Ucraína cederon o seu territorio ás actividades secretas da CIA na loita contra Al Qaeda. No caso de Romanía, a CIA utilizou durante varios anos e até 2009 de forma clandestina un edificio gobernamental en Bucarest no que interrogou e maltratou a presuntos terroristas. Este edificio era e é utilizado pola Oficina Nacional de Rexistro de Información Secreta (ORNISS) de Romanía e nas súas instalacións almacénase información reservada da OTAN e a Unión Europea (UE). Para Woiceijh Czuchnowski, do diario Gazeta Wyborcza, "os políticos que adoptaron estas decisións terían que asumir a responsabilidade dos seus actos".
