Póñanlle o adxectivo que queiran. Pero o dato é significativo por si mesmo: os libros publicados en galego en 2013 representan pouco máis da metade dos publicados o ano anterior, consolidando unha tendencia á baixa iniciada en 2008, ano no que, con 2.070 títulos, se rexistrou o récord histórico. A edición en galego atravesa unha crise moi fonda, cun número de títulos inferior ao que se acadaba antes do ano 1999. Esta é a realidade que amosa a Estatística da Produción Editorial de 2013, presentada este xoves polo Instituto Nacional de Estatística (INE).

É certo que o descenso é xeral en toda España e en todas as linguas, de xeito que o número total de títulos editados no Estado cae dende os 69.668 de 2012 até os 56.435 de 2013 (un 19% menos), e igualmente queda moi lonxe dos 86.330 de 2008. Porén, a caída da produción das editoriais galegas, por unha banda, e de obras en galego, pola outra, é moito máis importante. Cómpre sinalar, a este respecto, que se en 2008 se editaban 3.747 títulos en Galicia, hoxe esa cifra é de 1.869, máis ou menos a metade. E que, así mesmo, se en 2008 as editoriais galegas achegaban o 4,34% de todas as obras públicadas en España, hoxe a súa importancia relativa caeu até o 3,31%.

O 42,38% dos títulos que se editaron en Galicia en 2013 fórono en galego, fronte a un 52,06% en castelán e un 3,21% en idiomas estranxeiros. A proporción é semellante á acadada en 2012, aínda que nun ano o galego perdeu dous puntos (dende o 44,96%). Mesmo así, Galicia segue sendo, despois de Baleares, a comunidade autónoma na que a edición en lingua propia representa unha proporción meirande.

Preocupación no sector

Os datos coñecidos este xoves veñen confirmar e a agravar as tendencias xa coñecidas en anos anteriores. O pasado mes de novembro a Asociación Galega de Editores realizou unha valoración dos orzamentos para 2014 presentados pola Xunta, amosando a súa "preocupación e clara disconformidade" coas contas, nas que hai 440.000 euros menos para o libro o próximo ano. Os editores engadían que esta cantidade viña sumarse "aos 250.000 euros da desaparecida orde de axudas á edición de grandes obras, que xa experimentara unha reducción acumulada do 75% dende o ano 2010", así como aos recortes que se viñeran realizando, en cada un dos exercicios económicos, ás axudas tradución, edición de materiais curriculares e adquisición de fondos de libros en galego para as bibliotecas públicas.

De igual xeito, un ano antes a Mesa pola Normalización Lingüística realizara unha análise semellante, cualificando de "mazazo" os datos de 2011 (moito mellores que os actuais) e sinalando que “desde que preside a Xunta Alberto Núñez Feijóo, non hai un só indicador positivo en políticas culturais, educativas ou lingüísticas”. Carlos Callón reclamáralle á Xunta a “resurrección da política cultural e do fomento do libro en galego".