O 4 de febreiro é o Día Mundial contra o Cancro. No barrio vigués de Coia, fronte ao Instituto Nacional da Seguridade Social, ten lugar unha mobilización para denunciar que “as persoas que sofremos esta doenza estamos espidas, temos que ter unha especial protección socio-económica”. Así o denuncia Beatriz Figueroa, a convocante e coa que conversou Praza Pública para coñecermos máis de perto o seu percorrido persoal, de loita contra esta enfermidade e as Administracións “que nos exclúen e invisibilizan”.
“Caer enferma estando na situación de desemprego é duramente castigado, non teñen en conta se traballaras antes ou non, e despachante cunha tarifa plana de 426 euros, o 80% do IPREM (Indicador Público de Renda de Efectos Múltiples vixente)” expón con dureza Beatriz. Sen pais, sen parella, sen ningún outro ingreso e baixo o teito dunha vivenda hipotecada, ten que sobrevivir esta avogada e xornalista viguesa, mentres loita contra o cancro, e é por iso que “decidín mobilizarme e facer que se escoitase a miña voz”.
"Non procuro solidariedade, senón xustiza social"
A historia de Beatriz está cargada de dor, resistencia, e é tamén unha loita con vontade colectiva de mudar a actual situación das cousas: “non procuro solidariedade, senón xustiza social, porque o que a min me aconteceu pódelle pasar a calquera”.
Un duro camiño desde o 2011
No mes de marzo de 2011, a Beatriz diagnosticábanlle cancro de mama, despois de perder o seu traballo e dunha depresión. Beatriz pasa dúas veces polo quirófano, maio de 2011 e maio de 2012, por un proceso de quimioterapia.
Tamén relata que, cando esgotou a prestación por desemprego, solicitou o pago directo ao INSS por incapacidade temporal. “Cando recibo a resolución e son consciente da dureza á que me terei que enfrontar, prométome a min mesma que algún dia faría pública esta situación e daría difusión ao lema que sentía moi dentro de min: o Sergas cúrate e o INSS e o INEM mátante á fame”.
Malia ter cotizado máis de 20 anos, unha vez rematada a prestación, está institucionalizado na Administración que o 80% do IPREM (426,00 €) satisfai as “necesidades de vivenda, alimentación e vestido", polo que son incompatíbeis outras axudas económicas complementarias, así que esta é a única axuda que recibe. Amais, polo “medicamentazo”, non está exenta do pago do 40% dos medicamentos.
Folga de fame
Beatriz apostou por levar adiante unha folga de fame do 21 de maio ao 21 de xuño do 2013, que os médicos lle aconsellaron deixar polo seu feble estado de saúde.
Beatriz estivo en folga de fame do 21 de maio ao 21 de xuño
Saía deste xeito da súa soidade, do illamento da enfermidade ás rúas de Vigo, expúñase a graves riscos, pero rachaba o silencio sobre a doenza, utilizando a rede para contactar con moitas outras persoas, dando a coñecer o seu caso e explorando novas vías para facer chegar a súa voz.
Rematar a folga de fame foi só un punto e seguido na súa mobilización polos dereitos das persoas con cancro.
Proposición non de Lei e recollida de sinaturas
Beatriz decidía dar un xiro na súa denuncia, e lanzaba no mes de xaneiro de 2014, na Plataforma Change.org, unha iniciativa para recoller sinaturas a prol dunha proposta lexislativa, elaborada polo catedrático de Dereito do Traballo da Universidade de Vigo, Jaime Cabeza. Subliñan nela que a Lei Xeral da Seguridade Social ten que ser modificada para outorgar unha protección especial ás persoas doentes de carcinoma e que “nos confira unha seguridade xurídica e económica”.
Esta proposta foi tramitada como proposición non de lei e proposición de lei pola deputada do BNG Olaia Fernández Dávila, o 4 de decembro no rexistro do Congreso dos Deputados, e está previsto que sexa debatida neste mesmo mes.
Un longo camiño
En poucas semanas pasará de novo polo quirófano para recuperar a mobilidade que perdeu coa reconstrución dun dos peitos e a extirpación doutro
Beatriz reflexiona mentres nos despedimos sobre o longo camiño que aínda lle queda por percorrer, como todo mudou desde que soubera que tiña cancro, desde que se nomeou o que lle acontecia. Actualmente está en tratamento para evitar unha nova recaída e nas próximas semanas pasará de novo polo quirófano, para recuperar a mobilidade que perdeu coa reconstrución dun dos seus peitos e a extirpación doutro. Tamén está á espera do xuízo, previsto para o mes de outubro, e que resolverá a súa petición para que se recoñeza a prestación de incapacidade permanente.
“Hai un antes e un despois aínda que te recuperes. Transforma a túa vida, mesmo a ollada, no físico e no subxectivo. Os tratamentos son moi invasivos. Teño 48 anos e osteoporose, as unllas, o cabelo... Hai que gañar a batalla, e ao que aspiro é a que só teñamos que loitar pola nosa saúde, e non ter que pelexar nos xulgados e contra as administracións. Temos que ser moitas as persoas que xuntemos a nosa voz, e dese xeito mudaremos o recoñecemento e protección social que deberiamos ter. Teño esperanza.”