Non se trata de Grecia, trátase de ti

Antes de nada: se a Unión Europea ha de ser salvada das garras desa manda de neoliberais que sintan os seus cus en Bruxelas, os tratados europeos han de ser reformulados para que xamais sexa posible o que estamos a ver ante os nosos ollos: que se tire pola borda o Estado social sen que ninguén sexa responsable por iso.

Ten que haber recursos legais para que implementar certas políticas sexa castigado non só polas urnas

É necesario constitucionalizar o Estado de benestar, impedir que a globalización e a innovación tecnolóxica cuestionen o seu núcleo, introducir límites ben definidos á destrución de dereitos e aos procesos de privatización. Ten que haber recursos legais para que implementar certas políticas sexa castigado non só polas urnas. Tal e como os comunistas estaban prohibidos na antiga República Federal Alemá sen que ninguén se rasgase as vestiduras, tamén o extremismo neoliberal, hoxe con asento no BCE e outras institucións europeas debe ser perseguido sen dúbidas.

Non é un punto de vista desatinado. Á fin e ao cabo, a ortodoxia neoliberal fixo un uso torticero dos tratados europeos para darlle forma legal, obrigatoria, ao seu moi peculiar punto de vista. Unha e outra vez esa ortodoxia puxo en práctica a lei do embude. Non se pararon en barras. Puxeron en obra todos os recursos dispoñibles e estiveron a piques de eliminar da escena as visións alternativas do mundo.

A asunción por España da absoluta prioridade de pagar a débeda pública é un pequeno exemplo, se se quere menor. Peor foi o artigo 104 do Tratado de Maastricht, o que consagrou, lémbranos Juan Torres, a absurda prohibición de que os bancos centrais financiasen aos Gobernos. O artigo 135 da Constitución española inscribiuse por ovelleiros lexisladores no corazón moral de España por chantaxe de Merkel. Pero o caso é que ese artigo prohibe boa parte da historia europea do século XX, prohibe a Keynes e prohibe a moderada política propia da socialdemocracia. Lanza a mensaxe de que só é bo europeo o que comulga copiosamente as obleas do mercado.

Non pode ser que na tormenta os bancos sexan o primeiro, antes que a fame dos nenos, a pensión dos vellos ou a saúde da xente

Se isto é así, e témome que é así, daquela só queda ou a posibilidade da derrota, ceder ao Trinta Tiranos, ou facer un órdago á grande. Romper coa lóxica da actual deriva europea. Non pode ser que na tormenta os bancos sexan o primeiro, antes que a fame dos nenos, a pensión dos vellos ou a saúde da xente. Hai que lembrar que na orixe da crise estivo a desregulación financeira e que o poder do diñeiro é o que hai que atallar por pura cordura, porque o capitalismo sen límites conduce directamente ao precipicio. O capitalismo é máis xusto e funciona mellor cando ten contrapesos.

O que está en xogo con Syriza é a posta en cuestión do dobre estigma de Europa nestes momentos: a Santa Alianza entre o neoliberalismo e a hexemonía alemá. Non se trata de Grecia. Trátase de todos nós. Para esa xente de Bruxelas a absoluta prioridade grega ha de ser pagar a débeda: rescatar os bancos antes que pagar medicamentos, pensións ou salarios. Syriza é o retorno da socialdemocracia na súa versión máis clásica. Pero iso é o inadmisible aos ollos do neoconservadurismo europeo. "Democracia dentro dos límites do mercado": esa frase parece unha chanza grotesca ao estilo do soldado Schwejk, pero é en realidade unha expresión de Merkel.

Oito de cada dez alemáns están convencidos de que a fenda entre ricos e pobres é unha ameaza para a democracia, relata Rafael Poch no seu imprescindible libro La quinta Alemania (Icaria, 2013), quen tamén informa de que entre 2008 e 2009 o Goberno alemán rescatou os seus bancos con 480.000 millóns de euros. Non é estraño, de sabermos que ao 50% máis pobre da sociedade alemá correspóndelle o 1% da riqueza; e ao 10% máis rico, o 53%. Coa austeridade tamén os traballadores alemáns se teñen empobrecido mentres os seus ricos concentran máis e máis riqueza.

Botar lixo sobre Grecia, non sobre a súa oligarquía impune, senón sobre todas as súas xentes só serve para ocultar que o que a UE está a facer é aproveitar o shock para cambiar o modelo social á medida de grandes bancos e empresa

Botar lixo sobre Grecia, non sobre a súa oligarquía impune, senón sobre todas as súas xentes só serve para ocultar que o que a UE está a facer é aproveitar o shock para cambiar o modelo social á medida de grandes bancos e empresas. Con todo, como dun modo tan fermoso díxoo Alexis Tsipras, "prevaleceremos porque Grecia é o país de Sófocles, quen con 'Antígona' demostrounos que hai momentos onde a lei máis grande é a xustiza".

Se Alemaña quere impor unha 'pax cartaxinesa' a Grecia é porque o pensamento de dereita non tolera a menor obxección. Non é que non poida discutirse a maior, é que tampouco poden discutirse os detalles. Schäuble quixo humillar a Varoufakis á vista de todos. Quería facer constar quen manda, quen ten o poder e a autoridade, que debe ser incontestada, como ha de selo a austeridade.

A austeridade? Pero por que os ricos se fan cada vez máis ricos? Por que eles non poden practicar tamén a austeridade? Por que os bancos non han de crebar e os accionistas perder o seu diñeiro? O capitalismo só o é para os de abaixo? Unha das preguntas que un se fai unha e outra vez é esta: quen e cando tivo a ocorrencia xenial de inventar iso de que os pobriños de abaixo viviran por riba das súas posibilidades para ocultar o latrocinio, a inepcia e a corrupción dos plutócratas. A austeridade non é máis que a campaña publicitaria das finanzas para que a xente financie as súas orxías.

A austeridade? Pero por que os ricos se fan cada vez máis ricos? Por que eles non poden practicar tamén a austeridade? Por que os bancos non han de crebar e os accionistas perder o seu diñeiro? O capitalismo só o é para os de abaixo?

Quero crer que a estas alturas da película pouca xente quedará que dubide de que o que chaman austeridade non é nin máis nin menos que o intento de acabar co Estado social europeo. Se a vostede, querido lector, pregúntanlle como se imaxina España ou Europa dentro de dez ou vinte anos, terá que ser moi parvo para supor que, coas políticas en curso, os salarios ou as pensións van ser máis altas, que se acabou o traballo precario ou que os bens públicos ?a sanidade, a educación, a axuda a dependentes, etcétera? mellorarían.

O que chaman austeridade non é nin máis nin menos que o intento de acabar co Estado social europeo

O seu nivel de estupidez non pode facerlle imaxinar que en pleno paraíso neoliberal os ricos pagarán impostos como vostede o fai ou que se acabaron os paraísos fiscais. Quero pensar que até o máis parvo do pobo sabe xa que a austeridade é unha estafa. Non se esquezan, cando vaian votar, que non só lles rouban. Ademais tómanlles o pelo.

Non se esquezan, cando vaian votar, que non só lles rouban. Ademais tómanlles o pelo

O que Alemaña e os seus corifeos buscan con Grecia é que suceda a traxedia, que o horror se volva irredimible. Pode ser que a vida sexa escura e terrible, como se aprende cando se le aos clásicos helenos, pero sería ridículo que o destino tomase a forma de Schäuble ou Draghi, ou de dúas petimetres como Dijsselbloem e Weidmann cuxo principal mérito, por certo, é a súa folla de servizos aos respectivos partidos.

A fantasía recorrente de Alemaña é dispor dun Imperio. Se polos seus líderes fose, a Europa de hoxe dividiríase entre a nova Roma, pulcra e hacendosa, e esas hordas de vagos e corruptos que se dispersan e divagan polo sur, pouco atentos ás mots d'ordre que lles chegan de Capitanía. É pouco probable que o porvir sexa piadoso con este novo avatar desa antiga pulsión. Pero, en todo caso, vénseme á memoria o título dun delicioso libro: Catálogo de necedades que os europeos se aplican mutuamente.

É certo que, co ladrillo, unha parte de España volveuse parva e outra estivo a punto, pero os banqueiros alemáns sabían tan ben como os españois que aquela burbulla tiña que explotar. E ignorárona, recollendo beneficios. Tamén é a súa responsabilidade. É sabido que Draghi axudou, desde Goldman Sachs, a falsear as contas de Grecia. En fin. Todo isto é dun cinismo fenomenal, fabuloso, abafador.

Grazas ás socias e socios editamos un xornal plural

As socias e socios de Praza.gal son esenciais para editarmos cada día un xornal plural. Dende moi pouco a túa achega económica pode axudarnos a soster e ampliar a nosa redacción e, así, a contarmos máis, mellor e sen cancelas.