A mediados de marzo de 2018, soaron as alarmas nas principais organizacións europeas de dereitos do cidadán dixital. O motivo? Preséntase o proxecto de Reforma da Lei de Propiedade Intelectual Europea, de obrigado cumprimento en todos os seus estados, e as alarmas soaron ao ler o Artigo 13 da devandita Lei.

Trataremos de usar, a partir de aquí, dun modo moi simplista e sen tecnicismos, unha linguaxe que todas entendamos para comprender o que di devandito artigo e coma afectará a Internet.

O primeiro que hai que dicir é que dita lei foi redactada polos lobbies do copyright. En España, igual sóanvos nomes como SGAE ou CEDRO integrantes de devanditos lobbies; uns grupos de poder que levan desde mediados do século XX baixo un mesmo modelo de negocio e que non quixeron entender que a sociedade avanza e que o desenvolvemento de tecnoloxías leva cambios de hábitos e de consumo. No seu lugar, preferiron manter durante dúas décadas que os seus clientes son uns ladróns, uns piratas, uns delincuentes e que practicamente deberían estar todos no cárcere. Uns grupos de poder que, por moito que nos empeñemos, aínda non acabaron de entender, ou non quixeron entender, algo tan sinxelo coma que o seu cd musical non se reproduce nos nosos mp3 ou móbiles, xa que non hai unha ranura para cds e que, por moito que se empeñen, non é posible introducilo fisicamente neses dispositivos.

Pero, que pretenden con esta reforma da propiedade intelectual? Pois basicamente, no canto de actualizarnos lexislativamente ás novas formas de comunicación da era dixital e fomentar o seu carácter innovador e económico, o que pretenden, unha vez máis, é pórlle portas ao campo e utilizar Internet coma unha máquina de censura, pero esta vez ao grande. Para iso, con esta lei, queren aprobar unha normativa que obriga a filtrar e censurar previamente todos aqueles contidos en Internet que poidan  inflixir o copyright en calquera das súas formas. E todo iso dun modo automático, sen individualizar os casos, obrigando a todas as empresas, dende Google ata Facebook, ou a calquera persoa que desexe montar unha empresa e teña presenza dixital, a instalar unhas multimillonarias máquinas de censura. E todo iso, poñendo xa de principio sobre a mesa unha posición de favor e unha gran vantaxe competitiva a esas dúas compañías citadas anteriormente, xa que, a gran maioría de empresas xamais poderán desenvolver esas máquinas de censura, simplemente, porque ou son multimillonarias ou non poderán pagar os custes tecnolóxicos de tales desenvolvementos.

Non se analiza individualmente o filtrado deses contidos, é dicir, suprímense todas as excepcións que marcan as leis do copyright, como os dereitos de cita, a parodia, os fins educativos, e, por suposto, o interese xeral.

E isto, en que me afecta? Pois na túa forma diaria de ver e usar a rede, e, no caso de que teñas unha empresa ou queiras montala, vas ter uns atrancos moi graves se a túa área de negocio é dixital.

Xa non poderás ler nin publicar na túa rede social favorita a túa cita de Simone de Beauvoir;  por suposto, tampouco poderás ver parodias humorísticas; non poderás gozar o cover desa canción que tanto che gusta; eses youtuber de videoxogos que te encantan van ter moi difícil seguir facéndoo e gañarse o pan con iso; non poderás aprender por ti mesmo xa que se suprimiu o dereito a cita; e, por non falar, non falemos das videocríticas, os tutoriais, ou a propia Wikipedia, todos eles desaparecidos da face de Europa.

E todo isto, quitándose dunha plumada á cidadanía para que non poida protestar, porque ti como usuario terías que denunciar á túa rede social favorita para poder subir a Internet ese meme que tanto che gusta e esperar a que os tribunais resolvan o teu caso individualizado antes de poder subilo a Internet. E, se na túa rede social favorita publicas o teu meme, esa rede social será a responsable directa de tal publicación. Basicamente, quítanche do medio a ti como cidadán á hora de defender os teus dereitos; e todo iso, para que Google e Facebook sexan a nova policía, xuíz e fiscal dixital; un gran irmán do dixital en toda regra. E, no caso de que non esteas de acordo coa decisión arbitraria destas empresas, terás que enfrontarte xudicialmente a elas, cousa simplemente imposible economicamente para a gran maioría dos mortais.

Grazas á presión das principais organizacións europeas de dereitos dixitais xunto a algunhas empresas e entidades que defenden unha rede máis aberta, como poden ser Wikimedia, a fundación Creative Commons, X-net, Asociación de Internautas, Quadrature du Net, etc etc, e a través dunha gran campaña por practicamente toda Europa, conseguiuse frear a primeira votación desta lei no pasado xuño, pero chega setembro e volven á carga. A mediados de setembro debaterase e volverase votar dita reforma da Propiedade Intelectual en Europa. É de vital importancia frear de raíz este atraco a man armada á liberdade de expresión e freo ao desenvolvemento tecnolóxico, que impide que o próximo Google sexa europeo, converténdose, por suposto, nun ataque de novo ao pulmón dos Dereitos Humanos.

Novamente, escúdanse na propiedade intelectual e nos dereitos dos autores para usalos como a escusa perfecta para establecer unha máquina de censura ás liberdades fundamentais, ao libre pensamento, á liberdade de expresión e á innovación empresarial europea. Isto non é novo, en España somos uns profesionais destes temas; cada poucos anos ábrese esta caixa de Pandora, como si xa ninguén se acordase do manido “os cassettes están a acabar coa música”, do canon dixital ilegal co que nos baleiraron dos petos millóns de euros, da famosa Lei Sinde, do canon AEDE ou da nova moda de intimidación pseudofascista de sentar nos tribunais a músicos por dicir en Twitter e nas súas letras noticias corroboradas pola prensa, tales como aquela de que o cidadán Juan Carlos vaise a cazar elefantes e suborna o silencio de supostas amantes con fondos públicos,  por citar algúns exemplos.

Senten diante dos seus monitores, porque en setembro espéranos unha nova batalla polas liberdades fronte ao lobbie do copyright. Apoien, difundan e participen nas accións que os diferentes colectivos a prol dos dereitos humanos  e dixitais están a preparar e que se lanzarán nos próximos días; porque, estamos a xogarnos moito, como di este artigo e unha das primeiras campañas que se lanzaron ao coñecerse esta aberración, “sen memes non hai democracia”.