José S. cancelou a súa reunión do luns á mañá. Díxollo a María por teléfono. Non chegaría a Praia ata o día seguinte. A Sonia caeulle a alma aos pés.
-É normal -quixo tranquilizala María. -José é un home moi ocupado.
-Pero... isto é moi estraño... Sempre pasa algo...
-Non te preocupes. Os tempos aquí son diferentes... é iso, simplemente...
O seu entusiasmo durante as aulas conmoveu a Sonia o suficiente para manter a cabeza afastada durante catro horas dos turbios pensamentos que a angustiaban. Aquelas rapazas tiñan talento e vontade de aprender e, sobre todo, resultábanlle encantadoras
Aquel día as alumnas chegaron con puntualidade británica. O seu entusiasmo durante as aulas conmoveu a Sonia o suficiente para manter a cabeza afastada durante catro horas dos turbios pensamentos que a angustiaban. Aquelas rapazas tiñan talento e vontade de aprender e, sobre todo, resultábanlle encantadoras. Gustaríalle falar con elas á marxe do curso, saber máis das súas vidas, da súa maneira de ver o mundo... eran as primeiras persoas acolledoras que coñecía dende a súa chegada e necesitaba socializar con alguén, só que ata o daquela non se dera a oportunidade. E pensar que no Porto, co seu amigo Cou de anfitrión, coñecera en doce horas tantos sitios e tantas persoas diferentes! Os catro días en Cabo Verde, en cambio, pasáraos encerrada naquel apartamento horroroso e sen conseguir desfacerse nin un minuto da desconcertante compaña de María.
'Xa terei ocasión de socializar en canto todo isto se endereite!', consolouse satisfeita ao remate da clase mentres as alumnas se despedían cun sorriso de agradecemento:
-'Ata mañá, Sonia'
-Ata mañá!
A volta a casa foi o regreso a unha realidade tóxica. María non se despegaba do seu lado. 'Procura non andar soa pola rúa, Sonia. É moi perigoso'
A volta a casa foi o regreso a unha realidade tóxica. María non se despegaba do seu lado. 'Procura non andar soa pola rúa, Sonia. É moi perigoso', 'que ceamos hoxe, Sonia?'... As súas preguntas e mais os seus comentarios atábana en curto. Sentía unha necesidade crecente de saír daquela dinámica e ir tomar unha cervexa no primeiro bar aberto, chapuzar na praia, falar con descoñecidos... o que fose, só que algo en cada mirada e en cada palabra de María parecía impedirllo e non entendía o motivo. 'Estareime a volver paranoica? Non estarei a facer unha montaña dun gran de area?', pensaba confundida; decidiu, en todo caso, pospoñer a súa escapada para o serán seguinte -unha vez resolto o asunto do contrato-, e facer a cea.
Antes de se deitar, elaborou unha lista pormenorizada das cousas que lle tiña que reclamar a José ao día seguinte.
Mulleres caboverdianas | Sonia García | CC BY-SA
A Xuntanza
José e Virgílio agardábanas na aula. A esperanza que Sonia puxera naquela xuntanza esvaeuse no momento de cruzar a porta. O José de Praia nada tiña a ver co de Gondomar, nin no seu aspecto externo: camisola vella, bermudas, o cabelo despenteado... nin, sobor de todo, na expresión do seu rostro. Non quedaba rastro da afabilidade do día da entrevista. Recibiunas cun xesto autoritario e desdeñoso e indicoulles que sentasen na primeira cadeira que atopasen.
A perplexidade de Sonia ía en aumento. Miles de preguntas amoreábanse na súa cabeza: 'Entón estanlle a cobrar ás alumnas? É que non contan con Aroa?', pensaba... pero a violencia nas formas a inhibía de calquera comentario
Sonia colleu o papel que elaborara a noite anterior, mais non tivo tempo de abrir a boca. María comezou a falar. Expuxo a súa satisfacción por como se estaba a desenvolver o curso dende a chegada de Sonia, destacou o carácter innovador das aulas e o contentas que estaban as alumnas... Os afagos sentáronlle ben a Sonia. Había cariño no ton de María. José, porén, non pareceu conmoverse. Torceu o fociño; movía o pé e refregaba as mans de xeito compulsivo. María sacou dunha carpeta a programación que viña de rematar Sonia aquela fin de semana e estendeulla destacando o completo e útil que era aquel documento, punto de partida imprescindible para asentar o traballo dos meses vindeiros e servir de guía aos futuros docentes... José non se inmutou, recolleu os papeis e rompeunos con carraxe diante da cara de María.
-Estou farto!!!
O berro e mais o estrondo da man ao bater na mesa orixinaron un silencio temoroso ao seu redor. José estaba fóra de si. Berraba exaltado que todo era un desastre, que necesitaban de maneira urxente máis alumnas ou aquilo non daba cartos. Que xa bastante tiñan con elas dúas como para pensar en máis profesores nun futuro...
A perplexidade de Sonia ía en aumento. Miles de preguntas amoreábanse na súa cabeza: 'Entón estanlle a cobrar ás alumnas? É que non contan con Aroa?', pensaba... pero a violencia nas formas a inhibía de calquera comentario. José dirixiuse entón a ela aos berros, como quen dá unha orde irrevogable.
-Mañá de mañá voute recoller para ir ao Colégio Português. Comezas as túas aulas de música!!!
Unhas alumnas que conversaban amigablemente entraron nese momento na aula. Ficaron caladas ao ver aos catro con cara de poucos amigos, pero José e Virgílio logo se incorporaron das súas cadeiras e se retiraron discretamente. María con cara de pena, foi sentar no seu recanto habitual. Sonia recolleu do chan os restos da súa programación e saudou ás rapazas con cariño.
As alumnas non parecían ser conscientes do seu desacougo, envorcadas no traballo, pero Sonia sentía unha vergonza inmensa ao mirar para elas. Intuía que as estaban a estafar e que ela era cómplice da estafa. Non había programación, nin titulación...
Era incapaz de concentrarse. Afogaba e non conseguía falar. As alumnas non parecían ser conscientes do seu desacougo, envorcadas no traballo, pero Sonia sentía unha vergonza inmensa ao mirar para elas. Intuía que as estaban a estafar e que ela era cómplice da estafa. Non había programación, nin titulación... e polo que parecía cobrábanlles unha matrícula que non se axustaba en nada ás tarifas simbólicas de que falaran en Gondomar. Tiña vontade de levantarse e contárllelo todo.
-Non sei que lle pasa a José. Non ten nada que ver co de Gondomar!- repetía compunxida María. Sonia mirouna con tenrura. Conmovérase ao vela saír na súa defensa diante de José. No fondo era boa persoa e podía contar con ela. Tranquilizouna non saberse soa.
Durante a cea déronlle voltas unha e outra vez ao acontecido durante a reunión. Pensaron que pasos debían dar nos seguintes días. Non podían permanecer máis tempo sen un contrato que garantise os seus dereitos diante duns personaxes tan pouco fiables. Do mesmo xeito, debían avisar a Aroa de que as cousas se estaban a torcer dunha maneira preocupante.
-Eu a chamo- ofreceuse María.
E así foi. Mais en canto comezaron a falar, Sonia non deu creto aos seus ouvidos. Un nó apertoulle as tripas con tal intensidade que lle cortou a respiración. Despois de todas as bágoas derramadas nas horas anteriores, María relatáballe a Aroa o ben que estaba todo, o contenta que estaba Sonia... 'Oxalá poidas vir canto antes!', dicíalle... 'Isto vaiche encantar'... O seu rostro perdera a contrición duns minutos atrás e recuperara a súa estraña e desacougante placidez.
Cando colgou, Sonia botouse a ela infignada.
-Pódese saber por que diaños lle dis todas esas cousas a Aroa? Toleaches? Como lle mentes desa maneira? Por que non lle contas a verdade?
-¿Qué verdad, Sonia? ¿Tu verdad? ¿Qué cenamos hoy?
Mulleres caboverdianas | Sonia García | CC BY-SA
O Colexio
Aquela noite, Sonia tampouco foi capaz de durmir. Os recordos da xuntanza da véspera volvían unha e outra vez á súa cabeza, do mesmo xeito que a desconcertante actitude de María, que parecía vivir unha realidade paralela. Aínda non saíra da cama cando sentiu o timbre do portal.
-É José, para ir ao Colexio Portugués! Apura!- berroulle María.
Xa non lembraba aquel compromiso. De feito, non estaba disposta a ir. Na entrevista de Gondomar deixara claro que ela só asinaría polo Curso de Moda e que as aulas de música estarían en función do que fose vendo sobre o terreo.
-Veña, Sonia, que chegamos tarde. Vou con vós- insistiu María coa voz rouca cando Sonia saíu do seu cuarto.
-Non imos a ningures-, respondeu alporizada. -Baixo só a dicirlle a José que non conte comigo.
-Pero, mujer!!!
José, apoiado no capó do seu coche, falaba co xesto serio pero tranquilo, volvía ser dono da situación e sorría de cando en cando. Explicoulle a Sonia que as aulas de música formaban parte do seu traballo; non ía pensar que a mandaran a Cabo Verde a gastos pagos para dar só catro horas ao día do curso de moda... Convidouna a ir ao Colexio cando menos para coñecer os nenos e as instalacións. Tiña a certeza de que en canto coñecese aquilo, mudaría de opinión e se non era así, poderían discutilo con calma máis adiante...
-Tásme a chamar mentireiro? Eh, tásme a chamar mentireiro? A min? Sabes que tes que dar estas aulas e non hai máis que falar! Estou farto! Farto! -berraba
Sonia negouse, non estaba disposta a presentarse en ningures. María volveu saír na súa defensa:
-Iso é certo, José. Sonia está aquí para axudarme a min. Non a metas en movidas, anda. Non te estrañe despois que marche enfadada, como Miguel...
'Pero Miguel non marchara pola enfermidade da nai?', preguntouse Sonia estrañada.
O ton da discusión ía en aumento e a xente na rúa mirábaos con curiosidade. José convidounas a subir ao coche para continuar a falar sen armaren tanto algareo. Sonia e María aceptaron... Aínda non sentaran, arrincou o vehículo.
Sonia protestou indignada, obrigouno a parar, repetiu que ela non aceptaba dar aquelas aulas, que o deixara ben claro en Gondomar, pero nun momento dado José estoupou e empezou a dar puñadas contra o volante.
-Tásme a chamar mentireiro? Eh, tásme a chamar mentireiro? A min? Sabes que tes que dar estas aulas e non hai máis que falar! Estou farto! Farto! -berraba. E Sonia preguntábase atordada 'pero farto de que?'. Era evidente a intención de forzala a facer as cousas mediante a intimidación; estaba sen contrato nin visado, non tiña nada ao que agarrarse e por tanto era a súa palabra contra a de José. Pero... forzala a facer o que? Que pretendían dela exactamente? Sabelo teríalle axudado a reaccionar, pero había algo inexplicable en todo canto sucedía ao seu redor dende a chegada a Praia. O que se falara en Gondomar, o que se acordara de palabra, xa non tiña validez, só valía o que José mandaba en cada unha das súas arroutadas.
Unha chea de rapaces con mandilóns azuis saíron a recibilos unha vez aparcaron á porta do Centro.
-Entón ti es a Sonia?- A directora do Colégio recibiuna cun sorriso no seu despacho. -Que días vas vir dar aulas?
Sonia observou pola xanela. O colexio portugués non tiña mal aspecto.
-Mire, señora- respondeu con resignación-. Levo aquí varios días e aínda non teño contrato no sitio en que estou a traballar... entenda que non teña claro que vaia aceptar isto...
-Como? Pero...se a min dixéronme que...
A directora deixou ver unha decepción xenuína. José furou a Sonia coa mirada.
-Ti vas traballar aquí todas as mañás que teñas libres, entendido? Apunta aí!- ordenou
Pero Sonia marchou dando unha portada.
No patio, os rapaces mirábana curiosos. Achegouse a eles e falaron de cousas divertidas, riron ata as gargalladas. Sonia conseguiu afastar o mal humor da cabeza ata que sentiu a bucina do coche de José a chamar por ela para ir de volta.
-Escoita unha cousa, José. Quen está farta das túas mentiras son eu! Non es ninguén para dicirme o que teño que facer. Se quero vir dar aulas de balde neste centro fareino porque eu queira e non porque ti o digas! Eu non aceptei isto en ningún momento!
-Escoita unha cousa, José. Quen está farta das túas mentiras son eu! Non es ninguén para dicirme o que teño que facer. Se quero vir dar aulas de balde neste centro fareino porque eu queira e non porque ti o digas! Eu non aceptei isto en ningún momento! Cres que tes dereito a obrigarme ao duplo de traballo polos mesmos seiscentos euros do contrato? Por certo, que contrato? Porque aínda non sei nada do contrato, nin do visado, nin de nada de canto acordamos en Gondomar. Empezo a pensar que a túa palabra non é tan importante como dicías- .
José conducía tranquilo, co brazo apoiado na xanela. Parecía relaxado outra volta e disposto a apazugar os ánimos.
-Está ben. Desculpa. Se cadra non che falta razón, Sonia... ti tranquila, o teu contrato valo ter hoxe, de acordo? Heicho levar á Universidade.
María descansaba placidamente no asento de atrás, coa cabeza apoiada no respaldo.
*
Aquela tarde nin José nin Virgílio apareceron pola UNICA.
-Ves como era mentira! -queixouse Sonia ao rematar a aula.
-A ver, tranquila, vou chamar a José...- dixo María conciliadora.
Sonia non escoitaba de que falaban pero era evidente por momentos que discutían con acritude. María achegouse por fin a ela co teléfono na man e lle dixo que estaba todo resolto, que falase con José e fixese o que lle indicaba.
-Como?- preguntou Sonia alucinada unha vez escoitou as indicacións de José. -Falas en serio?
-Que pasou?- preguntou María estrañada ao vela virar pálida
José acabáballe de dicir que se quería asinar o contrato tiña que ir soa ás once da noite ao seu cuarto de hotel. O desacougo converteuse en medo, e noxo; desta vez José non tivera necesidade de berrar nin de dar golpes nunha mesa ou nun volante. Falara simplemente coa fachenda dun personaxe pérfido de telefilme. Sonia sentíase máis soa que nunca: muller soa sen contrato a miles de quilómetros da casa.
O desacougo converteuse en medo, e noxo; desta vez José non tivera necesidade de berrar nin de dar golpes nunha mesa ou nun volante. Falara simplemente coa fachenda dun personaxe pérfido de telefilme. Sonia sentíase máis soa que nunca: muller soa sen contrato a miles de quilómetros da casa
-Que foi? Non tiñas tanta ansia polo contrato?- preguntou José ao cabo duns segundos.
-Nin de broma vou a ese hotel. Pero que pensas? Nin é o lugar nin é a hora para asinar nada. O que tes é que levarmo dunha vez á universidade. Ademais, por que pretendes que vaia soa, é que non tedes tamén pendente o contrato de María? Daquela teriamos que ir as dúas xuntas, non che parece?
-Ai, as dúas, di! É que non podes ir por aí sen María? Sempre ides xuntas a todas partes? Parecedes dous tomatinhos!
Sonia colgou indignada.
-Pero que pasou?, -preguntou María. -Que che dixo?
Sonia saíu da aula enfurecida e foi ao despacho de Virgílio disposta a darlle un ultimato: ou lle presentaban o contrato dunha vez ou deixaba o curso. Ía entrar sen petar sequera cando sentiu unha forte discusión no interior. Parouse a escoitar. Alguén lle reprochaba a Virgílio que todo era unha chafallada, que ou a situación se arranxaba canto antes ou liscaba, que estaba disposto a ir a xuízo... Virgílio respondía enfurecido, pero o outro home teimaba nos seus argumentos, e a Sonia pareceulle daquela que o que argumentaba aquel non era moi diferente do que lle estaba a acontecer a ela.
Ao cabo duns minutos, un rapaz novo saíu cabreado do despacho dando unha portada. Sonia ficou pensativa uns segundos e finalmente foi correndo atrás del.
-Desculpa, podo falar contigo?
O rapaz virouse sorprendido.
-Escoitei sen querer parte da túa discusión con Virgílio -explicou Sonia- e... gustaríame facerche unhas preguntas.
-Que tipo de preguntas?
-É que non sei se a min non me estará a acontecer algo semellante...
Sonia levou o rapaz á súa aula. Contoulle a súa situación. A seguir, o outro expúxolle a súa. Viñera dende Portugal dar aulas nun ciclo universitario e as cousas non resultaran como lle prometeran. Debíanlle moito diñeiro e non parecían dispostos a pagarllo, polo que decidira levalos a xuízo
Sonia levou o rapaz á súa aula. Contoulle a súa situación. A seguir, o outro expúxolle a súa. Viñera dende Portugal dar aulas nun ciclo universitario e as cousas non resultaran como lle prometeran. Debíanlle moito diñeiro e non parecían dispostos a pagarllo, polo que decidira levalos a xuízo. Ao día seguinte había unha xuntanza prevista co Director da Feel Foundation. Tiña pensado asistir para lle preguntar directamente por todo o que estaba a acontecer. Se non sabía dos negocios turbios de José e Virgílio, el estaba disposto a contarllos en persoa.
-Pois eu tamén quero ir e preguntar pola miña situación. Pódoche acompañar?
-Está ben. Chámame e imos xuntos...
-Obrigado. Cal é o teu nome?
-Héldon (nome ficticio).
-Eu son Sonia.
-Encantado, Sonia. Vémonos entón mañá ás dez para ir a esa reunión. E... olla unha cousa. Ten coidado con esta xente. É perigosa.
