Un derbi galego, a primeira filmación dun partido de fútbol en España

Unha das primeiras fotografías do Deportivo da Coruña, en 1907 © Pedro Ferrer

A primeira filmación coñecida dun partido de fútbol proxectada en España foi un derbi galego entre o Deportivo e o Vigo Football-Club. Así o asegura o Centro de Investigacións de Historia e Estatística do Fútbol Español (Cihefe), membro oficial no Estado da International Federation of Football History and Statistics (IFFHS), principal organismo sobre datos históricos do deporte rei e colaborador da propia FIFA.

Un partido entre Deportivo e Vigo en 1911 foi o primeiro filmado e proxectado en España

Foi o investigador Luis Javier Bravo quen descubriu a existencia desta filmación, que consistía nun documental deste partido disputado na Coruña o 24 de xuño de 1911, hai máis de cen anos, e no que "se prestaba especial atención á toilette do público feminino asistente e ao aspecto das localidades". Foi estreada máis dun ano despois (o 2 de xullo de 1912) no Salón París da mesma cidade. "Ao prezo de corenta céntimos a butaca ou quince a xeral", explicábase nas informacións xornalísticas da época.

Tal e como explica Cihefe, non se sabe de ningunha outra filmación anterior dun enfrontamento futbolístico, aínda que se descoñece onde está e a onde foi parar a deste enfrontamento entre Deportivo e Vigo. Nin a Filmoteca Nacional nin o Centro Galego de Artes da Imaxe (CGAI) saben nada da gravación, aínda que Bravo cre que "é moi posible que se deteriorase co paso dos anos". Si se sabe quen o filmou. Foi Eduardo Villardefrancos, dono do Salón París, que adoitaba coller unha cámara e saír a tomar imaxes dos actos públicos que se realizaban na cidade. Logo, proxectábaos no seu cinema antes dos filmes, tal e como puido comprobar e tal e como fixo con esta fita.

O partido gravouse para logo ser proxectado nun cinema, antes dos filmes

A filmación foi a daquel partido entre o Deportivo e o Vigo, que participaban nun torneo de fútbol benéfico organizado pola Asociación da Prensa da Coruña no que tamén xogaba o tamén vigués Fortuna, que daquela era o campión de Galicia. Foi unha xornada especial, porque nunca antes se organizara de tal xeito un torneo daquel deporte que non había moito que chegara ao país a través dos peiraos. Imprimíranse as bases do campionato, que se entregaban aos asistentes "xunto cun caderno e un lapis para poder tomar nota do que alí acontecía", segundo lembra Cihefe baseándose nas informacións nos xornais da época.

Cihefe asegura que a primeira filmación de temática futbolística, á marxe dun partido, tamén tivo lugar en Galicia

Pero aínda hai máis. Se a primeira filmación proxectada dun partido foi un derbi galego, a Cihefe asegura tamén que a primeira filmación coñecida con temática futbolística -fose un partido ou non- proxectada nun cinema tamén tivo lugar en Galicia. Foi no Pabellón Lino, un edificio modernista situado na Coruña e que foi destruído por un incendio en 1919.

A devandita filmación tivo lugar o 30 de maio de 1911, segundo os xornais da época. Non se coñece moito desta filmación, máis aló de que se levou a cabo, como recoñece o investigador Bravo, que di "poder asegurar" que, no caso de ser feita -como parece- por un cidadán da cidade sería "a máis antiga coñecida con temática futbolística, tanto na súa realización como na súa proxección". 

Unha das primeiras fotografías do Deportivo da Coruña, en 1907 © Pedro Ferrer
Real Club Deportivo e Real Club Coruña, en 1906 Dominio Público Praza Pública

Grazas ás socias e socios editamos un xornal plural

As socias e socios de Praza.gal son esenciais para editarmos cada día un xornal plural. Dende moi pouco a túa achega económica pode axudarnos a soster e ampliar a nosa redacción e, así, a contarmos máis, mellor e sen cancelas.