Marcos Pérez Pena

Unha ducia de paisaxes que mudaron por completo

Moito cambiou Galicia nas últimas seis décadas. Cambiou a súa sociedade, a súa economía e, en paralelo, o seu territorio e a súa paisaxe. As imaxes tiradas en 1956 e 1957 polo voo americano permítennos hoxe comparar o aspecto que presentaban daquela as cidades e vilas do noso país e o que presentan hoxe. Cambios para ben ou para mal? Que cadaquén xulgue, en cada caso.

  1. 01

    Vigo

    Dos 137.873 habitantes de 1950 aos case 300 mil da actualidade. A estrutura urbana de Vigo estendeuse nestas décadas por todo o litoral (tamén ocupado polo porto e por recheos) e polos distintos vales, cara ao interior. Clica na imaxe para comparar as fotografías aéreas de 1956 e 2014.

     

  2. 02

    Pontevedra

    En 1956 non había ENCE en Pontevedra e, polo tanto, o espazo de Lourizán era moi diferente.

     

  3. 03

    Santiago de Compostela

    Pouco había en Compostela dende a Alameda e a Praza de Galicia cara o sur. Agras que nos anos sesenta e setenta se converteron no Ensanche da cidade. O Hórreo ou Rosalía de Castro eran, esencialmente, camiños de entrada e saída da urbe, que daquela tiña ao redor de 55 mil habitantes.

     

  4. 04

    Ourense

    Máis barrios, máis pontes, máis cidade. Ourense duplicou a súa poboación neste tempo, un crecemento que se deixa ver na súa estrutura a través destas dúas imaxes aéreas.

     

  5. 05

    Lugo

    Aínda que a estrutura central da cidade (o recinto amullarado) non sufriu grandes cambios, a urbe de Lugo creceu ao seu redor nas últimas décadas.

     

  6. 06

    Ferrol

    Probade a buscar Caranza na imaxe de 1956. Ou mirade a estrutura tradicional de Esteiro (a maior parte do barrio foi derrubando nos anos 80). Comparando as dúas imaxes pódese observar igualmente a importancia dos recheos sobre a ría, a creación dos barrios de Ultramar e Telleiras, ou do polígono da Gándara.

     

  7. 07

    A Coruña

    A Coruña era xa unha gran cidade en 1956 (127.518 habitantes en 1950), pero lugares que hoxe forman parte do centro da urbe eran ben distintos. Por exemplo a Avenida de Alfonso Molina, principal entrada da cidade, e os barrios que creceron ás súas beiras, daquela deshabitados.

     

  8. 08

    Sanxenxo

    Poucos lugares exemplifican tan ben como Sanxenxo o proceso de urbanización do litoral galego. Este concello é, de feito, un dos que en Galicia ten unha maior parte da súa costa cuberta por vivendas e infraestruturas.

     

  9. 09

    Cangas do Morrazo

    Todo o litoral galego sufru grandes modificacións. Cangas do Morrazo é unha das vilas nas que máis se percibe, cun crecemento poboacional moi importante (15 mil habitantes en 1955).

     

  10. 10

    As Pontes de García Rodríguez

    As Pontes era un lugar ben diferente antes da explotación da mina e da chegada da central térmica. Nos últimos anos, ademais, a creación dun lago artificial, volveu mudar de novo a paisaxe de xeito radical.

     

  11. 11

    Lagoa de Antela

    Fóra das cidades e das vilas Galicia tamén cambiou notablemente. Un dos lugares que sufriu unha modificación máis espectacular foi a hoxe desaparecida Lagoa de Antela, entre Xinzo e Sandiás, desecada a partir do ano 1958.

     

  12. 12

    Vilagarcía de Arousa

    Ainda que Vilagarcía era xa en 1956 unha vila de grande importancia, o desenvolvemento industrial e portuario das décadas seguintes xeron grandes cambios no entramado urbano da localidade

     

  13. 13

    Santa Cruz (Oleiros)

    Oleiros contaba con 10.500 habitantes en 1950, hoxe con case 35.000 mil. Santa Cruz e a ribeira que dá ao castelo están entre os espazos que máis cambiaron.

     

  14. 14

    Bertamiráns (Ames)

    Que era Bertamiráns en 1956? Un cruce de camiños, algunhas casas, un pequeno núcleo que formaba parte dunha parroquia rural dun concello rural nos arredores de Compostela. Hoxe Ames supera os 30 mil habitantes, e un terzo deles viven neste núcleo.

     

  15. 15

    Arteixo

    Outro lugar que cambiou notablemente foi Arteixo. O que en 1955 eran maioritariamente leiras e un espazo moi pouco poboado (11 mil habitantes en 1960), converteuse nunha vila de máis de 30 mil ocupada ademais por extensos polígonos industriais e vías de comunicación de alta capacidade.