“Non son un refuxiado, son un ser humano e necesito ser tratado como tal”

Ahmad, no campo de refuxiados, en Grecia © http://nouralhussenvilla.blogspot.com.es

Ahmad é sirio, ten 31 anos e vive na Coruña. Chegou hai uns meses á cidade, procedente dos campos de refuxiados gregos. Foi un afortunado, a este respecto, formando parte dese escaso milleiro de vítimas da guerra en Siria acollidas por España (a pesar de terse comprometido a recibir unhas 16 mil). Fora destinado á cidade herculina de forma provisional, como sucede noutros casos, pero nese breve espazo de tempo atopou un fogar na Coruña, comezando por Leticia (á que coñecera en Idomeni) e a súa familia (á nai de Leti chámalle “miña nai”) e outras persoas. Un arraigo.

"Non necesito o diñeiro que me ofrecían. O que máis necesito é sentir que que son un ser humano, necesito o contacto humano, iso é máis importante”

Porén, dende o Ministerio indicáronlle que debía mudarse a Barcelona, onde lle garantían un lugar nunha vivenda e unha pequena axuda económica para sobrevivir. “Tiña os meus amigos aquí, e eles decidiron que tiña que marchar a Barcelona. Unha persoa en Madrid non pode decidir onde teño que ir eu. Non necesito o diñeiro que me ofrecían. O que máis necesito é sentir que que son un ser humano, necesito o contacto humano, iso é máis importante”, destaca. Ademais, engade: “Non quero que me controlen a través do diñeiro. Agora estou fóra, son libre, podo dicir o que queira sobre as políticas da UE e sobre o Goberno español”.

Gústalle A Coruña. Gústalle “a paz” que ve nas súas rúas, gústalle ver á xente “paseando, facendo deporte, sorrindo, vivindo”. “Non me vas crer, pero A Coruña recórdame á cidade de onde veño. E a xente tamén me recorda á xente que coñezo alí, á miña familia”, di. “A xente aquí é cálida, moi diferente dos alemáns e das persoas doutros países de Europa. Sinto a cultura española moi próxima á miña e por iso aquí síntome eu mesmo. Son Ahmad, son Sirio, son árabe, e quero seguir séndoo, é importante para min: aínda que non teña nada téñome a min”, di. 

Aquí colabora como voluntario con algunhas organizacións sociais. Tamén deu algunhas charlas sobre a situación do seu país e dos millóns de refuxiados e refuxiadas que, coma el, tiveron que fuxir. Ahmad necesita colaborar, necesita facer cousas. “Necesito usar as miñas mans”, di. En Siria era carpinteiro, e como carpinteiro gañou a vida os meses que pasou en Turquía, antes de chegar a Grecia. Mesmo cando estaba nos campos de refuxiados (en Idomeni e Karamanlis) non deixou de traballar en ningún momento: facía de intérprete, ocupábase de recoller o lixo e mesmo axudou a construír unha pequena escola, tanto para nenos coma para adultos, na que se ensinaba inglés, matemáticas, historia..., e tamén unha biblioteca e un ximnasio. “Hai que formarse. Os campos de refuxiados son só un lugar provisional, pero nalgún momento terás que traballar ou ir a unha escola de verdade, e hai que estar preparado”, explica. “Estás nun campo de refuxiados, pero tes que organizarte, tes que autoorganizarte; se o fas podes vivir un pouco mellor, podes ter o mellor campo de refuxiados”.

Foi alí, nos campos de refuxiados, onde gañou un alcume co que algunha xente se refería a el, smile maker (o creador de sorrisos), pola súa actitude positiva a pesar das adversidades, e a súa vontade inquebrantable de axudar os demais. Conta que quedou moi impresionado polo seu traballo cos nenos e nenas pequenas, pola forma en que reflectían nos seus debuxos a guerra e o camiño que percorreran como refuxiados e refuxiadas. Tamén pola obsesión do Daesh en educar dende moi pequenos aos rapaces e rapazas na súa ideoloxía (“están intentando controlar o que pensan os nenos e nenas. A min e a meu irmán deixábanos un pouco ao noso aire, facían a vista gorda, pero non aos máis pequenos”). Todas estas experiencias fixéronlle tomar a determinación de estudar nalgún momento Psicoloxía “para axudar os nenos e nenas de Siria cando remate a guerra”.

Os seus pais, aos que viu por última vez en novembro de 2015, seguen vivindo en Raqqa, ocupada dende hai anos polo Estado Islámico, que a converteu nunha sorte de capital. Tanto el coma o seu irmán (agora en Alemaña) marcharon, na procura dun futuro. “A miña familia está a salvo, pero nesa situación nunca estás completamente a salvo. Vivir sempre con medo non é vivir. A vida non é saír á rúa e estar mirando ao ceo por se hai un bombardeo. Ou estar pendente por se te detén o Daesh. Ou dicir o que eles che obriguen a dicir. Ou ter que presenciar execucións públicas”, explica.

"A única solución é parar a guerra, primeiro hai que parar a guerra. Pero hai moitos países con intereses, países que están facendo negocio en Siria, dende os Estados Unidos a Rusia"

Como era a vida en Siria antes da guerra? "Vivíase ben. Tiñamos sanidade gratuíta, había paz. É certo que o Goberno non miraba moito para Raqqa, e non podíamos falar sobre o Presidente, pero viviamos en paz", di. Pregúntolle tamén se cre que as cousas mellorarán para o seu país, se hai algunha solución. "A única solución é parar a guerra, primeiro hai que parar a guerra. Pero hai moitos países con intereses, países que están facendo negocio en Siria, dende os Estados Unidos a Rusia", explica cunha certa tristeza.

Tamén relata a dureza do percorrido que o levou de Raqqa a Idomeni, aínda que sen perder nunca o sorriso. Conta como cando chegou a Turquía non sabía o idioma e ofrecíase pola rúa a construír casas, con xestos: que nunha ocasión traballou durante varias semanas para unha persoa que, ao final, non lle pagou, e que cando quixo protestar ante as autoridades, ninguén lle fixo caso, dicíndolle que era "ilegal" e que non tiña dereito ningún. Relata tamén como ao seu irmán o Daesh lle quitou tres mil euros. Lembra como cruzaron o Mar Exeo, pagando mil euros nun barco ateigado de xente. Un como en Grecia sufriu varias malas experiencias, de persoas que buscaban aproveitarse dos refuxiados, cobrándolles moi por riba do prezo normal.

O seu relato tráeme á cabeza a crónica que fixo Primo Levi (en A Tregua) da súa volta a Italia tras saír vivo de Auschwitz, un proceso que para centos de milleiros de refuxiados foi moi duro e durou meses: "Sentíame extenuado, non só fisicamente: como un atleta que estivo correndo durante horas enteiras, esgotando todas as súas reservas e chega á meta; e no momento en que, exhausto, déixase caer en terra, obrígano a porse de pé brutalmente, e a botarse a correr outra vez, na escuridade, cara a outra meta que non sabe a que distancia está".

"Todos agardan: eu teño a sensación de estar todo o tempo agardando, tamén agarda a miña familia en Raqqa e os refuxiados nos campos"

Ahmad séntese afortunado na Coruña, mais está aínda lonxe de ver regularizada a súa situación. Os trámites van moi lentos, todo vai moi lento. A pesar de que xa leva varios meses en España, en marzo terá unha entrevista para poder acceder á Tarxeta vermella, un documento oficial de identificación como solicitante de protección internacional que autoriza a unha persoa solicitante de asilo a permanecer en territorio español durante o período no que se decide a resolución da solicitude. Conta que o seu irmán chegou a Alemaña moito despois que el a España e que xa viu recoñecido o dereito de asilo. Pero el, de momento, agarda. "Todos agardan: eu teño a sensación de estar todo o tempo agardando, tamén agarda a miña familia en Raqqa e os refuxiados nos campos", di. O que conta recorda tamén ao que di a voz en off no inicio de Casablanca (“os afortunados, con cartos, influencias ou sorte, obtiñan visados para Lisboa, a antesala do Novo Mundo. Pero os outros agardaban en Casablanca... e agardaban... e agardaban... e agardaban...”).

"Hai países moi pequenos -coma o Líbano- que acollen a millón e medio, en Grecia estabamos máis de 60 mil... E España só pode facerse cargo de mil, dos 16 mil que prometeu?"

"A xente está agardando a que o Goberno español tome decisións", denuncia, enumerando a continuación unhas cifras que coñece moi ben: "Cinco millóns de persoas saíron de Siria, hai países moi pequenos -coma o Líbano- que acollen a millón e medio, en Grecia estabamos máis de 60 mil... E España só pode facerse cargo de mil, dos 16 mil que prometeu?", pregúntase. A guerra en Siria e a situación de millóns de refuxiados está a servir como medida (unha vez máis) da altura moral das sociedades europeas e do verdadeiro alcance práctico dos tantas veces invocados dereitos humanos. Hanna Arendt denunciou trala Segunda Guerra Mundial, nun momento no que centos de milleiros de refuxiados (algúns sen patria á que pertencer) vagaban polo continente á espera dun pasaporte, que "o mundo non atopou nada sagrado na abstracta nudez do ser humano". “Non son un refuxiado, son un ser humano” -reclama de forma parecida Ahmad- “E necesito ser tratado como tal”. 

 

Ahmad vive na Coruña dende setembro Dominio Público Praza Pública
Traballou como voluntario nos campos de refuxiados Dominio Público Praza Pública
Ahmad, no Parque de Santa Margarida Dominio Público Praza Pública
"As fronteiras poden matar" Dominio Público Praza Pública

Grazas ás socias e socios editamos un xornal plural

As socias e socios de Praza.gal son esenciais para editarmos cada día un xornal plural. Dende moi pouco a túa achega económica pode axudarnos a soster e ampliar a nosa redacción e, así, a contarmos máis, mellor e sen cancelas.