Estes textos que ouso compartir con vós grazas a hospitalidade de Praza.gal, están entresacados dunha sorte de diario que comecei a escribir hai algo máis dun ano. Veredes que, ás veces, interpelo a Nala. Nala -ese foi o nome que lle puxeron as miñas netas hai uns once anos – é unha cadeliña Westi que, despois de acompañarme durante nove anos, morreu dunha morte inesperada e horrible. No meu diario moitas veces falo con ela.

Continuamente asáltanme as ganas de escribir algo. Unha novela, un intento de obra teatral, artigos para Praza, por exemplo. Pero axiña as ganas pasan. Así que o máis probable é que non escriba nada, que continúe con esta especie de apuntamentos, anotacións ou reflexións irrelevantes.

Tal como están as cousas, temas para ocuparse deles abondan. Estamos vivindo momentos nos que o arrepío debera ser irremediable. A min fáltanme unha morea de datos en xeopolítica ou xeoestratexia, por exemplo, para poder elaborar unha valoración completa da situación do mundo. Teño, creo, suficientes para comprender o qu está a acontecer en estado español. Estamos bordeando a traxedia outra vez. Non é que me poña catastrofista, non. Pero o ambiente no que nos movemos resulta irrespirable, e vén cargado de alento tóxico. 

As miñas netas de catorce e dezaseis anos teñen problemas de convivencia –relativos, certo, mais problemas-- por cuestións políticas. Dúas nenas. Carmen ten unha compañeira –foron amigas desde a escola-- do seu mesmo tempo, que ten a mente e o espírito envelenado polo pensamento irracional, xenófobo, racista, fascista, filofranquista – que saberá el, coitado! – do seu pai.

O outro día no HULA, déronme cita para o 18 de xullo. Eu fíxenlles unha broma relativa á data, pero eles, todos novos, non caeron, non pillaron por onde ía a cousa. 

Nas escolas e colexios españois practicamente nunca se estuda a República, a guerra civil, o franquismo.

Somos un pobo masivamente desconcienzado de si mesmo.

Non podes xulgar o que tes ou o que pasa se non tes referencias. 

Vouno deixar aquí. Xa veremos o rumbo que colle a miña escritura.
 

Servirá de algo a palabra, Nala? Fronte á barbarie, digo. Servirá de algo?

Cal é o noso papel neste mundo convulso? Que podemos facer nós, os que non temos máis que a palabra para opoñérmonos ao xenocidio proclamado e case consumado xa polo goberno de Israel?

Non hai ninguén en Israel capaz de impoñer a cordura? Todo o exército israelí está integrado por asasinos? Que significa ser xudeu hoxe? 

Serán preguntas retóricas todas estas que me fago, Naliña?

A barbarie consúmase diario diante dos nosos ollos aqueloutrados. Que podemos facer nós? Padecer o tumor maligno da cólera que pode devir en odio ou o tumor benigno da impotencia que pode levarnos á culpa?

Para que estamos no mundo se non podemos facer nada?

Hai uns cincuenta conflitos bélicos no Planeta, o fascismo avanza, xa sen andrómenas, coma unha vaga mefítica e moura por todo occidente, a tolemia ou máis ben a indignidade dos imbéciles cheos de maldade chega a sitios insospeitados, á crise das democracias tradicionais no se lle ven visos de renovación.

Que podemos facer? Nada? Non podemos facer nada?

Continuar preocupándome pola miña dieta sen sal, polo me PSA, polos meus leucocitos disparados?

É ese o meu papel neste momento no mundo? Tourear unhas cantas goteiras propias da idade?

Ten que haber algo que poida facer. Aínda que só me quede a palabra.

Que podemos facer nós, os que non somos nada, Naliña, mentres a maldade e a falacia, a barbarie, campa por todo o mundo sen ningún dique de contención? Que podemos facer?

Asumir a nosa impotencia non ten mérito ningún. Significa renderse, depoñer mansamente todo o que nos quede na conciencia. Na conciencia e na razón.

Haberá que poñer a impotencia como base e sobre ela, desde ela, combater a mendacidade e a barbarie que castigan o mundo neste tempo de perda absoluta da soberanía de ser humanos.

Ben sei que a palabra non chega. Segundo o evanxeo de Xoán, o Verbo, a Palabra é quen nos salva. E os gregos puxeron o Logos no centro da existencia.

Desde o meu acubillo sen ecos nin altofalantes, o único que podo achegar a esta loucura é o Verbo, é o Logos, é a Palabra.

Algo haberá que facer para espallala.

De nada vale dicir que o que estamos vivindo resulta insoportable. De nada vale, xa que, na medida que nos afecta, estamos soportándoo sen ningún problema. Erguémonos cada mañá, deitámonos cada noite, botamos a sesta, celebramos os días que cómpre celebrar, vemos películas ou series televisivas sen ningunha transcendencia polo xeral... Dicimos, iso si, todo isto resulta insoportable. Si, iso dicimos. E alporizámonos, e maldicimos, e preguntámonos como é posible que as cousas chegasen a semellante estado, como un individuo como Donald Trump pode ser presidente electo dos EEUU, como Milei pode selo de Arxentina... como a internacional fascista, a que xa chaman, internacional do odio, pode espallarse polo mundo que antes se chamaba libre como unha abafante contaminación da vida harmónica dos pobos.

Na casa chegamos a un nivel de degradación e depauperación da política, que xa non é posible nin aceptala como un mal menor.

Un xenocidio longamente calculado, progresivamente perpetrado e, por fin, absolutamente consumado acompaña o noso día a día e nin o apetito perdemos. 

Agora mesmo estamos nun conflito bélico aberto cuxa dimensión nin sequera podemos imaxinar. E todo isto rodeado de máis mentiras que verdades. Esténdense as trolas noxentas decote que a maioría da xente non ten maneira de contrastar. Hai un proceso imparable de destrución do chamado estado do benestar, de adulteración dos dereitos civís, da imposición da pobreza dos traballadores. Hai unha morea de traballadores pobres, din. E un ten que volver a conta atrás, á época de pluriemprego, de xornadas laborais interminables de explotación impune.

Ben sei que se isto pretendese ser un artigo de fondo ou un miniensaio, todo o que digo debería apoialo con datos. Mais, se agora mesmo alguén lese estas liñas, podería entendelo todo sen precisar a achega de dato ningún. 

Así che estamos, Naliña, así che estamos. Tócanos chegar a vellos asistindo ao horrible espectáculo do esnaquizamento de todo aquilo no que fomos crendo ao longo das nosas vidas.

Rosalía, a nosa filla máis nova, cheíña de ilusión e felicidade, polo seu embarazo case recén conseguido, preguntábase o outro día se despois de todo tiña algún sentido traer outra criatura a este mundo. Era unha reflexión máis que unha pregunta, claro. Unha reflexión absolutamente pertinente, por outra parte.

Estou rodeado polo silencio ruidoso que envolve ao bendito Sucurro. Busco a miña paz interior. En certo modo, acompáñame desde hai anos, aínda que houbo tempos desafortunados nos que a perdín por completo. Agora non é tempo de loitas interiores nin exteriores. É tempo de paz e forza espiritual. Sen medo a que a espiritualidade ou a mística invadan o teu interior.

A familia – ese magma ao que imos parar sen que ninguén nos dea outra opción – unhas veces é un tormento, outras un gozo. A familia que eu creei xunto coa Avoa, polo momento marcha ben. Non hai causas aparentes de preocupación. A outra, a que crearon meus pais e foise espallando ao meu redor foi causa de todo tipo de controversias. Non sei se todo está realmente en paz, pero a paz e a unidade reinan nestes momentos de absoluto desequilibrio. Agora mesmo son varios os frontes malignos os que están abertos.

De min non vou falar. As cousas están como están e xa sairán por onde teñan que saír.

Este é, grosso modo, o panorama familiar a día de hoxe.

A tona, porque logo debaixo haberá moitas outras cousas.

Algúns quererán encontrarlle un sentido a todo isto. Eu non. Porque non o ten.

E aquí entramos na controversia dos que cren e dos que non. Os que cren nun deus rexedor do mundo poden tomar dous camiños diante da adversidade. Poden aceptar a vontade divina, Deus quéreo así, fágase a súa vontade, e interpretar o mal dentro dos planos da providencia; ou poden rebelarse contra a divinidade, non entender nin querer aceptar a vontade divina, pero sempre desde a fe. Algúns deixan de crer cando lles acontece unha desgraza; outros acéptana como unha proba que lles propón Deus.

Eu escoitei a un pai desolado que acababa de perder un fillo nun accidente de coche: Que lle faría eu a Deus para que me castigue desta maneira?

Eu estaba con el e, naturalmente, non lle dixen nada. Que podía dicir? Aquel home, un home bo, cónstame, asumía a tráxica morte do seu fillo e botábase a culpa a el. Resultáballe incomprensible, pero na súa inmensa tristeza, desde a súa dor desesperante e desde a súa fe sinxela, culpábase a si mesmo. Que lle faría eu a Deus...? O veleno da culpa inoculado en tantas e tantas conciencias cristiás.

Pero, como explicar que feitos coma este carecen de sentido?

O problema do mal.

Velaí dous problemas espiñentos, a culpa e o mal.

Non teñas medo aos deuses, porque, se existen, os deuses son bos. 

Mais daquela, se Deus é bo, por que consinte o mal?

O mal procede da natureza imperfecta dos homes. Os homes son criaturas de Deus. Deus fíxoos libres, din. 

Daquela, a liberdade dos humanos viría sendo a causa do mal.

Eis, parte, só parte do dilema.

No medio deste mundo convulso, corrompido, desmoralizado con todos os valores humanos gravemente ameazados, busco denodadamente a paz. Aos meus setenta e sete anos, despois de moitos de ásperas polémicas e internas controversias, despois de horribles etapas anegadas de resentimento e rancor, busco denodadamente a paz.

Agora mesmo, a ira podería ser o sentimento dominante, indignación e ira.

A visión que se pode ter neste xusto momento é a do ser humano mostrando o peor da súa condición, da súa natureza.

É imposible abstraerse diso, pero eu busco denodadamente a paz interior da que durante tanto tempo estiven ausente. 

Creo que avancei moito nesa busca. Queda algún ruído ao meu redor que perturba un pouco o obxectivo. 

A paz interior é necesaria, imprescindible máis ben, para poder ser home entre os homes – perdón polo xenérico --, para poder integrar o eu no nosoutros, para poder ser un para os demais. Os demais, os outros, os diversos, os diferentes son absolutamente necesarios para conseguir a paz interior, por moito que che doan ou che firan. 

En Gaza, actual epítome do horror – aínda que o horror xamais deixou de estar presente no mundo – os outros son dous, os xenocidas e un pobo que está sendo exterminado. 

A ira que provocan os xenocidas, podería desnaturalizarnos, converternos no contrario do que queremos ser.

Pero non é posible nin o silencio nin a equidistancia. Nunca é posible a equidistancia entre o asasino e a vítima.

E aí colócanos o momento do que non podemos substraérmonos, aínda que debamos, por todos os medios, perseguir a nosa paz interior.