Luis de Guindos, o ministro de Economía e Competitividade, é un cincuentón de cara redonda, corpo agradecido e co pelo da cabeza rareado en exceso. Tal era a miña ignorancia sobre a súa figura que, cando Rajoy o nomeou, so acertei a exclamar “De que guindeira caeu esta guinda!”. E na miña sempiterna querenza por buscarlle parecidos á xente veume á cabeza, así de primeiras, Oliver Hardy, xa sabedes, o gordo compañeiro do fraco Stan Laurel. “Ti e mailas túas semellanzas … No branco dos ollos pode ser”, díxome a muller, que nunca entendeu a miña habelencia sobrenatural para os parecidos. Así volo conto. Ademais, ela non sabe (porque eu non llo digo) que utilizo este mecanismo praxeolóxico para darlle entrada ós descoñecidos na miña cabeza, facendo parella con xente que xa teño inventariada. Se cadra é unha reminiscencia do “burro de orellas”, o xogo de cartas preferido de miña nai nas longas noites do inverno.

Tal era a miña ignorancia sobre a súa figura que, cando Rajoy o nomeou, so acertei a exclamar “De que guindeira caeu esta guinda!”

Reparei logo que o ministro era un DE. Os DE son xente que leva diante dun apelido, ou dos dous, a preposición “de”. Coma Soraya e Dolores, que tamén o son. DE Guindos, DE Santamaría, DE Cospedal. Algúns aínda pensan que é sinal de avoengo ou fidalguía, pero non é tal. Mais ben, trátase dun arcaísmo da tribo rural. En Cadrón toda a xente foi e é un DE. Está o Manolo de Crespo, o Abel do Naval, o Carlos do Cabo ou a Divina da Casanova. Todos eramos DE algo. Eu era o José Luis de Sucasas, pero cando marchei para a cidade de Lalín deixei o apósito no primeiro semáforo. Habería pois que investigar os pasados dos ministros Guindos e Soraya por ver de descubrir as razóns ocultas do seu atraso e por que conservan aínda ese apéndice atrofiado. No caso da inefable Lolita Cospedal, penso que abondará con mirarlle o presente, xa que como vive en diferido, agora mesmo e a día de hoxe estamos xa vendo o que ela foi. Non sei se me explico, é algo así coma as estrelas do firmamento, que o que ti estás vendo delas é só a luz do seu pasado.

DE Guindos, DE Santamaría, DE Cospedal. Algúns aínda pensan que é sinal de avoengo ou fidalguía, pero non é tal. Mais ben, trátase dun arcaísmo da tribo rural

E xa mais logo, arrastrado por unha innata e teimuda candidez, cheguei incluso a pensar que o novo ministro era unha flor de primavera, unha aposta do presidente por arrodearse de sabia nova e competente, para guiar o temón do barco económico en augas tan avoltas e turbulentas. Nada que vai a ningures! Axiña descubrín que a guinda pertencía a ese grupo de xente lista que sabe entrar na rolda da fortuna e xa dar voltas nela por sempre xamais. Fora Director Xeral e Secretario de Estado nos gobernos de Aznar; logo, só tres meses despois da derrota electoral do PP, as portas xiratorias “Administración-Empresa Privada” chimpárano no Consello Asesor de Lehman Brothers, chegando a dirixir as divisións española e portuguesa ata 2008, ano no que deu en quebra o banco de investimentos americano. Financeiro de grande valía e analista certeiro da realidade económica (“En España non hai burbulla inmobiliaria, senón unha evolución de prezos á alza que se van ir moderando con más vivendas en aluguer e mais transparencias nos procedementos de urbanismo”, declarou en 2003), os de PricewaterhouseCoopers non o deixaron apuntarse nas listas do paro e fichárono para a súa división financeira. E cando no 2011 o PP gañou as eleccións, a guinda volveu montar nas portas xiratorias que o guindarían de novo ás dependencias da Administración.

De Guindos foi o único ministro que se atreveu en público, e perante as cámaras da televisión, a chamarlle “rescate” ó que o resto do goberno denominou sempre póliza de crédito

Despois dun ano e medio de andaina ministerial, debo recoñecer que De Guindos non foi dos peores. Sempre comedido, de oratoria sinxela pero precisa; nada que ver, por suposto, co histrionismo e a construción sintáctica inintelixible do seu compañeiro Montoro. Mais aínda, De Guindos foi o único ministro que se atreveu en público, e perante as cámaras da televisión, a chamarlle “rescate” ó que o resto do goberno denominou sempre póliza de crédito. Pero as cousas duran o que duran, e as boas aínda menos. O pasado domingo 14, o xornal El País publicaba unha longa entrevista co ministro, na que a linguaxe política se facía dona da situación: mentiras (“Non hai a mais mínima conivencia deste Goberno coa banca”), medias verdades (“A recesión ficou atrás”), frases incompletas (“A economía está gañando moitísima competitividade”) e un surtido de metáforas, parábolas e outras figuras retóricas (“A economía española é unha flor de invernadoiro que hai que coidar”). E na mais pura liña deste PP atribulado, encacinado en non chamar as cousas polo seu nome e pouco tempo despois de el mesmo recoñecer que España fora rescatada, vai o moi político e di: “Se España non tivera pedido a axuda financeira, remataría sendo rescatada”. Como tódolos lectores de Praza saben, un rescate é, no fondo, unha axuda financeira; así que o que dixo o ministro é coma dicir que “Se España non tivera pedido a axuda financeira, remataría téndoa de todas todas”. Pero iso sería falar claro e recoñecer que o seu mérito foi só poñer a guinda riba dun pastel que nos mandaron xa feito.