Sobe paseniño pola Gran Vía e chega á altura da animada calle de la Montera. Alí atopa, a calquera hora do día, mesmo neste mes de febreiro madrileño tan ventoso e chuvioso, un grupo de prostitutas que procuran, con certa indolencia, atraer algún cliente. As mulleres móvense cadenciosas polo espazo largo da rúa; algunhas conversan con homes, algunhas sentan nas soleiras a comer un bocadillo. Cantas son vítimas do comercio de persoas e traballan escravizadas? Cantas se viron empurradas a prostituírse polas circunstancias: pola pobreza, pola formación deficiente, pola precariedade, pola inseguridade xurídica –no caso das estranxeiras–, pola drogadicción? Hainas que decidiron libremente dedicarse ao traballo sexual? Como soportan a dureza do seu oficio: o medo, as malas condicións laborais, os riscos para a saúde, a discriminación?
Ao camiñante ocórreselle que as escenas que observa son un testemuño demoledor da desigualdade entres as mulleres e os homes. Porén, non conversa con ningunha das prostitutas; limítase a miralas de esguello, como avergoñado. É posíbel que algunha desas mulleres reivindique a súa opción –mesmo como un xeito de emanciparse– e reclame os seus dereitos? E que pensar do tan loado –por progresista e efectivo– modelo sueco de persecución do cliente? Sabe o camiñante, sabe alguén que pensan as prostitutas? E se ese modelo fose, no fondo, paternalista e puritano? E se lles causase a todas esas mulleres un gravísimo problema, estigmatizándoas e forzándoas a abandonar a calle de la Montera para agachar os seus clientes e exporse así a máis violencia e a máis explotación?
Pero se a criminalización provocase o empeoramento das condicións de traballo destas mulleres, cal sería a postura máis realista, pragmática e respectuosa cos dereitos humanos? Non habería que pensar mellor nun marco legal que garanta unhas condicións laborais normalizadas? Non habería que impedir os grandes beneficios dos bordeis e dos proxenetas? Non habería que centrar os esforzos de represión no comercio de persoas con fins de explotación sexual? O camiñante recorda que nin as feministas se poñen de acordo entre elas cando analizan a prostitución. Será porque a moitas non lles resulta doado darlles a voz ás propias traballadoras porque temen atoparse con mulleres empoderadas? Será porque a moitas lles resulta máis fácil dialogar coas expertas –traballadoras sociais, xornalistas, sociólogas–, con quen teñen unha obvia afinidade?
O camiñante observa tamén os homes que se achegan ás prostitutas. Son tantos os dispostos a pagar –e, polo tanto, a mandar– por sexo! Cantos deles se cuestionarán a cultura en que foron educados e que os converteu nos compradores deses corpos privados de historia? O camiñante, desacougado, axusta a bufanda para protexerse do vento e alégrase da calor e das magdalenas con chocolate que o esperan nunha cafetaría baixando cara á Puerta del Sol. Atrás quedan as prostitutas e os seus clientes, a sordidez que por un momento ousou cruzarse no seu plácido camiño. Outro día, devagar e con discreción, pasará de novo pola calle de la Montera e lembrará que non hai nada máis frívolo que unha resposta rotunda a unha pregunta complexa.