Hai un par de meses estalou unha verdadeira revolta en Gamonal, un barrio de Burgos, os veciños mobilizados conseguiron finalmente o seu propósito, paralizar a transformación da principal rúa nun bulevar que eliminaba as prazas de aparcadoiro que utilizaba a veciñanza. Non só iso senón que a mobilización desvelou a corrupción reinante no concello, retratou o ático ilegal do alcalde e mostrou quen era o empresario que movía os monicreques, quen era o verdadeiro dono da cidade.
Nada en Gamonal tería ocorrido se a mobilización veciñal non contase coa simpatía ou atención dos medios
Creo que nada diso, nin a paralización da obra o espir as relacións de poder e a corrupción na cidade, tería ocorrido se a mobilización veciñal non contase desde o principio coa simpatía ou, cando menos, coa atención dos medios de comunicación. Con razón ou sen ela, Gamonal foi interpretado inmediatamente como unha mostra do descontento cidadán polos custos da crise e unha esquerda desorientada e ansiosa de referencias tomou esa loita como un símbolo e un referente: Gamonal sinalaba o camiño de loita.
Busco na Rede a composición do Concello de Burgos e vexo que o PP ten maioría absoluta con 15 concelleiros, o PSOE ten 8, UPyD 3 e EU 1. A expresión política da cidade parece ideoloxicamente moi conservadora e nada crítica coas políticas da dereita; como interpretar entón unha reacción veciñal tan contestataria? Sen dúbida aqueles veciños defenderon o que é seu, o público, e con iso combatían a especulación e o roubo, ou sexa a "privatización", pero persoalmente fun escéptico, sigo séndoo, sobre que a súa loita marcase un camiño e que fose outra cousa que unha reivindicación xusta pero particular. Non creo que sexa algo máis transcendente que iso porque xa vin entusiasmos e quenturas parecidas noutras ocasións.
O significativo é a curiosidade e o entusiasmo con que foi atendida esa contestación veciñal
Para min o significativo é a curiosidade e o entusiasmo con que foi atendida esa contestación veciñal. A curiosidade veu de que a rebelión se deu precisamente nun feudo da dereita, parecía denotar que o PP perdía o apoio das súas bases, e, en canto ao entusiasmo, creo que denota unha frustración moi grande nunha sociedade indignada pero encollida e escéptica acerca de que organizarse e mobilizarse sirva para algo. Unha sociedade que se mantén meramente no malhumor e as descargas verbais contra os políticos. Aínda que, efectivamente, os veciños de Gamonal movéronse polos seus dereitos e conseguiron o que pretendían, demostraron que se podían parar políticas inxustas. Esa é unha lección para quen non cren na acción política.
É moi lóxico, doutra banda, crer que non se poden cambiar as cousas, pois a ideoloxía do PP é tan antidemocrática que perverte o sentido do voto e da mesma democracia, considera que un voto é un cheque en branco, por iso é insensible ás mobilizacións sociais e dun modo consciente as criminaliza e perségueas. En lugar de escoitalas e dialogar. É por iso que numerosas loitas sindicais e sociais que neste momento se dan en todo o Estado tropezan cun muro. Numerosas mobilizacións que se manteñen durante semanas e meses e que non conseguen espertar a curiosidade dos medios ante un fenómeno tan inesperado nunha cidade cunha veciñanza tan conservadora nin tampouco o entusiasmo de persoas críticas pero desanimadas.
É un erro crer que unha mobilización conduce necesariamente a que as persoas que participan nela vaian revisar automaticamente a súa ideoloxía
En todo caso, é un erro crer que unha mobilización conduce necesariamente a que as persoas que participan nela vaian revisar automaticamente a súa ideoloxía. Nin sequera repercute en gran medida no sentido do voto, neste caso da dereita cara á esquerda. Na acción política da esquerda para cambiar a sociedade hai dous momentos, o momento da mobilización e o da organización. E quen ten experiencia de mobilización sabe totalmente, e con certa amargura. A conciencia crítica pide cuestionar a ideoloxía dominante na sociedade e dentro de cada persoa. Iso non quita para que nas próximas eleccións nun lugar onde houbo fume queden rescaldos e haxa certo desprazamento de votos cara aos partidos que apoiaron as mobilizacións.
As organizacións existentes que pretenden combater a inxustiza social teñen que revisar o seu funcionamento interno e en que se transformaron durante estas décadas, as que nazan novas deben aprender da experiencia anterior para evitar os mesmos erros, pero vellas ou novas ten que haber organizacións. Porque moitos nos enfadamos, quentámonos e saímos á rúa un día pero para soster as reivindicacións concretas e tamén os plans de cambio son imprescindibles as organizacións que continúan, aínda que sexa en frío, coas nosas demandas. As mobilizacións sen horizonte son fume efémero, necesitan a madeira das organizacións. E aínda así é necesaria una certa cegueira teimuda e voluntaria á que aferrarse para insistir.
As mobilizacións sen horizonte son fume efémero, necesitan a madeira das organizacións
Por certo, hai un poema de Bertolt Bretch que resume dun modo bastante preciso todo o que quixen argumentar estendéndome tanto, "Hai homes que loitan un día e son bos...". Poñan onde di "homes" "persoas" e sérvenos perfectamente.
