A manipulación informativa que estamos padecendo en relación coa crise ucraína está alcanzado niveis só comparábeis coa intoxicación masiva acontecida para xustificar as intervencións occidentais en Libia e Siria, ou máis recentemente coas mobilizacións da dereita venezolana. Incluso hai articulistas que escribindo dende unha suposta imparcialidade dan unha visión na que amosan unha clara distorsión dos acontecementos —reducindo o conflito a unha película de bos e malos—, algo que calquera espectador medianamente informado pode refutar con facilidade, pero non aqueles que só se fixan nos titulares e nos vídeos de televisión.

A manipulación informativa que estamos padecendo en relación coa crise ucraína está alcanzado niveis só comparábeis coa intoxicación masiva acontecida para xustificar as intervencións occidentais en Libia e Siria

As consecuencias da situación en Ucraína veñen de lonxe e teñen a ver coa atropelada transición —na década dos 90 do pasado século— do modelo soviético ao voraz sistema capitalista. Nesa transición, liderada polo ex-soviético Leonid Kuchma, o país perdeu inicialmente preto do 60% do seu PIB, ademais de caer nunha avultada taxa de inflación. Xunto a ese grave deterioro económico implantouse un sistema administrativo cun alto nivel de corrupción apoiada nunha privatización masiva de propiedades públicas a favor da nova nomenclatura e baixo tutela occidental. Esta nova estrutura política foi o resultado do reparto do poder entre o vello establishment pro-ruso e os pro-occidentais, coincidindo co liderado de cada grupo na parte oriental e occidental do país, respectivamente. Ucraína tivo unha razoábel recuperación —tamén con Kuchma— a partir do 2000, pero á UE interesáballe un goberno decidido a integrar rapidamente á fértil e poboada Ucraína na Unión Europea converténdoa nun dócil cliente das multinacionais europeas e americanas como ocorrera con outros países do leste.

Así foi como —nun intento de apartar definitivamente o sector pro ruso do poder— Occidente, a través —entre outros— do financeiro internacional George Soros e a súa Open Society, lanzou en 2004 a Revolución Laranxa que instalou no poder a Víktor Yúshchenko como presidente e a Yúliya Timoshenko de primeira ministra. Estes presentáronse ao pobo como a garantía de democracia e de loita contra as mafias, pero ao pouco tempo —apenas uns nove meses despois da súa vitoria electoral— esta revolución entrou en crise con acusacións mutuas de corrupción e incumprimento de programa converténdose esa etapa nun gran desengano para os cidadáns que acabaron dándolle as costas. Despois duns gobernos de transición chega á presidencia en 2010 Viktor Yanukóvich, con experiencia nos antigos gobernos de Kuchma, mais tamén de Yúshchenko. A dependencia enerxética de Rusia e o duro axuste económico esixido pola UE para a súa integración van perfilando politicamente as opcións de futuro no país ponderando o goberno actual como máis viábel unha posición de colaboración comercial independente con Europa e Rusia sen sacrificar o seu débil tecido económico.

Nin a posición de equilibrio do goberno nin o debate democrático lle interesa á UE nin a Estados Unidos que soñan con instalar a Ucraína na OTAN e poñer a Rusia de xeonllos

Chegados a este punto, o que procedería sería un debate político no país avaliando os prós e os contras da posíbel integración na UE e decidindo, en calquera caso, mediante referendo cal é a opción maioritaria da poboación. Iso sería o esperábel de forzas democráticas. Pero, non nos enganemos, nin a posición de equilibrio do goberno nin o debate democrático lle interesa á UE nin a Estados Unidos que soñan con instalar a Ucraína na OTAN e poñer a Rusia de xeonllos.

Occidente pensou que chegara o momento de facer algo e —cos antigos políticos da revolución laranxa desprestixiados ou procesados— non tivo reparos en orquestrar unha nova revolta, a Euromaidán —en márqueting non hai que lle gane aos mercados—, para que Ucraína ingresase na UE, polas boas ou polas malas. Así, fronte á posición de cautela do goberno o que fai a oposición é esixir a dimisión do Presidente e a integración en Europa como única opción. Algo incríbel dende unha óptica democrática, e moi difícil de explicar, cando todo o aparello comunitario está notablemente desprestixiado ante os propios europeos e a crise económica estase a cebar con moitos millóns de cidadáns, especialmente os do sur e leste do continente.

Occidente pensou que chegara o momento de facer algo e non tivo reparos en orquestrar unha nova revolta, a Euromaidán —en márqueting non hai que lle gañe aos mercados—, para que Ucraína ingresase na UE, polas boas ou polas malas

Sen embargo, mais alá da mobilización lexítima e pacífica de milleiros de cidadáns, unha parte significativa dos manifestantes está actuando dunha maneira extremadamente violenta sen que se reflicta para nada nos principais medios occidentais. Todos puidemos ver o desfile de centos de manifestantes enmascarados e armados con cascos militares, escudos, barras de aceiro e centos de adoquíns arrincados da famosa Praza Maidán. Incluso puidemos asistir a unha montaxe televisiva onde se simulou un maltrato policial a manifestantes cando en realidade algún dos falsos policías era un coñecido opositor disfrazado co uniforme oficial da policía ucraína. Amais diso tamén soubemos de asaltos á edificios públicos, a comisarías e depósitos de armas, sen contar as ducias de activistas islamitas vidos de Chechenia e Siria, estraños aliados dos cristiáns ortodoxos ucraínos. Á luz desta información o actual conflito non parece serio presentalo coma un mero enfrontamento entre manifestantes pacíficos e desarmados fronte ao aparello policial.

Se o Presidente Víktor Yanukóvich non é un exemplo de político inmaculado —en calquera caso é o presidente democrático elixido polos ucraínos en 2010 fronte a todos os demais candidatos nunhas eleccións libres—, que dicir dos abandeirados da democracia do Euromaidán

Se o Presidente Víktor Yanukóvich non é un exemplo de político inmaculado —en calquera caso é o presidente democrático elixido polos ucraínos en 2010 fronte a todos os demais candidatos nunhas eleccións libres—, que dicir dos abandeirados da democracia do Euromaidán. Algúns dos seus referentes son o antigo colaborador nazi Stepán Bandera e outros símbolos das SS. O ex boxeador Vitali Klichkó, financiado polo partido de Merkel, ou o ultra de tendencia nazi Oleg Tiagnibok do movemento Svoboda poden ser considerados como un exemplo de demócratas? O que se pode dicir é que teñen moi boa relación coa embaixada americana en Kiev e que os democráticos Estados Unidos non lle fan ascos a nazis e a guerrilleiros urbanos de extrema dereita se iso é bo para os seus intereses.

A última noticia é que a oposición non respectou o acordo asinado o día 21 entre os seus líderes parlamentarios e o presidente ucraíno. Ademais, o parlamento ante a presión de centos de ocupantes violentos acaba de mudar a Constitución sen sometela a referendo, coma se fose unha lei máis. Terá esta estraña conduta o respaldo da UE? En Ucraína, lamentabelmente, todo parece indicar que está en curso un golpe de estado —baixo a aparencia de revolución popular— dirixido pola embaixada americana e algunhas europeas, cuxas consecuencias son aínda difíciles de predicir, pero que, en calquera caso, serán moi graves para Ucraína e para toda Europa se as autoridades lexítimas non son capaces de reconducir a situación.