Dende a ortodoxia neoliberal pretenden facernos crer que non existen alternativas á crise e que temos que aceptar sen crítica a eliminación de servizos sociais para reducir o déficit como dogma oficial. Isto non é certo e imos ver que si temos políticas diferentes entre as que elixir.

Renda Básica Universal: que é?

A Renda Básica é algo que se podería poñer en marcha dende a Xunta de Galicia sen ningún problema

A Renda Básica Universal é un ingreso que recibe do estado cada persoa pola súa simple condición de cidadanía. É básica porque o seu obxectivo é cubrir as necesidades máis elementais da persoa. É universal porque ninguén queda excluído de recibila independentemente das súas condicións persoais. A Renda Básica é algo que se podería poñer en marcha dende a Xunta de Galicia sen ningún problema.

Que beneficios ten a Renda Básica Universal?

No actual momento de crise económica (crise da que non imos saír en moitos meses), o risco de exclusión social de moitas persoas que quedaron sen ingresos familiares é moi alto. A Renda Básica Universal pode remediar este problema dando uns ingresos mínimos que permitan a estes sectores sobrevivir dignamente sen caer na marxinalidade, vivir na rúa ou depender da caridade dos demais.

Desde un punto de vista só económico, a Renda Básica Universal tamén ten beneficios porque pode servir de estímulo á reactivación económica, dado que o importe que reciban as familias en peor situación vai ser gastado na súa totalidade para cubrir as necesidades básicas de alimentación, vivenda, auga, etc. converténdose así nunha axuda indirecta aos sectores que prestan eses servizos e que poden encontrarse tamén nunha situación crítica.

Por que deben recibir tódalas persoas a Renda Básica Universal?

Desde un punto de vista só económico, a Renda Básica Universal tamén ten beneficios porque pode servir de estímulo á reactivación económica, dado que o importe que reciban as familias en peor situación vai ser gastado na súa totalidade para cubrir as necesidades básicas

Existe unha argumentación demagóxica e manipuladora consistente en preguntar por que deberíamos todas as persoas pagarlle a sanidade a Botín, argumentación que se aplicaría inmediatamente á Renda Básica. A cuestión é que Botín seguramente está a pagar cos seus impostos a sanidade de centos ou miles de persoas incluído el mesmo, polo que non ten ningún sentido falar de que lla pagamos os demais cando é xusto ó contrario. Evidentemente podemos preguntar se Botín debería pagar moitos máis impostos, cousa bastante razoable, pero a cuestión é que en ningún caso vai ninguén a pagar a sanidade de Botín cos seus impostos porque xa a paga el moitas veces. E isto que é aplicable á sanidade serve tamén para a Renda Básica.

Pero a razón principal pola que todas as persoas deben recibir a Renda Básica Universal pódese ver se se fai unha análise no tempo: se existe un grupo de persoas que non cobran a Renda Básica, vaise producir unha presión dese grupo para a) reducir o importe da Renda e b) aumentar as condicións para que a xente a poida cobrar, co que iría conseguindo estes obxectivos de forma paulatina. Ó final este proceso conduce inexorablemente a unha liquidación da Renda ó convertela en algo completamente marxinal como son hoxe as pensións non contributivas.

Financiamento da Renda Básica Universal

En primeiro lugar, a Renda Básica Universal ven substituír outros ingresos como son os do desemprego, as pensións de xubilación, as non contributivas por situacións extremas ou as de dependencia. No caso das pensións de xubilación e de dependencia, en lugar de substituír a pensión, a Renda Básica debe simplemente restarse do total para non prexudicar ás persoas interesadas, para que non cobren menos.

A Renda Básica Universal ten outra vantaxe: ó non estar condicionada a ningunha situación extrema, non existe ningún incentivo para permanecer en situación marxinal para seguir cobrando, co cal a xente pode intentar saír dela sen medo a perder os poucos ingresos que recibe porque non dependen de en que situación estea en cada momento.

O financiamento da Renda Básica debe vir por un aumento dos impostos

Ademais de substituír outros ingresos, o financiamento da Renda Básica debe vir por un aumento dos impostos: a) aumento do IRPF ata acadar niveis europeos, b) imposto do patrimonio, c) imposto de sucesións, d) impostos as empresas que explotan recursos naturais, públicos ou os contaminan, como as enerxéticas (hidráulicas, eólicas, centrais térmicas, etc.), as autoestradas de peaxe, os bancos, etc.

As escusas neoliberais

É evidente que as persoas neoliberais se van opoñer á Renda Básica Universal porque non lles entra na cabeza ningún tipo de actitude solidaria senón que, para elas, todo é mercancía ou mercantilizable. A primeira escusa que van presentar contra a Renda é que vai fomentar o parasitismo social e que moita xente vai deixar de traballar en canto cobre uns ingresos seguros de forma indefinida. Isto é moi pouco probable: as persoas temos ansias por mellorar, cousa que sempre intentamos. Así o que cabe esperar é que a Renda Básica sirva de solo de seguridade para empezar a buscar algún tipo de traballo ben como asalariado ben como autónomo.

Comparando o que esta situación minoritaria pode custarnos con todos os millóns que se lle van meter ó sector bancario para reflotar as súas incompetencias e malversacións, resultaría que estamos a falar do chocolate do loro

De todos os xeitos, comparando o que esta situación minoritaria pode custarnos con todos os millóns que se lle van meter ó sector bancario para reflotar as súas incompetencias e malversacións, resultaría que estamos a falar do chocolate do loro. E incluso así, a Renda Básica das poucas persoas que pretendan vivir só con ela repercutiría positivamente na economía dado que terían que gastala enteira para cubrir as súas necesidades máis básicas, co cal se produciría certa reactivación.

Finalmente cabe subliñar algo que seguro lles gustará ás persoas neoliberais, esa xente de orde, e é a redución da delincuencia orixinada polas situacións marxinais causadas pola crise, co conseguinte aforro en gastos policiais e xudiciais.

A cuestión non é que non haxa alternativas á crise actual senón se temos capacidade técnica para deseñalas e vontade política para poñelas en marcha.