Para os vigueses, a chegada de novembro é a chegada do Nadal. Unha moda que temos exportado ao resto de concellos da Galiza. Aínda hai pouco falaba cun amigo soldador do tema: “Déixate de ir xogarte a vida a Barreras, fáite autónomo e vende arcos de luces. A ausencia de políticas sociais precisa de máis leds que nunca.”
Non sei moi ben como chegamos a isto. Un día estabamos nas portas de Balaídos cantando con orgullo que Vigo era unha cidade obreira, industrial, que nada tiña que ver con aquelas capitais de provincia cheas de funcionarios clase A e empresarios, e ao pouco estabamos cegados polo esplendor dos seus vatios. Nunca pensamos que habiamos botar en falta a tonalidade de grises que, dende Citroën (agora Stellantis), enchían as rúas de orgullo de clase. Nin que algunha vez renunciariamos a todo o verdor de Bouzas a cambio dun esqueleto de ferro que adornara, como cruz do Valle dos Caídos, o Sereo.
Quizais vaia sendo hora de asumirmos a nosa responsabilidade individual en todo isto. Eu mesmo medrei nesta cidade contando os días para marcharme dela, atraído, como ovella que segue o rebaño, por un montón de promesas de vida mellor que o sistema meritocrático nos facía.
Estuda e vivirás mellor. Traballa e vivirás mellor. Desafía os marcos e vivirás mellor. Porque é así, a sociedade de consumo na que vivimos sempre ten un recoñecemento especial para esa persoa radical, que non encaixa, que desafía a norma, que fai as cousas de corazón e polo ben común. Sexa como sexa, ao rematar a película, terás recoñecido o teu traballo. O camiño do heroe chamámoslle os que nos adicamos a isto de contar historias.
Hai cousas imposibles de explicar cando non se experimentan. Penso que o orgullo de clase, o orgullo de barrio, é unha delas. Quizais porque a xente que ocupa os 36201 de calquera barrio, de calquera cidade, xa se encarga de explicar a nosa clase dende a comodidade de ter tempo ilimitado para a militancia política, asistir á universidade ou ler todas as teses dos partidos de traballadores do mundo
Cambiar a funda pola cámara. O traballo manual polo bolígrafo. Pasar do 36209 ao 36201. Bueno, iso nunca. Se algo nos diferenza como vigueses é que ningún de nós aspira a vivir no 36201. Aínda mantemos esa esencia.
Hai cousas imposibles de explicar cando non se experimentan. Penso que o orgullo de clase, o orgullo de barrio, é unha delas. Quizais porque eses milleiros de persoas que medramos ás portas dunha igrexa non sacamos nunca tempo suficiente para teorizar, escribir libros, dar conferencias. Ou quizais porque a xente que ocupa os 36201 de calquera barrio, de calquera cidade, xa se encarga de explicar a nosa clase dende a comodidade de ter tempo ilimitado para a militancia política, asistir á universidade ou ler todas as teses dos partidos de traballadores do mundo. Mentres ti vives nese caos de veciños que desaparecen do barrio por movidas coa policía, de familias que se desintegran polo alcoholismo normalizado, de amigas ás que non lles permitiron aspirar a máis que a ser un complemento masculino de algún mozo almaceneiro ou operario de fábrica, o sistema pon ante ti un escaparate cheo de sensacións de ocio e tranquilidade. Estades todos convidados á festa.
E ti asistes porque, a quen non lle gusta a festa? Non viñemos a desfrutar da vida? E cruzas 8 distritos postais para desfrutar do momento. Iso si, a norma está clara: é unha festa. Non podes vir con problemas. Tes un traballo de merda? Diso hoxe non se fala. A túa nai é ludópata? Desculpa, estás nunha festa.
"¿Por que non estrenas zapatos? ¿Por que non fuches ao barbeiro? ¿Por que non es así, como espontáneo, pero sen ser demasiado espontáneo que parezas vulgar? ¿Por que traes “iso do galego” á festa?"
E o primeiro ano metes a pata. Pero coa certeza de que para o ano os do 36201 serán quen sintan envexa da túa vida. Da túa capacidade de estar na festa. De ser a festa!
E publícalo nas túas redes. Porque es de Vigo, e esta é unha festa para todas e todos os vigueses. E queres que todo o mundo o saiba, que por un momento sexan outros, outros 36209 doutras cidades, os que sintan envexa.
E chega xaneiro e a festa remata. Pero isto, por suposto, non llo podes contar a ninguén. Porque senón non che convidan a máis festas. Así que ti continúas coa festa os 90 días de xaneiro. Que pesados eses que están a falar do peche dos estaleiros? Despedimentos en Citroën? Vigo sen bombeiros? Por que non se apuntan á festa?
Este Nadal toca vestir a funda, dicirlle a Miriam que peche a peixaría cedo, a Shere que volva de Catalunya, a Brandán que colla un pack de cervexas e que se apunten á festa. Que este ano vai ser no barrio
E espertas cunha resaca enorme. E daste conta de que hai tempo que non falas con Ana, a do terceiro. Que non chamas a Emilia para saber que tal estaba a súa nai, que a última vez que a viches tiña alzhéimer. Que apenas ves á túa familia. Que se che traen problemas prefires nin velos diante.
E pregúntaste que puido cambiar tanto no Vigo no que medraches para que aquelas promesas de non acabar nunca saíndo polo Areal ou visitando centros comerciais se foran a merda.
E percátaste de que este Nadal toca vestir a funda, dicirlle a Miriam que peche a pescadería cedo, a Shere que volva de Catalunya, a Brandán que colla un pack de cervexas e que se apunten á festa. Que este ano vai ser no barrio. E imos encher todo de luces. Desas que non se fabrican en China e que teñen selo “made in 36209.
