Atopámonos nun momento fundamental para a defensa dos principios democráticos e os dereitos fundamentais en Europa. As recentes accións das autoridades alemás, como a prohibición do Congreso de Palestina, a denegación de entrada ao co-fundador de DiEM25, Yanis Varoufakis, e a detención e expulsión do Dr. Ghassan Abu Sittah, son un claro indicio dun preocupante declive no respecto aos dereitos humanos e as liberdades públicas no seo da Unión Europea (UE). Nesta alegación, propoñémonos abordar estas violacións desde unha perspectiva radicalmente democrática e xurídica, profundando na doutrina xurisprudencial europea e a lexislación pertinente, co fin de impulsar un chamado urxente á acción en defensa da democracia e os dereitos fundamentais en Europa.
I. A Fundamentación Xurídica dos Dereitos Fundamentais na Unión Europea
As recentes accións das autoridades alemás, como a prohibición do Congreso de Palestina, a denegación de entrada ao co-fundador de DiEM25, Yanis Varoufakis, e a detención e expulsión do Dr. Ghassan Abu Sittah, son un claro indicio dun preocupante declive no respecto aos dereitos humanos e as liberdades públicas no seo da Unión Europea
O marco legal que protexe os dereitos fundamentais na UE é sólido e está baseado nunha morea de instrumentos xurídicos de primeira orde. En primeiro lugar, a Carta dos Dereitos Fundamentais da Unión Europea, proclamada en 2000 e con forza vinculante desde a entrada en vigor do Tratado de Lisboa en 2009, establece un conxunto exhaustivo de dereitos civís, políticos, económicos, sociais e culturais que son aplicábeis en todos os Estados membro da UE. Esta Carta fundaméntase nos principios da dignidade humana, a liberdade, a igualdade e a solidariedade, e constitúe o piar fundamental da protección dos dereitos no ámbito europeo.
Ademais, o Convenio Europeo de Dereitos Humanos (CEDH), adoptado polo Consello de Europa en 1950 e vinculante para os Estados membro da UE a través da súa adhesión ao Tratado de Lisboa, garante unha protección adicional dos dereitos fundamentais no continente. O Tribunal Europeo de Dereitos Humanos (TEDH), estabelecido en virtude do CEDH, é unha instancia xudicial clave na protección dos dereitos humanos en Europa, emitindo xurisprudencia vinculante que inflúe nas decisións dos tribunais nacionais e as políticas dos Estados membro.
Por último, o Tratado de Lisboa e o Tratado da Unión Europea (TUE) establecen o respecto aos dereitos fundamentais como un dos valores fundamentais da UE, xunto coa democracia e o Estado de dereito. Estes tratados confiren competencias ás institucións da UE para protexer e promover os dereitos fundamentais no ámbito das súas actividades, e estabelecen mecanismos de supervisión e control para garantir o cumprimento destas obrigacións por parte dos Estados membro.
II. A Prohibición do Congreso de Palestina e a Negación da Entrada a Yanis Varoufakis: Violacións Flagrantes de Dereitos Fundamentais
A recente prohibición do Congreso de Palestina en Alemaña e a negación da entrada a Yanis Varoufakis constitúen flagrantes violacións dos dereitos fundamentais consagrados na lexislación europea e a xurisprudencia do TEDH. En primeiro lugar, a liberdade de expresión, consagrada no artigo 10 da CEDH e o artigo 11 da Carta dos Dereitos Fundamentais da UE, é un dereito fundamental que protexe a capacidade das persoas para expresar e difundir ideas sen interferencia do Estado. A prohibición do Congreso de Palestina e a negación da entrada a Varoufakis constitúen unha clara interferencia con este dereito, ao impedir a libre expresión de opinións sobre un asunto de interese público e relevancia internacional.
Estas accións socavan a credibilidade da UE como defensora dos dereitos humanos e a democracia no escenario internacional
En segundo lugar, o dereito de reunión pacífica, protexido polo artigo 11 da CEDH e o artigo 12 da Carta dos Dereitos Fundamentais da UE, garante o dereito das persoas para reunirse pacificamente e asociarse con outros para a protección dos seus intereses comúns. A prohibición do Congreso de Palestina representa unha violación directa e flagrante deste dereito, ao impedir a celebración dun evento pacífico e a asociación de individuos para abordar un tema de interese público.
Ademais, a negación da entrada a Yanis Varoufakis en Alemaña constitúe unha violación do dereito á liberdade de movemento, recoñecido no artigo 45 do TUE e o artigo 21 da Carta dos Dereitos Fundamentais da UE. Este dereito garante a libre circulación de persoas dentro do espazo Schengen e prohibe calquera discriminación baseada na nacionalidade. A negación de entrada a Varoufakis e a súa exclusión de participar en actividades políticas en Alemaña constitúen unha clara violación deste principio, socavando a integridade da área Schengen e limitando a liberdade de movemento dos cidadáns europeos.
III. A Doutrina Xurisprudencial do TEDH e a Protección dos Dereitos Fundamentais en Europa
A prohibición do Congreso de Palestina e a negación de entrada a Yanis Varoufakis en Alemaña demostran unha intolerancia cara a opinións diverxentes e un intento de impoñer un enfoque unívoco
A xurisprudencia do TEDH desempeña un papel fundamental na protección dos dereitos fundamentais en Europa, proporcionando orientación sobre a interpretación e aplicación da CEDH en casos individuais. En numerosas ocasións, o TEDH estableceu que as restricións á liberdade de expresión e a liberdade de reunión deben estar xustificadas por razóns imperiosas, como a seguridade nacional ou a protección dos dereitos dos demais, e deben ser proporcionadas e necesarias nunha sociedade democrática.
No caso de Lingens v. Austria, o TEDH estableceu que as restricións á liberdade de expresión deben ser interpretadas de maneira restritiva e só poden ser xustificadas en circunstancias excepcionais. Do mesmo xeito, no caso de Ezelin v. Francia, o TEDH sostivo que as restricións ao dereito de reunión deben ser proporcionadas á finalidade lexítima perseguida e non poden ir máis aló do estritamente necesario nunha sociedade democrática.
En relación á negación de entrada a Yanis Varoufakis en Alemaña, o TEDH estableceu en diferentes momentos que as restricións ao dereito de liberdade de movemento deben estar xustificadas por razóns lexítimas e proporcionadas, e deben respectar os principios de non discriminación e proporcionalidade. O TEDH ditaminou en diferentes ocasións que a expulsión dun individuo do territorio dun Estado membro debe basearse nunha avaliación individual da súa situación e non pode basearse en estereotipos ou prexuízos.
IV. As Implicacións Éticas e Políticas das Violacións de Dereitos Fundamentais en Europa
As recentes violacións de dereitos fundamentais en Europa son inaceptábeis e esixen unha resposta contundente por parte da sociedade civil, as institucións europeas e os Estados membro
As recentes violacións de dereitos fundamentais en Europa non só expoñen preocupacións xurídicas, senón tamén éticas e políticas de gran envergadura. En primeiro lugar, estas accións reflicten un preocupante retroceso no respecto á diversidade de opinións e a tolerancia política en Europa. A democracia fundaméntase no respecto mutuo e a capacidade de debater e disentir de maneira civilizada, mesmo sobre cuestións controvertidas. A prohibición do Congreso de Palestina e a negación de entrada a Yanis Varoufakis en Alemaña demostran unha intolerancia cara a opinións diverxentes e un intento de impoñer un enfoque unívoco.
En segundo lugar, estas accións socavan a credibilidade da UE como defensora dos dereitos humanos e a democracia no escenario internacional. A UE preséntase a si mesma como un actor comprometido na promoción dos valores democráticos e os dereitos fundamentais en todo o mundo. Porén, a prohibición do Congreso de Palestina e a negación de entrada a Yanis Varoufakis en Alemaña envían unha mensaxe contraditoria e socavan a credibilidade da Unión Europea en materia de dereitos humanos e liberdades fundamentais.
Ademais, estas accións alimentan o temor a un crecente autoritarismo en Europa e poñen en perigo o Estado de dereito e a democracia no continente. O respecto aos dereitos fundamentais e as liberdades públicas é un piar fundamental da democracia, e calquera erosión destes principios socava a lexitimidade e a estabilidade dos réximes democráticos.
V. Conclusións e Recomendacións: Por unha Europa Verdadeiramente Democrática e Libre
Só a través do respecto inquebrantábel aos dereitos fundamentais e os principios democráticos podemos construír unha Europa verdadeiramente democrática, libre e xusta para toda a cidadanía. É hora de actuar con determinación e firmeza en defensa da democracia e os dereitos humanos en Europa
En conclusión, as recentes violacións de dereitos fundamentais en Europa son inaceptábeis e esixen unha resposta contundente por parte da sociedade civil, as institucións europeas e os Estados membro. É fundamental que se respecten e protexan os dereitos fundamentais de todas as persoas, independentemente das súas opinións políticas ou crenzas. Isto require un compromiso renovado coa democracia, o Estado de dereito e os valores fundamentais da UE.
Para abordar esta situación, é necesario adoptar unha serie de medidas concretas. En primeiro lugar, é imperativo que os Estados membro da UE e as institucións europeas cumpran coas súas obrigacións legais e éticas en materia de dereitos humanos e liberdades fundamentais. Isto inclúe o respecto ás decisións do TEDH e a aplicación efectiva da Carta dos Dereitos Fundamentais da UE en todos os ámbitos da actividade política e xurídica.
Ademais, é necesario que a sociedade civil e as organizacións de dereitos humanos se mobilicen e denuncien calquera violación de dereitos fundamentais, forzando ás autoridades para que cumpran coas súas obrigacións legais e éticas. A defensa dos dereitos humanos e as liberdades fundamentais é responsabilidade de todos e require unha acción colectiva e coordinada para garantir a súa protección e promoción en Europa e máis aló.
Só a través do respecto inquebrantábel aos dereitos fundamentais e os principios democráticos podemos construír unha Europa verdadeiramente democrática, libre e xusta para toda a cidadanía. É hora de actuar con determinación e firmeza en defensa da democracia e os dereitos humanos en Europa.
