Na escola da miña infancia facíannos ler as “Vidas exemplares” de santos e mártires para que nos servisen de guía no camiño da salvación. Algunhas historias eran interesantes mais outras deixábannos o corazón encollido no peito: os desafíos do demo, as macabras torturas dos mártires e a ameaza das lapas do inferno inundaban moitas veces os nosos pesadelos. Agora non son precisos os curas de sotana graxenta e maus pegañentas para ameazar coa eternidade do averno. Agora infúndennos terror os tafures dos mercados financeiros, que xogan co noso futuro no gran casino da economía especulativa, e os ministros de Rajoy, que gozan anunciando cada semana crueis recortes e novas desgrazas para os cidadáns. Lévannos cara o abismo, mais eles sorrín con desprezo e aplauden con entusiasmo no Parlamento.
Eu propoño, a quen queira emprender a tarefa, a redacción dunha nova serie de “Vidas exemplares”, para coñecer mellor aos protagonistas principais desta crise que ameaza con arruinar a nosa vida presente a o futuro dos nosos fillos. Porque esta crise global ten protagonistas locais que actúan, segundo lles conveña, no terreo da política ou da economía especulativa. O obxectivo é amasar fortunas persoais mediante o saqueo das arcas públicas. Tampouco teñen reparos en realizar enganos masivos nas entidades financeiras e maniobras especulativas de alto risco que provoquen a quebra bancaria: xa virá o Estado a reflotar os bancos co diñeiro de todos. Propoño as seguintes figuras para comezar a serie:
-Rodrigo Rato. Foi ministro de Economía (1996-2004) con Aznar; daquela entregaron as cinco grandes e moi rendibles empresas públicas españolas -Telefónica, Endesa, Argentaria, Tabacalera e Repsol- a cinco homes da súa confianza (Telefónica foille entregada ao compañeiro da infancia de Aznar, Juan Villalonga, quen logo deixou o cargo e foi vivir a Miami no 2000 cunha indemnización multimillonaria). Esta maniobra, que fixo perder ao Estado unha importante fonte de ingresos públicos, pode entenderse como unha auténtica expropiación que puxo estas empresas privatizadas ao servizo do Partido Popular. Naquel tempo tamén lle deron un decisivo impulso á burbulla inmobiliaria, que ninguén soubo frear despois, ata que estoupou (agora temos un territorio desolado, con miles de vivendas inacabadas e sen habitar, aeroportos sen avións, autopistas sen tráfico e parques industriais valeiros e invadidos pola maleza) .
Rato tiña un gran peso naquel goberno e chegou a figurar como posible substituto de Aznar na presidencia. Ao non acadar dito obxectivo deixou a política e foi o director do FMI ata 2007. Este organismo, baixo o seu mandato, emiteu informes favorables sobre a situación económica mundial cando a crise estaba a producir os seus primeiros efectos. Un documento interno do FMI sinala que vivían instalados nun falso optimismo que non lles permitiu previr a depresión económica.
Máis recente é o seu paso por Bankia. Este banco, moi ligado a persoeiros do PP, foi presidido por Rato ata maio de 2012, cando pasou a ser controlado polo Estado debido ao seu precario estado financeiro. En xullo Rodrigo Rato foi imputado pola Audiencia Nacional por malas prácticas na xestion de Bankia, xunto con toda a cúpula directiva. Houbo quen dixo, con sarcasmo: Rato confirma a teoría da evolución; o que seu pai conseguiu en 13 anos a él só lle levou dous (en 1953 o pai de Rodrigo Rato mercou o banco Siero e acabou no cárcere tras a súa quebra en 1966).
Este home de xesto adusto e ollada desafiante era a man dereita de Rodrigo Rato nos gobernos de Aznar. Foi un artífice principal das decisións políticas e económicas
-Luis de Guindos. Este home de xesto adusto e ollada desafiante era a man dereita de Rodrigo Rato nos gobernos de Aznar. Foi un artífice principal das decisións políticas e económicas que acabo de reseñar. No ano 2003 afirmaba en ABC: “En España no hay burbuja inmobiliaria, sino una evolución de precios al alza que se van a ir moderando con más viviendas en alquiler y más transparencias en los procedimientos de urbanismo”. Despois da derrota electoral en 2004 pasou ao sector privado. Ata 2008 foi un alto cargo na compañía americana Lehman Brothers, a que envelenou a banca mundial con productos tóxicos, actuando como principal desencadeante da actual crise económica. Cando quebrou esta entidade financeira pasou a formar parte do equipo directivo da consultora PwC (responsable, entre outras actuacións, da adxudicación do hospital privado de Vigo) namentras colaboraba coa fundación FAES na elaboración do discurso económico do PP que agora, como ministro de Economía, se encarga de aplicar con man dura: recorte drástico do gasto público, reducción á mínima expresión do Estado do benestar, privatización das empresas públicas e supresión dos dereitos laborais.
-Cristóbal Montoro. Este andaluz con sorriso de coello (de qué se ri cando anuncia novos impostos e máis recortes para os traballadores?) xa foi ministro de Facenda con Aznar. Home valente e decidido donde os haxa, hai poucos meses, cando estaba na oposición, afirmou en público: “Que caiga España, que ya la levantaremos nosotros”. Nesa tarefa anda agora, ainda que ten o compás averiado pois é capaz de decir unha cousa e a contraria sen mudar o sorriso dos beizos.
Hai pouco, despois de aprobar a subida do IVE –medida que sempre criticara durante a campaña electoral-, dixo que “si pagaran el IVA quienes lo tienen que pagar no habría que subirlo tanto”. Esqueceu don Cristóbal que, despois de deixar o ministerio, montou un influinte despacho denominado “Montoro y Asociados” que se adicou durante anos a asesorar a empresas e contribuíntes ricos co obxectivo de pagar o menos posible á Facenda Pública. Coa axuda doutros ex-altos cargos do seu ministerio colaborou na fraude fiscal axudando aos máis poderosos a burlar as inspeccións de Facenda e a conseguir a anulación de expedientes contra dos seus clientes. Despois de varios anos de adicarse a este lucrativo negocio volveu a ser nombrado ministro de Facenda. Ironías da vida.
Esta muller ten demostrado unha capacidade de traballo desmesurada. É capaz de exercer simultáneamente varias tarefas de elevada responsabilidade
-Dolores de Cospedal. Esta muller ten demostrado unha capacidade de traballo desmesurada. É capaz de exercer simultáneamente varias tarefas de elevada responsabilidade (presidenta de Castela-A Mancha, secretaria xeral do PP, presidenta do PP da comunidade e diputada autonómica) sen despeitearse. Non é de extrañar que sexa unha das persoas con maior remuneración do país: en 2010 declarou ingresos superiores a 200.000 euros.
Unha das primeiras medidas anunciadas por esta audaz política, cando chegou á presidencia de Castela-A Mancha, foi a privatización dos hospitais públicos desta comunidade. Nese proceso levan meses traballando. Dase a casualidade de que a empresa que ten máis posibilidades de recibir esta adxudicación é Capio Sanidad, grupo con fortes lazos con ex-altos cargos do PP e no que exerce un cargo directivo o seu propio marido Ignacio López de Hierro.
Nos seus discursos aparece como unha firme defensora da austeridade, mais este tempo de crise non lle impide a dona Dolores mercar unha luxosa mansión na elitista urbanización Los Cigarrales de Toledo, valorada en 2,3 millóns de euros. Esta “casa-búnker” está sendo rehabilitada pola empresa Arción, que casualmente traballa para o goberno que ela preside e ten recibido nos últimos meses varias concesións para diversas obras públicas.
-Andrea Fabra. Esta deputada era unha absoluta descoñecida ata que, de xeito sorprendente, foi quen de resumir en tres palabras o ideario do Partido Popular: “¡Que se jodan!”. Así o exclamou, nun impulso irracional e pouco meditado, cando o seu xefe estaba a relatar, con voz cansina, a relación completa das desgrazas que seguirán a caer sobre os cidadáns e os traballadores.
É filla de Carlos Fabra, ex-presidente da diputación de Castellón, imputado por numerosas causas, que quedará na historia como promotor do primeiro aeroporto sen avións do mundo (presidido por unha enorme estatua inspirada na súa figura) e tamén pola súa fortuna: recibeu numerosos premios na Lotería Nacional. Andrea casou con Juan José Güemes, quen foi varios anos man dereita de Esperanza Aguirre ata que decideu adicarse aos negocios. Viven na exclusiva urganización madrileña de La Finca e teñen como veciño ao capo da Gürtel, Francisco Correa.
Pero o seu gran mérito foi atopar a frase definitiva para definir a actuación política deste goberno, que castiga á maioría dos cidadáns mentres protexe e ampara a especuladores, empresarios corruptos, os que acumulan diñeiro negro, aos correlixionarios e aos defraudadores. “¡Que se jodan!”: os traballadores, os parados, os pensionistas, os enfermos, os inmigrantes, os mozos, os dependentes, os pobres, os minusválidos; que se queden todos sen futuro, que o noso xa está amañado. Esa é a súa filosofía.