Imaxine que a cazan facendo trampa. Imaxine que a cazan facéndoa diante de miles de espectadores. Ben, se se dedicase vostede ao fútbol non pasaría gran cousa, dirían que domina con mestría "o outro xogo", a picardía, a veteranía, etcétera. Pero imaxine que a cazan nunha competición olímpica, mentres representa ao seu país, e que a situación é tan comprometida que mesmo o xefe de Estado a chama a capítulo para lerlle a cartilla.
Imaxine agora que o xefe de Estado é un tipo ao que medio mundo considera a encarnación do demo na terra.
Unha cousa así foi o que lle pasou a Boris Onishchenko en 1976. Ucraíno, levaba un decenio entre os mellores nese max mix de especialidades que é o pentatlón moderno, a epítome do deporte de cabaleiros. Na Unión Soviética era todo un heroe ao que perseguían os nenos buscando autógrafos, un galán louro de alopecia incipiente, tal que un Jude Law encarnando a Vasili Záitsev no cerco de Stalingrado.
Onishchenko afrontaba aos 38 anos os seus últimos Xogos despois de ter entrado no equipo polos pelos. A URSS quería revalidar en Montreal o ouro de 1972 e, despois dunha actuación discreta na hípica, a esgrima volvérase aínda máis importante. Era ademais a disciplina que mellor se lle daba, así que a ninguén lle pareceu rara a facilidade coa que gañou as primeiras tiradas. A case ninguén: na selección británica, aspirante tamén ao título, estrañaba que o dispositivo electrónico que confirma que o florete atinxiu ao rival se disparase mesmo centímetros antes tocalo. Non hai problema, dixo Onishchenko, revísase o choio e tan amigos. Os xuíces botáronlle unha ollada á arma, decretaron que non tiña nada raro e o soviético seguiu gañando.
Onishchenko protestou, fíxose o ofendido, acabou recoñecendo que non o tocara, alegou avarías varias e tentou cambiar a arma por outra. Mais desta volta os xuíces non tragaron e desmontaron a arma
Ata que lle tocou como rival o inglés Jim Fox. Os dous eran bos amigos: militares, elegantes e da vella escola, levaban demasiado tempo véndonse as caras como para se levaren mal. “Pero comigo pinchou en óso”, diría o británico ao Guardian despois da competición. Porque na primeira tirada Onishchenko achegouse a Fox e tentou tocalo sen éxito, pero a luz que indicaba o alcance alumeou igualmente, “coma se en lugar dun florete tivese unha variña máxica”. Fox esixiu que se comprobase de novo o dispositivo; Onishchenko protestou, fíxose o ofendido, acabou recoñecendo que non o tocara, alegou avarías varias e tentou cambiar a arma por outra. Mais desta vez os xuíces non tragaron, e despois de desmontar o mango comprobaron que dentro, moi ben oculto, había un dispositivo electrónico que prendía a luz a vontade do espadachín. Cando o ucraíno foi expulsado da sala pasou por diante do inglés e, morto de vergoña, díxolle: “Perdoa, perdoa, perdoa”. “Púidolle a presión”, diría Fox en descargo do colega.
Esa mesma noite, un coche foi buscar a Onishchenko á Vila Olímpica, e só un día despois estaba de volta en Kiev, con todo o palmarés anulado e traballando de taxista. Polo visto, un par de meses despois dos Xogos foi chamado ao Kremlin, onde o mesmísimo Leonidas Brezhvev, o das poboadas cellas, lle botou unha rifa antolóxica por ter humillado ao pobo soviético.
