O que nos queda por non dicir é o sexto disco de Chicharrón, unha banda en constante evolución que en pouco máis dunha década se ten convertido en referencia imprescindible do pop de vangarda galego
O que nos queda por non dicir é o sexto disco de Chicharrón, unha banda en constante evolución que en pouco máis dunha década se ten convertido en referencia imprescindible do pop de vangarda galego.
Hai uns meses andaba a liberar espazo do meu Gmail cando atopei un correo de 2007 no que Alberto Martínez Vecino -alma mater de Chicharrón naquela altura liderando Franc3s- nos mandaba á xa extinta revista musical galega Sono-Tone unha lista das súas dez cancións favoritas de sempre. Por alí andaba a Velvet Underground, My Bloody Valentine, Family, Suicide, Mudhoney, Joy Division ou Daniel Johnston. Carafio, pouca broma. Era visto, logo, que con eses vimbios o cesto non podía ser deste mundo.
Semella que se algo tivo claro o carballés dende o minuto un foi que coa súa música quería crear un mundo novo -o seu- e non imitar o que o arrodeaba
Tiveron que pasar seis anos para a publicación do disco de debut de Chicharrón pero os alicerces do que acontecería despois xa estaban perfectamente asentados na etapa Franc3s. A firme crenza na importancia superlativa da melodía. A querenza desacomplexada polo ruído e os desasosego. O nudismo dunhas letras transparentes coma o cristal. A paixón enfermiza pola música, propia e allea. A vocación pola experimentación e o desprezo polos vieiros impostos pola industria. A catarse artística coma cura para as dores da alma. Todos eles elementos fundacionais que permanecen inmutables tantos anos despois.
Semella que se algo tivo claro o carballés dende o minuto un foi que coa súa música quería crear un mundo novo -o seu- e non imitar o que o arrodeaba. A bendita maldición de sentirse diferente e non poder acomodarse a un molde xa existente. “Somos pezas defectuosas que non queremos encaixar”, cantan na conmovedora A ingravidez da cidade que abre o disco. Perfecto plan vital dun outsider que sempre fixo a música que quixo.
Chicharrón leva máis dunha década sendo lugar de paso dalgunhas das máis inquedas mentes creativas da nosa música (Alberto Gende, Rubén Domínguez, Matías Unruh…) con Alberto coma pedra angular do proxecto. Unha constante evolución que chega ao seu cumio co actual formato minimalista de maioría feminina na compaña de Mara Pérez na segunda voz, sintes e percusións e Rosalía Fernández Rial ao acordeón
Nunha recente entrevista en El País o músico uruguaio de orixe galega “Flaco” Barral gabábase de que na súa terra se fai moi boa música porque non se pode vivir dela. Canta verdade. A liberdade creativa do que non ten nada que gañar e nada que perder non ten prezo. A ars gratia artis coma único plan de negocio. O que fai música a contravento. Porque si. Porque lle peta. Porque lle dá a gana. E Chicharrón sen dúbida entran nesa categoría de románticos irredutibles. Dos que non queren venderte ren, apenas facerte sentir o que eles senten.
Eles. Máis ben debería dicir elas. Chicharrón leva máis dunha década sendo lugar de paso dalgunhas das máis inquedas mentes creativas da nosa música (Alberto Gende, Rubén Domínguez, Matías Unruh…) con Alberto coma pedra angular do proxecto. Unha constante evolución que chega ao seu cumio co actual formato minimalista de maioría feminina na compaña de Mara Pérez na segunda voz, sintes e percusións e Rosalía Fernández Rial ao acordeón. Unha estratexia decrecentista que se ten traducido nun son moito máis orgánico e directo, abrindo novos horizontes cromáticos sen renunciar nen un chisco á esencia dos piares fundacionais da banda.
Á voz e guitarra de Alberto súmase agora á omnipresenza dun acordeón, o de Rosalía, que percorre o esquelete de todos e cada un dos temas do disco. Unha sonoridade tradicional que ademais conecta a banda con formacións contemporáneas de alén do mar seareiras do trebello de vento mecánico coma Arcade Fire, Fanfarlo ou Beirut
E o certo é que con esas melodías e esa lírica non precisan moito máis. Dicía Bukowski que o verdadeiro artista é o que é capaz de expresar o máis complexo do xeito máis simple. E nesas coordenadas deben estar porque a proposta actual non pode ser máis sinxela e á vez efectiva. Capaz de che partir a alma con só un acorde, un verso, un marmurio, un acople.
Asi, á voz e guitarra de Alberto súmase agora á omnipresenza dun acordeón, o de Rosalía, que percorre o esquelete de todos e cada un dos temas do disco. Unha sonoridade tradicional que ademais conecta a banda con formacións contemporáneas de alén do mar seareiras do trebello de vento mecánico coma Arcade Fire, Fanfarlo ou Beirut. A suavidade con que esas deliciosas liñas de acordeón maridan coa percusión mínima e imperfecta de Mara -en marabilloso modo “Moe” Tucker- fan levedar polo aire alfaias da beleza de Instante de area ou Mito efémero, facendo que un baixo eléctrico ou unha batería completa semellen inventos do demo. A sombra da Velvet Underground máis primitiva planea máis baixo que nunca sobre o Anllóns e non o podemos agradecer o suficiente nestes tempos de bases programadas e autotune sen medida.
Xunto co acordeón outro dos novos ingredientes que xa se albiscaba no anterior disco e que modela esta nova sonoridade da banda é o coprotagonismo da voz de Mara en perfecta eufonía coa de Alberto
Xunto co acordeón outro dos novos ingredientes que xa se albiscaba no anterior disco e que modela esta nova sonoridade da banda é o coprotagonismo da voz de Mara en perfecta eufonía coa de Alberto. Dúas voces cun timbre moi semellante pero que no canto de competir polas mesmas frecuencias e espazo na mestura resultan maxicamente complementarias. Un feiticeiro sortilexio acústico que non responde ás leis da física de ondas pero que funciona coma un reloxo. A match made in heaven, que dirían os saxóns.
E falando de amor. Non hai caracteres suficientes para expresar a empatía que sinto polas bandas nas que no seu seo coexiste unha historia de amor. Chamádeme romántico. Seguramente sexa puro condicionamento extramusical pero saber da intrahistoria amorosa do núcleo de bandas como Yo La Tengo, Low ou Wings fai que percebas a súa música doutra maneira. Do mesmo xeito que non escoitas igual o Henry Lee de Nick Cave e PJ Harvey, aos White Stripes ou a Sonic Youth unha vez ao tanto do amor roto. Coma sempre, misión imposible separar ao artista da súa obra.
Circulan por O que nos queda por non dicir unhas desconsoladas correntes -circulares no tempo- que o conectan intimamente co seu anterior traballo: a traxedia da perda do ser querido que asoballaba todas as capas de Erosión tórnase en saudade e nostalxia pola ausencia
Abundan tamén no álbum pequenas sorpresas coma a improvisada colaboración lo-fi do fillo de Mara e Alberto ao final de Instante de area ou a exquisita incursión no chamber-pop orquestral coas cordas que aloumiñan Con vocación de soidade, unha peza capaz de conmover ao máis bravo. Pero non todo vai ser preciosismo. O disco tamén ten espazo para os Chicharróns máis raibosos, fillos do noise dos 90s. Eses que atopan reconforto entre o ruído e o desasosego. É o caso da acelerada Beleza e soidade e a desesperada coda de Fusión de desexos, exemplos ambas de que a beleza pode atoparse tamén no que se creba e que, como cantan na propia Con vocación de soidade, é posible “pintar a escuridade na luz”.
Circulan por O que nos queda por non dicir unhas desconsoladas correntes -circulares no tempo- que o conectan intimamente co seu anterior traballo: a traxedia da perda do ser querido que asoballaba todas as capas de Erosión tórnase en saudade e nostalxia pola ausencia en pezas coma Intervalo de desolación (“oxalá que estiveses aquí, oxalá que me vises agora, oxalá que me vises feliz, oxalá que me vises orgullosa”) e Mito efémero (“Xa te botei de menos, como todos os anos”). A música, de novo, como catarse curadora para os que están a ambos lados do amplificador. Os que conmoven e os conmovidos. Os que escoitan e os escoitados.
Se Erosión foi o disco no que atoparon a pedra filosofal, este O que nos queda por non dicir transmite a seguridade do que fai do achádego áureo un medio de produción. Unha fase na evolución da banda que será última pero non derradeira
Se Erosión foi o disco no que atoparon a pedra filosofal, este O que nos queda por non dicir transmite a seguridade do que fai do achádego áureo un medio de produción. Unha fase na evolución da banda que será última pero non derradeira na que se senten na casa, tanto no estudio coma no escenario, e dende a que só poden se expandir cara lugares nunca vistos. Porque se, como contaban nunha entrevista hai uns meses neste mesmo medio, o seu plan é que Rosalía comece a achegar, tamén, a súa poesía e Mara libere o seu gosto pola experimentación electrónica, a fórmula tal como a coñecemos non vai durar demasiado no actual estado. Pero elas son así, unha banda inqueda e curiosa en constante evolución na percura de novas barreiras que romper no pop galego.
