A acumulación de asasinatos de mulleres nos últimos anos colocou, de forma reiterada, a contundencia do grave problema da violencia de xénero no centro da atención mediática. As graves consecuencias orixinadas pola crise do coronavirus pode contribuír a secundarizar -ou mesmo agachar- a importancia desa persistente patoloxía social.

A envergadura das cifras confirma que as leis son necesarias, pero non resultan suficientes para conseguir cambios substanciais nun asunto tan complexo coma este

Despois de varios anos de vixencia dunha nova normativa xurídica sobre esta materia, existe unha desacougante sensación de impotencia que debería provocar unha dupla reacción: maior reflexión sobre a natureza e o tratamento desta traxedia social e un renovado compromiso práctico de todos os sectores que non aceitamos convivir resignadamente coas intolerábeis estatísticas de vítimas causadas por semellante violencia.

A envergadura das cifras confirma que as leis son necesarias, pero non resultan suficientes para conseguir cambios substanciais nun asunto tan complexo coma este. Requírense, certamente, máis recursos económicos e unha maior eficacia na xestión dos medios humanos e materiais xa dispoñíbeis. Pero hai outros aspectos que demandan actuacións específicas e de longo percorrido temporal. Algo se está facendo mal durante os traxectos formativos de mozos e mozas para que -tal e como demostran diversos estudos demoscópicos- sigan vivos os estereotipos tradicionais que atribúen aos homes a capacidade para decidir a maneira de comportamento admisíbel na súa parella feminina. A presenza dun volume relevante de ensinantes que -sobre todo no ámbito dos centros públicos- simpatizan explicitamente cunha orientación igualitaria nas prácticas educativas debería de ser un factor decisivo na batalla por transformar a derivada preocupante na que nos atopamos.

A consecución dun cambio nos comportamentos colectivos esixe unha acción pedagóxica singular por parte daqueles homes que non aceitamos reproducir o rol dominante que nos vén atribuído no imaxinario herdado. Sen esa participación masculina, o percorrido do camiño que temos por diante terá mais atrancos dos desexábeis

Despois de tantas experiencias dramáticas coñecidas resulta evidente a transversalidade que se certifica nos perfís dos vitimarios: homes de distintas idades, diferentes niveis formativos e variados estratos laborais ou profesionais. Tal circunstancia está asentada nun denominador común que habita nos seus códigos mentais: o cariño é un sinónimo de posesión que explica a reacción ante o remate do vínculo afectivo por parte da parella feminina. Confesábao un procesado polo asasinato da súa compañeira sentimental no propio xuízo oral: “Quería moitísimo á miña muller. Saber que estaba con outro, derruboume”.

As cifras da violencia de xénero cuestionan radicalmente calquera tentación conformista emanada dos poderes públicos. E tamén constitúen un dramático emprazamento para quen desexa vivir nunha sociedade de persoas libres e iguais. A consecución dun cambio nos comportamentos colectivos esixe unha acción pedagóxica singular por parte daqueles homes que non aceitamos reproducir o rol dominante que nos vén atribuído no imaxinario herdado. Sen esa participación masculina, o percorrido do camiño que temos por diante terá mais atrancos dos desexábeis.