Se xa sabe o que ocorreu na madrugada do 27 de setembro de 1975 en instalacións militares de Burgos, Barcelona e Hoyo de Manzanares pode aforrar ler este artigo. Efectivamente trata da morte por fusilamento de cinco mozos, José Humberto, José Luís, Ramón, Juan e Ángel.

A actualidade di que se debe escribir sobre a dimisión do ministro Gallardón, pois ten alcance político, xa que Gallardón pertence ao mesmo grupo xeracional de Rajoy, mozos franquistas que se reuniron baixo Manuel Fraga Iribarne para fundar a dereita. A tensión dramática na súa despedida débese a que non é unha dimisión, senón o final dunha agonía, Rajoy cociñouno como bistec tártaro e merendouno. Quen haxa quen diga a estas alturas que Rajoy é un político moderado, demócrata ou que é falto de carácter, só se explica ben por unha falta de perspicacia maiúscula ou ben por un cinismo de nota.

A actualidade tamén me di que me debería ocupar de escribir algo sobre a viaxe do rei Felipe a Washington, asunto moitísimo máis transcendente que o canibalismo na dereita posfranquista e sobre o que non vexo que se diga o esencial: este rei preséntase ante o emperador de quenda para renovar a vasallaxe do Reino de España aos EE UU. O rei Juan Carlos sucedeu a Franco por un acordo entre este e o imperio que incluía entregar o Sahara a Marrocos, manter as bases e entrar na OTAN. Felipe sucede o seu pai para manter a continuidade, volverá bendicido. O máis extraordinario da entrega total da soberanía do Estado español á EE UU, antes de entregar o resto a Alemaña, é que ninguén se acorda diso, volveuse transparente. E mentres volvémonos todos tolos discutindo a soberanía do Estado sobre os cataláns.

Pero tanto o canibalismo dentro do PP como o servilismo deste Estado ante os seus amos non me van disuadir de escribir como cada ano alí onde me deixen sobre aqueles fusilamentos tan tan afastados e esquecidos que, con todo, a min parécenme próximos e vívidos.

O franquismo foi un réxime criminal e contra el naceron xeracións que loitaron coa palabra e tamén coas armas. As organizacións ás que pertencían aquel cinco novos antifascistas cometeron crimes e matar é matar, mataron algunhas malas persoas que torturaban e a outras que eran gardas simplemente porque non tiñan moitas máis oportunidades que escoller iso ou a emigración. É certo que militantes daquelas organizacións mataran, como é certo que o Réxime utilizaba a Garda Civil, Policía Armada e Brigada Político Social para encarcerar, torturaba e matar persoas desarmadas. E o Réxime utilizaba a morte como regula de aprendizaxe, as nosas leccións foron coñecer como se pedían penas de morte no Consello de Burgos, como ametrallaron a Amador, Daniel e decenas de obreiros en Ferrol, como asasinaron a Puig Antich directamente os seus torturadores nun cuarto sinistro, como cribaron por detrás a Moncho Reboiras tamén en Ferrol, como fusilaron sen posibilidade de defensa a ese cinco novos...

Eran uns reféns do Réxime molestos para todos, ninguén os quería. A principal organización antifascista, o PCE, naquel momento non só estaba moi lonxe da loita armada senón que defendía a "reconciliación nacional". Tratábase de loitadores desesperados, nin sequera moitos de quen comprendiamos a súa desesperación, porque era a nosa, estabamos de acordo cos seus métodos. Os seus cadáveres escarnecidos foron entregados aos seus humillados familiares e a historia seguiu o seu curso, máis detencións, torturas e mortes, ata que brindaron con champaña por unha Constitución que varreu maxicamente as tebras do pasado. Fixeron maxia e ante os nosos ollos esvaeceuse tanto o franquismo coma o antifranquismo. Con todo, aqueles asasinatos foron o máis real daquel período, foron unha firma ao pé do testamento político de Franco e a garantía de que o proceso político que, sen dúbida, sería arduo e azaroso, nunca deixaría de estar baixo a tutela do Exército.

Pero se escribo cada ano un artigo sobre aqueles mozos non é por compaixón, iso foi hai xa 39 anos, senón por puro egoísmo. Escribo para lembrar que aquilo existiu porque o que veu despois sepultouno e só nos permitiu lembrar un avoíño "autoritario" e unha "ditabranda". Escribo este artigo para desmentir os intelectuais que se dedicaron a explicar que os antifranquistas non eran demócratas. Por suposto que non o eran. Simplemente era imposible ser facticamente demócrata en España, só se podía ser franquista, antifranquista ou non. Fomos educados morte a morte por asasinos.

Aqueles mozos foron xerados politicamente directamente polo franquismo. Dous deles procedían de Vigo, concretamente do 72 en Vigo. Parécelles que cae moi lonxe? Non tanto. A principios dos anos noventa un alcalde de Vigo do PSOE -non lle chamarei "socialista"- recibía un cargo do Ministerio do Interior na súa cidade e tras entrevistarse revelaba á prensa que un amigo meu "cantara" cando foi detido e torturado na folga xeral viguesa no ano 1972. Aquela autoridade do Goberno fora un dos torturadores desprazados a unha cidade en folga total, miles de despedidos, centos de detidos e centos de torturados, e os seus méritos canallas como esbirro deparáranlle unha brillante carreira na democracia española. Non, o franquismo e os franquistas non nos quedan tan lonxe, estiveron sempre aí, progresando e gobernando. E daquel 72 vigués, da radicalización obreira tras aquela represión, naceu aquela esquerda desesperada. Anos despois un alcalde da mesma cidade, "socialista", riría coas anécdotas e chanzas que lle contaría un verdugo de paso por provincias.

Aqueles cinco corpos caídos non son unha estampa agradable para ninguén, moito menos para unha sociedade infantilizada que conmemora o asasinato de Miguel Ángel Blanco, pero non é capaz de lembrar aqueloutros días de espera en que o Exército os tivo presos para o matadoiro. Esquecer, insistía Shakespeare unha vez e outra, pode ser unha bendición para un corazón oprimido pero o prezo de que esquecésemos esas cousas terribles é ter a Rajoy e demais gobernándonos.