“Un parto non é un infarto”, nesta rima consonante do conselleiro de Sanidade da Xunta de Galicia, Jesús Vázquez Almuiña, sintetízase un modelo político deshumanizado e patriarcal que converte a nosa saúde en cifras e en secundarios os corpos das mulleres e os seus procesos. Un parto non é un infarto porque a sanidade e a menciña avanzaron de xeito que os riscos se minimizan, pero non se anulan. Iso a pesar de que o foco da saúde, tradicionalmente, foron o home e o masculino, de tal modo que nos casos de infarto, que Almuíña empregaba para a falaz comparativa que encabeza este artigo, as mulleres morremos máis: as especificidades dos nosos síntomas son máis descoñecidas, o que supón que, nunha maior porcentaxe respecto ao que pasa nos homes, os infartos nas mulleres non se detecten a tempo.
O outro día, a miña irmá e eu atopámonos cunha veciña empurrando un carriño no que durmía un bebé. Parabéns e as preguntas pertinentes, “é boíño?”, “durme?”, “que tal o parto?”. Por suposto, o neno “é un anxo”, “non nos podemos queixar”. “O parto difícil, tiven un manchado de augas e fixéronme unha cesárea de urxencia. Ao final todo ben, pero o neno non respiraba e levárono a unha sala apartada, eu nin me decatei, pero o pai di que foron os 15 minutos máis difíciles da súa vida”. Teño que confesar que non son meniñeira e tendo á dispersión coas historias de partos, lactacións, refluxos, etc.. Pero escoitei a última parte da historia pensando en canto se dificultaría o parto se esa nai vivise a 70 kilómetros do paritorio, se a vida da nai e do bebé aumentarían o risco nun grao máis próximo ao infarto, a medida do Goberno de Feijóo.
Porque esa frase tan simple agocha as arestas do marco presente e futuro da sanidade galega, atravesado por unha mentira pronunciada fai exactamente un ano, cando Feijóo dicía que a redución das áreas sanitarias de Galicia a sete “blindaba” o futuro dos hospitais comarcais. Con aquela reforma elimináronse as áreas sanitarias de Cee, Barbanza, O Salnés, A Mariña, Monforte, O Barco, e…. Adiviñen….Verín. O peche do paritorio de Verín é o exemplo do que entende o goberno do PP por “blindar os hospitais máis modestos”: o desmantelamento dos mesmos ata reducilos á mínima expresión. O que denunciaban plataformas e persoal da sanidade cando comezaron as mobilizacións contra a súa supresión.
Coido que non son a única á que lle estraña que Feijóo dea pasos tan impopulares como o do peche do paritorio de Verín ás portas dunhas eleccións autonómicas, pero Verín pode ser unha magnífica ocasión para medir o pulso á sociedade galega e o custe político da reversión e recentralización do noso sistema de sanidade. Se a aposta lle sae ben, as persoas que vivimos nas áreas sanitarias eliminadas o ano pasado podemos comezar a despedirnos de servizos.
“Un parto non é un infarto”, non. Un parto non é unha enfermidade, un embarazo é un proceso vital complexo cercado polo cordón que o heteropatriarcado estableceu arredor dos corpos invisibles das mulleres(o corpo suxeito dividido e eclipsado polo corpo obxecto), nos que acontecen menstruacións, menopausas, ou o pracer sexual. É un proceso sensible que non se pode supeditar a cocientes nin a rendibilidades. Que precisa de coidados, proximidade e pel. É o principal proceso vital do humano.
“Un parto non é un infarto”, que llo digan a esa nai que onte non puido ser trasladada de Verín a Ourense, por risco de que o parto se producira na ambulancia, e hoxe se recupera separada do seu fillo acabado de nacer.
Unha sentencia que reflicte a hipocrisía dos que amosan unha preocupación masculina e paternalista pola demografía e a natalidade, os que nos queren parindo, pero nos queren parindo lonxe da casa e barato. Os que subestiman ás mulleres como tamén subestiman o rural e expulsan á xente do interior do país ao eliminar, cada agosto, servizos fundamentais como o ensino e a sanidade, con nocturnidade e aleivosía. Os autoproclamados bos xestores. Eles, os rexedores do baleiro.