Unha vez entrevistei a Paul Auster. Mellor dito, un rapaz cheo de aprehensión e respeito formuloulle seis preguntas a un escritor moi amábel e de ollada atenta. Aínda hoxe paso por diante do vello Alameda, rebautizado infaustamente como Pecaditos, e reparo na mesa na que falei con el. “Do Alameda ao Pecaditos”, dígome en plan apocalíptico, “así vai o país…”. Entón, cruzo os dedos para que o alcalde de Santiago, Xerar-Dor Conde Roa, comprometido como anda coa renovación do rueiro municipal –avenida Manuel Fraga, rúa Benedicto XVI, etc.- non decida premiar tan pícara iniciativa empresarial cunha rúa Pecaditos, palabra que, por certo, cifra caralludamente ese mix de contrición opusina e desfase de arreborriquito que caracteriza o edil.
“Non sabes onde vivo..? Moi doado. Colles pola rúa José Mª Aznar, á que vai dar á Praza das Armas de Destrución Masiva. Logo torces por Trilinguismo Cordial e Vítimas do Terrorismo e en chegando a Desgaleguización Suprema xa vas ver unha moi longa que é a Avenida das Familias Heteroparentais. Á dereita sáeche un calellón que é Galicia Bilingüe. Pasa, non te metas. Segue… Entón tópaste con Desmemoria, que é unha que desemboca en Transición Exemplar. Unha vez aí atravesas o parque dos Abusos a Menores e a dous pasos, na esquina con monseñor Rouco Varela, estache a rúa Pecaditos. Non ten perda…”. En fin, Auster.
Contoume cousas do 11-S, pois a ferida aínda tiña proporción siderais e nela ecoaba o principio dunha nova era; faloume do que a súa muller lles lía aos nenos cada noite: Grandes Esperanzas de Dickens, ese novelón que verque agora ao galego Moisés R. Barcia; e algo apuntou tamén da relación entre destino e realidade na súa obra literaria. Mentres nos servían o café e á procura dunha anécdota galegueira que me levar á boca, pregunteille polo seu lugar de nazón, Newark (New Jersey), ou Nuarca para os moitos galegos que moran nese porto. Pero Auster é xa máis de Brooklyn cá ponte de ferro e non foi quen de darme razón da xentiña toda de Palmeira, da Pobra, Malpica ou Corrubedo que chegou alí para cumprir o seu soño americano, á busca dunha prosperidade que, daquela, como agora, se lles negaba no seu país.
Volvín matinar no berce de Auster este día, mentres un coro de gospel despedía á finadiña Withney Houston nunha igrexa de Newark. Ela tamén era de alí, de Nuarca. Entre os que choraban a cantante nesa capela de arrabaldo estaba a súa filla Bobby Kristina Houston, Krissy Houston. Ás veces maldígome por certa capacidade miña para a asociación de termos con imaxes inusitadas. Pero nada máis sentir o nome, Krissy, pensei en Feijóo, ese señor que anda seguido en Madrid para, desde a distancia, observar con máis claridade a realidade galega. Feijóo aínda non deu pronunciado a xeito a palabra que condensa o noso presente: crise. El vai á súa e di crisi, sistematicamente, dun xeito desacougante e alleado: a crisi… Cómo alguén que ignora a máis elemental formulación lingüística dun problema poderá actuar contra el..? por qué Feijóo teima en dicir crisi con esa fatua solemnidade? A crisi dá a risi e esa persoal insistencia no termo equivocado vencélloa eu con outra insistencia ignorante do presidente: desprezar os motivos reais do que pasa, investir os cartos onde non debe, deixar sen executar partidas europeas mentres lle fai cantos á austeridade e agudizar coa súa non-xestión de interino/visitante a desfeita que este país á deriva, Galiza, tenta reconducir sen axuda de ninguén.
Xa é coñecido o afán de Feijóo por ingresar na Historia, mesmo sen ter feito nada para merecelo. Agora xa pode ficar tranquilo, en sabendo que cando chegue a ex presidente da Xunta, vai contar, grazas a Xerar-Dor, cunha placa propia no rueiro capitalino. É unha maneira de desfrutar da posteridade. “Onde vives..? En Núñez Feijóo sen número. Pillas por Demolición Nacional, tiras para abaixo e bates coa Praza da Red Madre. Logo xiras pola rúa do Capitalismo Neocon, apañas pola Avenida de Madrid e aí xa estás en Núñez Feijóo. Máis alá non hai nada, un ermo. Núñez Feijóo, por certo, fai esquina cunha rueliña estreita e deshabitada, a do País das Últimas Cousas. Galiza? Non, non Galiza foi antes, non sei se quedará algo… agora é País das Últimas Cousas, si si, chámase así, como aquela novela de Auster, igualiña, si…”.
