A Nakba conmemórase dende 1998, cando Iasser Arafat decidiu pór unha data que lembrase que despois dese 14 de maio de 1948 no que se proclamou a independencia de Israel, todo o pobo quedou sumido no desastre
Unhas 500 aldeas baleiradas e máis de 750.000 persoas desprazadas son cifras asociadas á Nakba, a catástrofe que arredor do ano 1948 asolagou Palestina. Ese mesmo ano foi o da creación do estado de Israel e con el o do esquecemento da realidade do pobo palestino, existente xa nos escritos do Heródoto do século v a.C. ou nos do historiador xudeu do século i d.C. Iosefo.
Os anos 1948 e 1967 son os puntos de inflexión na idea de Palestina como nación. Se ben o sinal de identidade do pobo palestino xurdiu con máis forza no século xix, durante o mandato otomán, as revoltas políticas e sociais provocadas trala primeira guerra mundial fixeron máis evidente a necesidade dunha nación. Dende 1914 apareceron movementos a prol dese estado; porén, as estratexias do movemento sionista, que logrou a expulsión da metade da poboación local en 1948 marcou novas rutas nun vieiro que segue en pé na memoria da súa xente.
A chave da entrada da casa que gardan as familias que viven en campos de refuxiados, en cidades tanto de Gaza e Cisxordania como no nomeado estado de Israel ou na diáspora, simbolizan a esperanza. Esa chave protexe a memoria e mantén vivas as tradicións. Unha delas é a celebración do 15 de maio, o día de Nakba. Esta conmemórase dende 1998, cando Iasser Arafat decidiu pór unha data que lembrase que despois dese 14 de maio de 1948 no que se proclamou a independencia de Israel, todo o pobo quedou sumido no desastre.
"Nós, palestinos, vivimos baixo unha dura ocupación militar israelí dende hai 53 anos. Mais a perda dunha vida normal remóntase a 1948, cando se borrou Palestina do mapa e se creou Israel"
«Nós, palestinos, vivimos baixo unha dura ocupación militar israelí dende hai 53 anos. Mais a perda dunha vida normal remóntase a 1948, cando se borrou Palestina do mapa e se creou Israel. Dende entón, a miña familia vive nun ateigado campo de refuxiados en Gaza. Estou preocupado por eles, dende que marchei a Londres en 2020, por mor das constantes invasión e ataques israelís, e por mor da actual pandemia, que engadiu unha preocupación máis. Se o coronavirus se propaga por Gaza, sería devastador.» Así opina Ahmed Masoud, escritor e dramaturgo palestino que explica como é vivir nun continuo estado de confinamento e o difícil que sería afrontar o covid-19 na Faixa de Gaza, onde hai carencias básicas e de onde nin sequera é posible saír na procura de axuda.
Ahmed describe os atrancos que impiden un confinamento axeitado nunha zona tan densamente poboada: "Hai informes que denuncian que Israel se negou a permitir o acceso médico a Gaza e isto é inhumano"
Ahmed describe os atrancos que impiden un confinamento axeitado nunha zona tan densamente poboada. «Hai informes que denuncian que Israel se negou a permitir o acceso médico a Gaza e isto é inhumano. É imposible implementar o distanciamento social nos atestados campos de refuxiados de Gaza. Na maioría dos fogares hai cando menos seis membros dunha mesma familia, a miúdo de xeracións diferentes, que viven baixo un mesmo teito. A maior parte das casas non teñen máis de tres cuartos, o cal significa que as rúas adoitan usarse como extensión da casa, coa xente a socializar nas portas de entrada e ás veces mesmo a prepara a comida, algo que estraño enormemente aquí en Londres. O cheiro do café aromatizado con cardamomo, o pan fresco con za’tar [mestura de herbas aromáticas, entre elas ourego, tomiño, comiño, hisopo, sésamo, e sal], os chiles con allo para preparar unha gorentosa ensalada gazatí e ver como se fai o doce kanafe definen unha típica rúa de Gaza. Como palestino que vive no Reino Unido, boto de menos eses olores e decotío penso que, sen a ocupación israelí, a Faixa sería un verdadeiro destino turístico no Mediterráneo. Incluso as calellas do campo de Iabalia poderían ser un atractivo a engadir a eses aromas e a unha parada en calquera pequeno café onde fumar unha xixa. Mais no contexto do coronavirus, esas rúas repletas de xente fan máis complicado aplicar o distanciamento social para controlar a pandemia. E por mor da ocupación israelí, o soño de que Gaza floreza como destino turístico mediterráneo é unha quimera.»
Semella que non hai lugar no mundo no que non haxa quen espere o final desta catástrofe. O covid-19 provocou que moita xente, de calquera lugar, experimentase á vez unha algo igual: estar pechado e afastado doutros seres queridos. Esta corentena, comenta Ahmed, é a que os gazatís levan a vivir nos últimos 14 anos, cando comezou o bloqueo. Son anos de distanciamento e sufrimento que talvez a día de hoxe sexan algo máis comprensibles. El mesmo relata como unha amiga lle dixo que estrañaba a nai, a que levaba ser ver case dous meses.
Esta corentena, comenta Ahmed, é a que os gazatís levan a vivir nos últimos 14 anos, cando comezou o bloqueo. Son anos de distanciamento e sufrimento que talvez a día de hoxe sexan algo máis comprensibles
«Asentín e díxenlle que entendía como se sentía e por primeira vez semellou comprender como eu me sentira durante eses 18 anos que levaba afastado da miña familia. O decembro pasado, o de 2019, emprendín a difícil viaxe de Londres a Gaza cos meus dous nenos. Levaba 7 anos sen ver aos meus pais nin á miña avoa, que nin sequera coñecían a pequena de 6 anos. Era o momento de arriscalo todo: a viaxe de tres días en taxi de Cairo a Gaza, nun traxecto con continuos perigos e controis militares, amais do asedio a Gaza e a gran probabilidade de que eu ficase alí varado e perdese o traballo, así como o risco de que os meus cativos enfermasen no camiño. Había que facelo, o meu pai estaba enfermo e quería velo e que a nena o coñecese. Aínda estou traumatizado con esa viaxe e aínda me custa describir os horrores da mesma. O mero feito de pensar nela e na xente de Gaza, obrigada a vivir e sobrevivir, xa me fatiga. Pero quizais algún día poida escribilo e amosarlle ao mundo o que nós, os palestinos, temos que soportar, sexa ou non unha pandemia.»
