O meu interese pola política vén de lonxe. De pequeno xogaba a votar coas papeletas que chegaban á casa. Tamén gardaba a propaganda electoral dos partidos políticos -e aínda teño trípticos das eleccións autonómicas galegas de 1997 e 2001, coas caras de Beiras e Fraga-. Cando era un neno todo iso era un pouco estraño, pero visto con perspectiva aquela curiosidade inocente medrou ao longo dos anos. 

Un día propúxenlle unha cuestión complexa á miña nai. Pregunteille se podía chegar a ser Rei de España -e, en caso afirmativo, como se tería que facer para alcanzar tal posición-

Un día propúxenlle unha cuestión complexa á miña nai. Pregunteille se podía chegar a ser Rei de España -e, en caso afirmativo, como se tería que facer para alcanzar tal posición-. Eu non quería ser artista coma Concha Velasco, pero a miña ambición ía máis aló. A miña nai podería terme dito que para tal tarefa precisaba ser escollido por Franco coma sucesor, pero simplemente informoume de que, se a xente me votaba, podería chegar a ser Presidente do Goberno. Pero non; non se podía ser monarca: era algo reservado aos membros dunha soa familia. Non recordo se o entendín moito, pero confiei, resignado, na palabra da miña nai. Non foron máis aló as miñas pretensións á Coroa. Afortunadamente.

Sospeito, iso si, que aquel pequeno Silvio non quería facer de comisionista, matar elefantes ou ter contas bancarias opacas en Suíza. Simplemente sentíase atraído pola figura daquelas persoas que, formalmente, encabezaban o marco institucional do Estado co apoio da boa prensa do réxime. As campechanadas, presuntamente, foron en detrimento do peto do contribuínte.

O relato máxico da Transición debuxaba a un Xoán Carlos decidido a construír unha democracia europea capaz de fuxir do vello franquismo

O relato máxico da Transición debuxaba a un Xoán Carlos decidido a construír unha democracia europea capaz de fuxir do vello franquismo. A pesar da distancia entre esta fantasía e a máis crúa realidade, o intento de golpe de estado do 23 de febreiro de 1981 serviu para que o Borbón consolidase o seu rol ao lado da democracia a ollos dunha gran maioría de cidadáns. Calquera sistema monárquico -como o británico, o danés ou o belga- baséase nun criterio de sucesión automática e hereditaria entre os membros dunha mesma familia. No caso español, trátase dos Borbóns. E o mito fundacional de Xoán Carlos tiña data de caducidade, xa que algún día reinaría o seu fillo Felipe.

Os monárquicos e o cuarto poder puxéronse ao choio, nos 80 e 90, para construír unha nova mensaxe sobre a monarquía. O herdeiro á Coroa sería o mellor preparado da historia de España. El Preparao. Con formación superior, estudos no estranxeiro e mesmo carreira militar. Certamente, non hai ningún dos seus antecesores que poida exhibir un currículo similar. E é que os Borbóns do século XX especializáronse en ser torpes e en escoller sempre o seu interese persoal diante do interese cidadán. O exemplo máis contundente é o de Alfonso XIII, que despois de ter que exiliarse fóra de España no ano 1931, non volveu ao Escorial até 1980. Case 40 anos despois de morrer. Non é inverosímil pensar que os pesadelos de Xoán Carlos, na súa habitación de hotel nos Emiratos, teñan esta inspiración alfonsina.

Felipe VI tiña que ser un monarca do século XXI, sensible ás reivindicacións populares, ás diferentes realidades culturais e capaz de servir ao conxunto dos cidadáns. O discurso televisado do 3 de outubro de 2017 confirmou que renunciaba á súa suposta neutralidade política, ofrecéndose como un obstáculo adicional para a procura de solucións na cuestión catalá. Durante o outono de 2017 o monarca foi máis aló, chamando persoalmente aos representantes de Volkswagen para instalos a que abandonasen Cataluña. Todo un estadista; seguro que isto non llo ensinaron en Georgetown.

O xefe de Estado non ten entre as súas funcións a de facer presión aos medios de comunicación co obxectivo de protexer os seus intereses

Máis recentemente, podía lerse en La Última Hora unha noticia certamente preocupante. En primeiro lugar, porque non souben atopala en ningún outro medio. Di o titular: “Felipe VI exixiu á cúpula de TVE o despedimento de dous traballadores polo rótulo sobre a princesa Leonor”. Hai que lembrar que o rótulo ao que fai referencia acompaña unha información sobre o futuro académico da princesa: “Leonor vaise de España, coma o seu avó”. E é que cursará o Bacharelato en Gales, nun internado de luxo. A preparada 2.0.

Dicía algunha mentira o rótulo? O xefe de Estado non ten entre as súas funcións a de facer presión aos medios de comunicación co obxectivo de protexer os seus intereses. O sometemento da monarquía á Constitución ten que implicar un respecto reforzado á liberdade de información e á neutralidade institucional da Coroa. Pero claro, eu enténdote, Felipe; tantos escándalos poñen en cuestión a túa posición. Hai que perseguir xornalistas, esmagar minorías e apoiar ao establishment. Por se acaso.

O meu interese pola monarquía, como vedes, segue intacto. Agora, iso si, xa non quero ser rei. Todo o contrario, gustaríame vivir nun país capaz de elixir democraticamente ao seu xefe de Estado. Seria divertido ver a Felipe facendo campaña.