San Vicente bebedor

Praciña do Campo. Óleo © José Manuel Peña Romay

Antes de rematar o milenio pasado, o goberno francés encargou un estudo sobre os criterios de adhesión á comunidade nacional dos cidadáns. Dito na nosa linguaxe: avaliaron os sinais de identidade. Os principais son nacer en Francia, defender a liberdade e falar francés, pero o cuarto é nada menos que terlle aprecio ao viño e coñecelo. “O viño axuda a definirnos”, conclúen.

Avaliaron os sinais de identidade. Os principais son nacer en Francia, defender a liberdade e falar francés, pero o cuarto é nada menos que terlle aprecio ao viño e coñecelo. “O viño axuda a definirnos”, conclúen

O descubrimento non sorprendeu aos habitantes do Hexágono, porque eles xa se fixaran no asunto, tiñan conciencia desa conciencia. Antes de que os invadisen os nazis, por exemplo, o xefe nacional dos viticultores púñase estupendo e felicitábase pola contribución do seu colectivo “á raza francesa”, á que lle entrega “ l´esprit, la gayeté et le bon goût”.

A min agrádanme máis estes baremos franchutes, relativamente propicios para a alegría, que os factores enumerados polo xeorxiano Joseph Stalin para definir a nación. A pesar do lamentábel galimatías de razas e razóns de nacemento.

Mais a proba suprema do valor patriótico que teñen os tintos franceses é a voracidade coa que se entregan a eles os inimigos máis íntimos de Francia, desvergoñadamente cativados polo alpiste gavacho. Adolf Hitler, cuxo ascetismo é unha lenda, o reichmarschall Hermann Göering, Albert Speer e o resto da tropa.

A min agrádanme máis estes baremos franchutes, relativamente propicios para a alegría, que os factores enumerados polo xeorxiano Joseph Stalin para definir a nación

Ribbentrop fora comerciante de viños e mamaba champagne a feito, Goebbels tiraba máis para o borgoña, pero Göering, borrachón, canalla e manguelo consumado de arte, era un succionante nato de burdeos, especialmente de lafite-rothschild.

Dous días antes de entraren en París, o dono de La Tour d´Argent, o mellor restaurante da cidade, estaba moi preocupado, presentía que ían pillarlle a adega: cen mil botellas do mellor viño do mundo, moitas aínda do S. XIX. “Para min ser francés – di o afoutado comerciante- significaba baterse polo meu país... sen esquecer o seu viño”. Retira as vinte mil garrafas excelentes e acerta na predición, porque a primeira visita do principal emisario de Göering foi exactamente a La Tour d´Argent.

A proba suprema do valor patriótico que teñen os tintos franceses é a voracidade coa que se entregan a eles os inimigos máis íntimos de Francia

- Onde garda a colleita de 1867 ?

- Foi bebida, monsieur.

- Hein!? Iso é imposíbel.

Entón ordenoulle aos soldados que confiscasen as outras oitenta mil garrafas do inmenso depósito de cinco andares baixo terra.

O 22 de abril de 1945, o xeneral Leclerc entrou na Alemaña ao mando da 2 DB. As potencias aliadas competían por tomar Berlín, pero os franceses fanlle un interior aos americanos e avanzan cara o Niño de Aguia, nos Alpes de Baviera. Pretextan que xa Napoleón seguira ese camiño para vencer os austríacos. A verdadeira razón é que o réxime nazi atesouraba ouro, prata, xoias, pinturas e... viño na especialísima residencia de Hitler. O botín máis delicioso da historia, iso sen discusión posíbel, todos os anos lendarios, a produción de Rothschild, lafite, mouton, portos e coñacs do XIX, champagnes, Krug, Moët, Salon,Bollinger, Pommery. Medio millón de magnums e garrafas máis pequenas. Douscentos homes de Lecrerc evacuaron caixas durante unha semana, para carros previamente baleirados de intendencias.

Hai que terlles respecto aos franceses porque son grandes, como se di agora, e tamén porque a nosa identidade galega de nación é bastante gavacha, está moi influída por eles, somos bastante gavachos

Cando chegaron os americanos estaba todo rañado. Pero hai que terlles respecto aos franceses porque son grandes, como se di agora, e tamén porque a nosa identidade galega de nación é bastante gavacha, está moi influída por eles, somos bastante gavachos. Polo Camiño francés trouxéronnos nada menos que o albariño, o románico, o barroco, a mellor literatura e infinitas novidades e tendencias. Galicia é un país europeo até as cachas, fillo como todos da mestura e da influencia foránea, para mellora xeral da humanidade.

Por certo que se o barroco chegou no XVII e se conformou no XVIII como un estilo poderosamente galego, diferenciado e universal, mal se lles pode chamar escuros a eses séculos, ou polo menos algo renxe aí, non si?

Todo parecía indicar que polo Camiño tamén nos mandaran a San Vicente, despois de convertelo en patrón dos viñateiros. Unha parte do que lles conto procede de La Guerre et le Vin, un libro moi lindo de Don e Petite Kladstrup. Nel San Vincent só aparece no glosario derradeiro, nun apuntamento apresurado: “Este santo foi elixido patrón dos viñateiros franceses na Idade Media por causa da primeira sílaba do seu nome”.

Todo parecía indicar que polo Camiño tamén nos mandaran a San Vicente, despois de convertelo en patrón dos viñateiros

Vin significa viño. Pero cent significar significa cen, aínda que non o poñan na nota. E cen son moitos máis viños que un. Esa información tan sinxela permítenos deducir a causa da escolla popular (aínda que os do gremio ansíen máis a abundancia da colleita) e de paso retúmbanos na memoria subconsciente a tremenda troula medieval e borracheira. E tamén o sincretismo eclesial, permitindo que un mártir hispano do S. IV proceda en Champagne a tal viraxe de conduta.

Pero o noso San Vicente do viño máis venerado, o que está na Praza do Campo de Lugo, pisando o seu pedestal enriba da fonte desde hai trescentos anos, mirando desde alí para a maior malla de tabernas de Galicia e para as súas xentes, ouvindo rular os pipotes cada mañá e dando de beber el tamén un día ao ano, axudado por catro querubíns bochechudos que sopran amandi pola boca, non é o Mártir que adoptaron os franceses, senón o dominico Ferrer. Entón o milagre é aínda maior, porque Ferrer decide dar alí exemplo novo e diferente, polo que é tan venerado.

A pregunta lóxica é: San Vicente bebe? E a resposta ten que ser: estando trescentos anos seguidos sen moverse de tal sitio, algo beberá...

Nunha destas caeu. E quen non? Se o tiraron uns tarugos merecen todo o castigo, claro está, pero é preferíbel pensalo algo peneque e facelo máis próximo e humano, como no mellor Medievo. Así cavilaba tamén o seu engado o poeta Omar Kayyam: “Oh Alá! Non estarías un pouco bébedo? Rompiches nas miñas mans a ánfora que chea estaba de puro viño”. O troveiro José Larralde pon a un pobre desgraciado solitario do campo a dialogar con el: “Ayer bajé al poblao, puta! que andaba, con ganas de pelearme hasta con Dios, mirá un poco pa abajo, tirame algún trabajo, mirá que yo entoavía creo en Vós”.

Hai que amar o santo aínda que se crea pouco, sen torgalo con termos que o distancian e o conxelan. Nin alcumalo de histórico con tanta seriedade, que vai rematar por distanciarse e perder a confianza na bebedeira, tan ansiada nesta señardade de secura vírica

Hai que amar o santo aínda que se crea pouco, sen torgalo con termos que o distancian e o conxelan. Sen tanto chamarlle barroco, que iso parécelle mal a calquera. Nin alcumalo de histórico con tanta seriedade, que vai rematar por distanciarse e perder a confianza na bebedeira, tan ansiada nesta señardade de secura vírica.

Que bote viño e que sexa axiña.

 

Notas

O Vinho e a Guerra. Don Kladstrup, Petie Kladstrup. Zahar, 2002.

Rubayat. Omar Kayyam. (Hai unha edición de Baía Edicións, que non é a da cita. Versión e debuxos de Correa Corredoira).

Ayer bajé al poblao. José Larralde. https://www.youtube.com/watch?v=6wEhzUAEVOM

Praciña do Campo. Óleo © José Manuel Peña Romay

Grazas ás socias e socios editamos un xornal plural

As socias e socios de Praza.gal son esenciais para editarmos cada día un xornal plural. Dende moi pouco a túa achega económica pode axudarnos a soster e ampliar a nosa redacción e, así, a contarmos máis, mellor e sen cancelas.