As tesoiradas no gasto sanitario veñen sendo unha das medidas aplicadas ao abeiro da crise económica que maior contestación social están a atopar. Colectivos sociais e políticos existentes durante décadas e outros de máis recente nacemento, como a plataforma SOS Sanidade Pública, coidan que os sistemas públicos de saúde están a ser unha das grandes vítimas das retalladas. Lonxe, cando menos sobre o papel, do tirapuxa partidario a Organización para a Cooperación e o Desenvolvemento (OCDE), o ente internacional que agrupa a 34 estados, vén de constatar que os recortes sanitarios son moi reais, ata o punto de que, no caso de Europa, o investimento en sanidade pública vén de caer por primeira vez dende 1975.
Nomeadamente, nos vinte e catro estados europeos analizados o investimento sanitario mantivo un crecemento sostido entre os anos 2000 e 2009. Aínda que con ritmos moi diversos, a cifra media foi nese período dun crecemento do 4,6%. A este indicador contribuían notablemente países como Eslovaquia, cun incremento do 10,9%, Polonia, co 7,1% ou a República Checa, que achegou un 6% máis de recursos públicos neste mesmo período. Durante eses anos o Estado español situouse nunha banda intermedia, nun 4,1 % que o deixaba lixeiramente por baixo do incremento medio.
O Goberno español pasou de incrementar o investimento sanitario nun 4,1% a reducilo nun 0,9%
Pero chegaron a crise, os rescates e os recortes e tamén comezou a caída do gasto sanitario. Sempre segundo o estudo da OCDE os maiores recortes entre os países analizados producíronse en Irlanda, cun desplome do 7,9%. Séguea Estonia, cun 7,3%, Islandia, cun 7,1% e Grecia, cunha caída do 6,7%. Dado que o estudo detén a súa análise en 2010 aínda non recolleu os grandes paquetes de recorte en España e Portugal, quizais por iso a caída española fica nun 0,9% e, no caso portugués, o rexistrado é un lixeiro incremento, do 0,5%.
Á luz desta análise, centrada nos recursos económicos para o sistema sanitario que cada Estado achega por habitante, a OCDE subliña que a caída comezou en 2009 "nos países máis duramente golpeados pola crise económica, como Estonia e Islandia", se ben estes foron "seguidos por receortes máis profundos en 2010, como resposta ao incremento das presións orzamentarias" e, sobre todo, das presións sobre as débedas soberanas. Estas retalladas, explica a organización internacional, tradúcense nun amplio abano de medidas, que inclúen minguas "nos niveis de emprego" no sector sanitario, o incremento do "pagamento directo" por parte dos cidadáns "para certos servizos e prestacións farmacéuticas" ou a "imposición de severas contraccións orzamentarias nos hospitais".
A "aceleración" das altas médicas ou o incremento da "cirurxía de día" para evitar a ocupación de camas son outras das medidas detectadas pola OCDE, nun contexto no que, resalta, as estreiteces orzamentarias se traducen en "presións adicionais sobre os sistemas de saúde" pública. "Moitos dos países que foron duramente golpeados pola crise tomaron medidas para reducir o gasto público en saúde". Ao xuízo dos autores do estudo cómpre seguir "de cerca" o "impacto destas medidas" tanto "no curto como no medio prazo", xa que, conclúe, poden estar en risco os "logros fundamentais" destes sistemas públicos de saúde, no referido ao "acceso" ás prestacións sanitarias e á súa "calidade".
