O 1 de marzo de 2012 empezou a aplicación práctica da chamada Lei Sinde-Wert, a Disposición Final 43ª da Lei de Economía Sustentable. Tras máis dun ano de tramitación, fora rexeitada no Congreso e o texto definitivo aprobouse o 30 de decembro de 2011.
Para esa data o novo Goberno do PP xa comezara o seu mandato e o seu impulso á lei fixo que se alcumase popularmente como Sinde-Wert, en referencia aos dous ministros de Cultura que estiveron involucrados no seu desenvolvemento. A pesar da aprobación do regulamento e as ordes ministeriais o 1 de marzo do pasado ano, a Comisión de Propiedade Intelectual non empezou a actuar até xuño, cando abriu os primeiros expedientes. A identidade dos membros deste organismo administrativo, creado para a xestión das denuncias, permaneceu segreda até que hai poucas semanas foi revelada por El Mundo.
Entre os primeiros casos estaban os de Cinetube.es e Bajui.com. Ambos os procedementos dirixíronse contra os servizos que tiñan aloxados o contido protexido con dereitos de autor, Letitbit.net e uploaded.to respectivamente. As webs españolas, ao tratarse de páxinas de ligazóns, que non almacenan as obras, foron tratadas como intermediarios.
Como conta o avogado David Bravo sobre o caso de Bajui.com a quen el mesmo representa, o proceso que seguía a comisión consistía en resolver que o contido foi subido ao servizo de aloxamento sen que o denunciante o autorizase. Desta forma, esixiríase ao intermediario que o retirase e que evitase que volvese aparecer na web. Tendo en conta que se trata de sitios nos que son os usuarios quen publican as ligazóns, a tarefa non é sinxela. Agora ben, ao administrador de Bajui.com xa lle deron a razón previamente os xulgados civís e penais.
Trabas e expedientes arquivados
Segundo datos da Secretaría de Estado de Cultura, que recolle El País, unicamente 25 expedientes abertos terminaron en acordo para retirar os contidos. Nestes momentos hai 90 denuncias que se están investigando
O expediente aberto contra Bajui.com foi arquivado por silencio administrativo. Pasou o tempo e a Comisión de Propiedade Intelectual non contestou ás alegacións do sitio web, segundo comenta David Bravo. Ao transcorrer o prazo superior aos tres meses que dita a lei para resolver, o procedemento caducou. O caso de Cinetube.es tamén se arquivou por caducidade. "Practicamente todos os casos acabaron en arquivo", apunta Carlos Almeida, do Bufet Almeida, avogado defensor do portal e doutros clientes que foron denunciados pola vía administrativa que estableceu a Lei Sinde-Wert.
Segundo datos da Secretaría de Estado de Cultura, que recolle El País, unicamente 25 expedientes abertos terminaron en acordo para retirar os contidos. Nestes momentos hai 90 denuncias que se están investigando. Estas cifras extráense do total de 161 denuncias que pasaron pola Comisión de Propiedade Intelectual neste último ano, excluíndo as 200 que presentou o músico Eme Navarro, co fin de demostrar a ineficacia da lexislación.
A Lei Sinde-Wert sacou do procedemento aos xuíces, dando poderes a un órgano administrativo, como é a Sección Segunda da Comisión de Propiedade Intelectual, para resolver nos casos nos que se vulneren os dereitos de autor
De feito, José Manuel Tourné, presidente da FAP (Federación para a Protección da Propiedade Intelectual), unha das organizacións que apoiaran unha lexislación como a Lei Sinde-Wert, móstrase decepcionado cos resultados. Que ocorreu para que quen foron defensores da norma agora se mostren descontentos coa súa aplicación?
Sinxelamente estase aplicando a lexislación en vigor. A Lei Sinde-Wert sacou do procedemento aos xuíces, dando poderes a un órgano administrativo, como é a Sección Segunda da Comisión de Propiedade Intelectual, para resolver nos casos nos que se vulneren os dereitos de autor. Tamén converteu en tarefa difícil o proceso para presentar alegacións, mediante burocracia cibernética. En 48 horas, a partir da notificación, o denunciado debe contestar a través dun sistema online engorroso, sen que se lle estea permitido facelo doutro xeito. "A Comisión Sinde é un monstro xurídico que complicou extraordinariamente a tramitación destes temas", comenta Carlos Almeida, quen cualifica o proceso informático de horroroso. "Basta que haxa calquera actualización de Java para que se interrompa", sinala.
En 48 horas, a partir da notificación, o denunciado debe contestar a través dun sistema online engorroso, sen que se lle estea permitido facelo doutro xeito
Para aclarar o proceso, a Secretaría de Estado de Cultura publicou un manual de 60 páxinas, mentres que o prazo para presentar alegacións segue sendo de 48 horas. Con todo, cando o órgano administrativo ten que resolver debe aplicar a Lei de Propiedade Intelectual vixente.
Tan só nun dos casos que está a levar Bufet Almeida ordenouse a retirada das ligazóns. A resolución foi recorrida ante a Audiencia Nacional. En realidade a páxina contén URLs acurtadas en texto plano, sen hipervínculo. Ademais, o procedemento non se dirixe contra a web que aloxa o contido con dereitos de autor, a pesar de ser española e telo polo tanto máis fácil para acceder a ela.
O expediente de Vagos.es tamén foi arquivado. Neste caso porque a Comisión comprobou que os contidos non estaban. Ademais, como ocorre con Bajui.com, algúns dos casos que levou a Comisión de Propiedade Intelectual xa foron resoltos polas vías civil ou penal. É dicir, xa houbo xuíces que aplicaron a norma e estableceron que non existía falta nin delito. Cambiou en algo que as denuncias as tramite un órgano administrativo?
O resultado final segue sendo o mesmo. O caso de Pordescargadirecta.com mostra como a Comisión de Propiedade Intelectual abriu un expediente ao portal mentres que este se atopaba no medio dun procedemento penal, que ten prioridade sobre o administrativo. O órgano da Lei Sinde-Wert deixou que o tempo pasase e arquivou as actuacións por caducidade. “Sempre que a Comisión se viu contra a espada e a parede, produciuse a caducidade do expediente”, apunta Bravo, avogado defensor de Pordescargadirecta.com.
A próxima xogada
A Lei Sinde-Wert non tocaba os preceptos legais aos que está suxeita a propiedade intelectual senón que establecía un novo procedemento, diferente do civil e do penal, para resolver os casos que afectasen a este tema. Con todo, nos últimos meses producíronse movementos que apuntan a unha pretensión de modificar a propia Lei de Propiedade Intelectual.
Xa existe un borrador do futuro texto que se pretendería aprobar leste mesmo ano. No medio das informacións sobre a tramitación dunha nova lei, Christopher Dodd, presidente da MPAA (Motion Picture Association of America ou Asociación Cinematográfica de Estados Unidos) visitou España. O líder do lobby da industria audiovisual estadounidense mantivo unha conversa con Mariano Rajoy, nunha reunión privada que non se incluíu na axenda oficial do presidente de Goberno, segundo apuntou Moncloa.
Está a fraguarse o texto que modificará a regulación da Propiedade Intelectual en España. Un dos novos actos penados que se barallan para incluír na nova norma é o “facilitar a localización” de contido que se ofrece de forma ilícita
Por outra banda, a directora executiva da Federación Internacional da Industria Discográfica (IFPI), Frances Moore, botoulle a culpa á Lei Sinde-Wert dos malos números que obtivo o mercado da música en España o pasado ano. Mentres que no resto do mundo esta industria crece un 9%, no país só o fai un 4%. Córrese o risco de volver estar na lista dos estados con máis pirataría.
Neste contexto está a fraguarse o texto que modificará a regulación da Propiedade Intelectual en España. Un dos novos actos penados que se barallan para incluír na nova norma é o “facilitar a localización” de contido que se ofrece de forma ilícita. Nesta expresión pódese ver sen dúbida que o obxectivo son as páxinas de ligazón, as mesmas que non puido tombar a Lei Sinde-Wert.
