Historias desas que non se sabe se son verdade ou se son mentira. Aínda que polo menos algunha merecería, desde logo, ser verdade. Diso vai Fake, o segundo disco de Talabarte. Como o primeiro, un percorrido por músicas de distintas latitudes. Mestura de influencias, de sons, e tamén de historias escoitadas e contadas en tabernas. Homenaxe ao revoltallo. Falamos con Quim Farinha.

Pasaron uns anos desde o primeiro disco. E cando gravastes o primeiro xa levabades como oito anos tocando xuntos. Fostes facendo sen présa, sen presións...

Desde o primeiro disco pasaron cinco anos, si. Non temos ningunha presión nin nada. Mais ocorre tamén que, claro, nós antes estabamos noutras bandas -Berrogüetto, Marful, Susana Seivane-, e Talabarte era un proxecto que nos apetecía manter sen presións, facendo como nos apetecese. Pero despois cambiaron as circunstancias: desfixéronse Marful e Berrogüetto, entón xa podemos dedicarnos a Talabarte como proxecto principal. Decidimos, así, darlle un empurrón, e a verdade é que nos sentimos moi cómodos.

"Desfixéronse Marful e Berrogüetto, entón xa podemos dedicarnos a Talabarte como proxecto principal"

E por que o dos fakes?

A chispa xurdiu hai ano e pico, cando estabamos facendo unha xira, ‘Os sons da cociña’, co cociñeiro Xián Herrera, por espazos singulares como o dolmen de Dombate, o faro de cabo Vilán… Lugares nos que non adoita haber concertos.

Creo que a vosa intención é seguir tocando en lugares singulares… Nada de teatros.

Si, foi e será en lugares singulares, con aforo limitado. Aínda non temos os lugares nin as datas, pero esa é a idea. Pois estabamos facendo esa xira, na que o fío condutor era a cociña de Leonardo da Vinci, o libro ‘Notas de cociña de Leonardo da Vinci’, edición facsimilar do Códex Romanoff, supostamente custodiado no museo L’Hermitage de San Petersburgo.

É un libro de receitas bastante surrealista, atribuído a Leonardo, no que ademais se indica que el inventou varios correntes utensilios de cociña… Un libro delirante e moi particular. Mais o suposto códice non está onde tiña que estar e a historia ten bastante traza de fake. Os investigadores que sacaron o libro fixérono, de feito, o 1 de abril, o equivalente aos Santos Inocentes en varios países.

Ben, pois gustounos a idea do fake e comezamos a buscar fakes da historia que son, seguramente, moitas veces, as historias tal como as escribiron os gañadores, os que puideron facer dominante a súa versión da historia. Porque, claro, agora calquera desmonta que Colón era xenovés, por máis que haxa probas de que era galego, ou que o Apóstolo Santiago está aquí. Igual chegaba con coller os restos e facerlles a proba do Carbono 14…

"Calquera desmonta que Colón era xenovés, por máis que haxa probas de que era galego"

Da historia que contades no limiar sobre as vosas viaxes polo mundo, algo debe ser verdade: que fostes buscando fakes polos bares. Foi así?

O propio limiar, que escribín eu, -o resto dos textos son de Carlos Meixide-, é un fake. Non fixemos esas viaxes, pero si que é verdade que ir ás tabernas axudou a atopar historias. Comezamos cunha historia, nese limiar, que fose evidente que era un fake: que fomos de Budapest e Bos Aires, de Helsinki a Compostela… A propia portada do disco xoga tamén coa idea do fake, do documento catalogado como fake. As conversas de bar foron útiles, si, Carlos Meixide tamén propuxo fakes, como o de Carlos Bergantiños e o de Hitler en Samos…

Facían, di o limiar, “mazurcas, schottish, milongas, polskas ou tarantellas”, como se fosen nativos. No disco anterior tamén había bastante de viaxe a outras latitudes, aínda que se cadra neste esas influencias están menos marcadas, máis integradas…

Estamos afeitos a tocar en sesións, foliadas, nas que se intercambian moitas músicas, improvísanse músicas de distintas latitudes, vaise compoñendo cos distintos cheiros que se atopan… Tamén é o que pasa coa globalización, que todos compoñemos con algo de aquí e algo de acolá… É difícil atopar algo que sexa dun só lugar cen por cen.

Todos mesturamos e ademais con internet o intercambio é moito máis fácil. Mais este disco se cadra incluso é máis concreto, nisto, que no anterior. Hai mazurcas que levan a Francia, por exemplo. Ou temas que soan moi nórdicos. Como o primeiro, que ten unha parte mo finesa. A xente que está afeita a escoitar músicas populares recoñecerao.

"Todos mesturamos e ademais con internet o intercambio é moito máis fácil"

Como no disco anterior, os títulos son pouco convencionais. ‘Mercury Fake’, por exemplo. Ou ‘Loch Nis’.

Os títulos teñen que ver cos textos. ‘Mercury Fake’ é o título do tema que se corresponde co relato sobre o fake ‘A guerra dos mundos’, do mestre dos fakes, Orson Welles, que conseguiu facerlle crer a todo o mundo que os alieníxenas estaban a invadir Nova York. Foi un fake de libro, e a compañía teatral coa que fixo o programa, que era unha emisión de radio, chamábase Mercury. En canto á musica, o primeiro e o final serían o que pasou antes de despois da emisión, e o do medio a propia emisión.

‘Loch Nis’ é un schottish. Non sei por que lle chamaron así porque non é escocés. É o que en Madrid chaman chotis e en Galicia xote. Ben, pois o fake aquí é o do monstro do Lago Ness, e ‘Loch Nis’ é como se di Lago Ness en escocés. Outro título que pode resultar raro é ‘Somasopolska’, o tema do fake sobre Hitler en Galicia. Hai unha historia que di que Hitler non se suicidou, senón que fuxiu, e que se agochou no mosteiro de Samos. Hai dous testemuños, de dous homes que estaban traballando alí e din que o viron. Somas é samos ao revés, e ademais ten algo de xogo coa idea de Sodoma e Gomorra, de labirinto, que empeza en Noruega e acaba en Galicia, sen que se diferencie ben entre a polska e a polka.

"Hai unha historia que di que Hitler non se suicidou, senón que fuxiu, e que se agochou no mosteiro de Samos"

Algúns temas teñen base tradicional -galega-. Como ‘Sísamo Road’, con base aprendida de Adelaida Varela, de Bergantiños. Ou a muiñeira Pei Shen Qian. Ou ‘A Sentoleira’.

Sísamo é porque foi recollida en Sésamo, entón aquí o xogo veu por Barrio Sésamo, e por 'The Long And Winding Road', dos Beatles. Aquí o fake é esa historia sobre que Paul McCartney morreu nos 60 e o que o de hoxe é un actor. Ademais, na parte do final a improvisación de Jorge Pardo dálle un toque beat.

A muiñeira Pen Shen Qian ten unha parte que é a muiñeira vella de Carballal, e logo outra, dividida en tres, que compuxemos nós. É a historia de Carlos Bergantiños, un emigrante galego que vendía falsificacións de cadros que pintaba un chinés, Pei Shen Qian.

‘A Sentoleira’ está feita cun tema tradicional de Ons, aprendido de Benedita, unha señora á que lle chamaban así, a sentoleira. En realidade, este tema e o fake que lle corresponde non teñen relación por nada, pero nós mesmos lanzamos, na rolda de prensa, un fake. A historia é a de se en Santiago está enterrado o Apóstolo ou Prisciliano. Pois o que nós contamos é que os priscilianistas eran uns vividores que facían grandes bacanais e que comían marisco, naquela época, e que a Igrexa os considerou herexes por comer centolas.

Tamén é un tema tradicional, de Laza, ‘No planeta dos burros’. Aquí o fake son os Ovnis, a historia sobre a nave que se estrelou en Roswell, Novo México, e que deixaría un sobrevivinte… É un tema tradicional cunha música moi particular e moi bonita. Aínda que cos títulos moitas veces pasa que lle poñemos ás pezas un título provisional e despois é o que lles queda aínda que se lle cambie…

De entre os fakes que merecerían ser verdade, o da Santa Compaña é dos mellores. E ten a súa peza no voso disco.

A ‘Mazurca das Charamonas’, que compuxo Kin García. Charamonas é unha forma de chamarlle ás faíscas. E, tal como di o título do texto, a Santa Compaña son os nosos mistos máis coñecidos… Pedro Pascual compuxo ‘Pivo’, que é unha forma de chamarlle á cervexa en centroeuropa. O fake aquí son os seres que viven dentro da terra. É un tema moi bonito que nos soaba a terra, e por iso. Tiñamos a idea de ir facer un videoclip deste tema, con imaxes do Antroido, a Hungría ou por aí…

Tiñades as cancións antes e despois veu o libro, ou foi ao mesmo tempo?

Foi en paralelo. Tiñamos algún tema feito e fomos traballando outros ao mesmo tempo que os textos. Tiñamos máis fakes, pero houbo que descartar algún, como o de que Cervantes era galego.

Sodes Pedro Pascual, Kin García e ti. Pero colaborou máis xente.

Jorge Pardo e Pierrot Rougier tocan a frauta e Olga Brañas e Ugia Pedreira a pandeireta. Cando estabamos con ‘A Sentoleira’, Olga dicía que lle quedaría ben unha pandeireta. Probamos e gustounos, e así foi. O primeiro tema do disco, ‘Kuun Laulu’, está dedicado a Lúa, a filla de Ugia. Pierrot é o seu compañeiro. Como está dedicado á nena, tocan Ugia e Pierrot. Jorge Pardo está, coma Olga, un pouco por casualidade, porque veu ao festival de jazz de Noia. Foi, así, a través de Kin.

Boa parte dos temas do disco son pezas cantadas que vós non cantades.

Si. Gústannos moito esas melodías, esas cadencias máis antigas, máis simples. As instrumentais son máis tonais e as cantadas son máis modais, son máis ricas en canto a posibilidades de harmonización. Gústanos traballar con material de tradición vocal, porque é máis aberto.

"Gústanos traballar con material de tradición vocal porque é máis aberto"

O formato é de libro-disco.

Si, dun tamaño xeneroso, porque leva os textos de Carlos e as ilustracións de Pablo Giráldez ‘O Pastor’. Se fose máis pequeno, non se verían ben nin uns nin as outras. Outra particularidade do disco é a duración: 72’8 minutos, case no límite. É un produto xeneroso en todo, cremos que moi vendible, moi comercializable, porque hoxe para mercar un disco é mellor que ofreza algo máis, xa que só para escoitar as cancións xa vale internet. O formato do primeiro disco era o contrario, o minimal, pero xa era o mesmo concepto de facer un disco obxecto, algo bonito para ter.