Soaba 'Bailando', de Enrique Iglesias. As Dreamcheers, animadoras habituais no Palau Blaugrana, estaban a rematar a súa actuación no Bizkaia Arena durante o partido que enfrontou a República Dominicana e Nova Zelandia cando o speaker, Carlos Olías de Lima, pechou a súa intervención cun desafortunado "Quen puidera pasar unha noite con elas!". Este comentario custoulle o despedimento ao locutor do Bilbao Basket que até o mércores -o día en que lle comunicaron a súa saída- prestara a súa voz aos partidos do Mundial de Baloncesto.
Foi a última, pero non a única polémica que rodea o papel das mulleres no deporte. Durante a XII Edición do Suances Cup, un torneo de balonmán praia, 20 equipos dos 21 femininos que participaban foron informados de que o seu equipamento non era o adecuado. As xogadoras vestían pantalón e camiseta, e non braga e top como esixe a European Handball Federation (EHF) desde 2010.
A norma obriga a que o uniforme das mozas "deixe o estómago ao aire" e leve unha braga cuxa "parte máis ancha non supere os 10 centímetros". Os xogadores, con todo, están autorizados para levar un pantalón folgado e máis longo. A polémica ergueu a profesionais do deporte e tamén ás federacións. "Por que as mozas teñen que vestir axustadas? Imos facer deporte, non exhibir os nosos corpos", pregúntase a presidenta da asociación Mulleres Deportistas Galegas, Pilar Neira.
Ela mesma puxo unha queixa á organización do campionato de fútbol praia, celebrado en Canarias no mes de xullo, pola intervención nos descansos de cinco mozas que bailaban en bikini. "Comenteino. Preguntei por que non participaban tamén homes e respondéronme que era o que vendía, que se trataba dunhas bailarinas contratadas por unha marca publicitaria como forma de reclamo", explica Neira. "O ano pasado -asegura- un grupo de azafatas, tamén en traxe de baño, repartíannos melón e sandía".
Pilar Neira: "Por que as mozas teñen que vestir axustadas? Imos facer deporte, non exhibir os nosos corpos"
É unha imaxe habitual, case natural, normalizada no imaxinario colectivo. Mulleres belas que, como trofeo, entregan as medallas aos ciclistas que alcanzan o podio, modelos que suxeitan os paraugas nos campionatos de motociclismo e Fórmula 1 ou bailarinas que animan os intermedios dos partidos. "As mulleres guapas e esveltas son utilizadas como elemento de atracción. Os seus corpos cousifícanse, empréganse como mercadoría", denuncia María José López, experta en Dereito do Deporte que representa a decenas de deportistas.
"O mundo do deporte -apunta- é un reduto moi acusado de machismo onde os tópicos están moi presentes. Ou ben a muller ten o rol de elemento ornamental ou ben lle chaman marimacho cando responde a un aspecto físico (atlético, musculado) que non se relaciona coa feminidade máis tradicional. E non hai máis". E engade: "As mulleres no deporte non teñen identidade propia, participan dese mundo de maneira aínda moi tanxencial".
"As mulleres guapas e esveltas son utilizadas como elemento de atracción, os seus corpos empréganse como mercadoría"
A dicotomía que expón López perpetúase no tempo e transmítese de xeración en xeración nun escenario de puro anquilosamiento dos roles de xénero. "No meu día a día asisto perplexa a auténticas faltas de respecto ás mulleres que se dedican ao deporte. En partidos de fútbol feminino escoitei a pais dicindo aos seus fillos: "Mira, pero se saben xogar". Tamén na tele, os nenos e nenas ven as carreiras e advirten do papel que teñen as mulleres en todo ese espectáculo. Por pura repetición asúmeno como natural", sinala a avogada. "Por iso -sentenza- nestes temas, bromas as xustas".
Nunha entrevista en Onda Vasca, o speaker do Bilbao Basket pediu desculpas polo "desafortunado comunicado"."Non pretendía ofender a ninguén. Arrepíntome e síntoo se puiden ferir a sensibilidade de calquera muller ou home", dixo Olías de Lima en antena. Por decisión da FIBA, o locutor non volverá participar en ningún dos encontros da Copa do Mundo de Basket.
