É a insignia máis evocada cando se enarbora a bandeira da marca España, a imaxe do éxito made in Spain no estranxeiro. A industria téxtil española ligouse de tal maneira a Inditex que dá a sensación de que o mundo só vestise de Zara. Con todo, nas últimas semanas multiplicáronse as dúbidas sobre se o seu éxito non estará a desviar a mirada da crise que atravesan outros grandes nomes da distribución téxtil española. Coma se as ramas do imperio de Amancio Ortega non deixasen ver o bosque dun sector en pleno declive.

Nese proceso hai dous nomes cuxo futuro pende dun fío: Caramelo e Blanco. O primeiro, xa inmerso en concurso de acredores. O segundo, con catro meses por diante para liquidar o preconcurso co que buscará recortar e reestruturar a cadea téxtil para que poida ser rendible e evitar males maiores.

A participación da Xunta de Galicia

O problema de Caramelo é que non logrou facerse cun nicho de mercado. “Nunca foi unha cadea de masas, nin logrou ser o suficientemente exclusiva como para situarse no segmento da moda de luxo alcanzable ou do semiluxo”

O caso de Caramelo é o máis proclive ás comparacións con Inditex. Ao igual que o emporio dono de Zara, ancora as súas raíces en Galicia e ten detrás a un dos empresarios con máis resonancia mediática dos últimos anos, aínda que neste caso non sexa o fundador da compañía senón quen tentou salvala do naufraxio hai só tres anos, por agora, sen éxito algún. Trátase de Manuel Jove, o expresidente da inmobiliaria Fadesa e quen, en 2009, se fixo co control de máis do 92% da firma de moda a través da súa sociedade Iveravante. O seu obxectivo: inxectar novos fondos e sacala da crise. Outro dos seus accionistas é a Xunta de Galicia, que desembarcou en 2007 co 7,5% do capital, para apoiar financeiramente a Caramelo e garantir a súa galeguidade.

Pero a capacidade financeira de Jove non foi suficiente. Caramelo solicitou o concurso de acredores hai só dúas semanas. Recoñecía así ser “incapaz de afrontar” un déficit de caixa froito da continua caída dos seus ingresos, que a compañía non cuantificou, e que a aboca a un novo Expediente de Regulación de Emprego (ERE). Será o segundo en tres anos, dado que en 2009 xa prescindiu de case 240 traballadores. Actualmente, o seu persoal rolda as 400 persoas.

O problema de Caramelo baséase, segundo fontes do sector, en que non logrou facerse cun nicho de mercado. “Nunca foi unha cadea de masas, nin logrou ser o suficientemente exclusiva como para situarse no segmento da moda de luxo alcanzable ou do semiluxo”, sinalan. Aparentemente, Caramelo non ten un elevado endebedamento. Este roldaría os 100 millóns de euros e, menos da metade, correspondería a débeda bancaria. Jove, por exemplo, inxectou o ano pasado á compañía ao redor de 16 millóns de euros. Pero non foron suficientes. Hai que viaxar até 2005 para lembrar o último exercicio no que a empresa pechou con beneficios, uns 0,26 millóns de euros.

Caramelo asume que a súa elevada exposición aos países do sur de Europa foi unha das claves da súa crise porque a tan ansiada internacionalización non tivo os resultados que esperaba

A compañía asume que a súa elevada exposición aos países do sur de Europa foi unha das claves da súa crise porque a tan ansiada internacionalización non tivo os resultados que esperaba. A partir de agora, Caramelo asume que terá que facer fronte a “un profundo redimensionamento” que pasaría polo peche dunha parte dos seus case 130 establecementos en España ou a súa retirada dalgúns países. Entre outros, está presente en Grecia, Portugal, Holanda, Reino Unido, Francia, Marrocos ou China.

O errado matrimonio de Blanco e Mango

En canto a Blanco, o seu futuro preséntase igual de incerto. O seu principal problema pasa pola falta de liquidez, o que mesmo provocou atrasos no pago da nómina dos seus traballadores.

A compañía fundada por Bernardo Blanco tratou de buscar a salvación nunha alianza con Mango que levase á súa integración no grupo catalán. Pero as negociacións caeron en saco roto e a única solución que, polo momento, se lles expuxo aos representantes dos traballadores pasa polo inminente peche de parte da súa rede comercial (ten preto 270 de tendas), desinvestimentos a través da venda de locais propios e o repregamento dalgúns países.

Blanco ten actualmente un persoal duns 2.000 traballadores. Unha das propostas da compañía pasaría por ligar os salarios dos empregados dunha tenda á facturación desta, en comparación cos mesmos meses do ano anterior, e eliminar as comisións se os ingresos do establecemento chegan a caer máis dun 5%. Unha opción que os sindicatos rexeitan de plano.

Non son as únicas cadeas téxtiles que nos últimos meses tiveron que asumir a súa incapacidade para afrontar a crise. Outras, como a firma de calzado Farrutx, os deseñadores Victorio & Lucchino ou a cadea Hakei, tamén tiveron que recorrer ao concurso de acredores. E as previsións para o resto de 2013 non se presentan nada optimistas.

A crise de Inditex en España

Fontes sindicais aseguran que, nos últimos meses e previsiblemente tamén no futuro máis próximo, o grupo galego está a proceder ao peche puntual dalgúns establecementos

Con todo, aínda que a -cando menos en aparencia- todopoderosa Inditex parece estar a pasar no bico dos pés pola depresión española, tampouco se libra do embate da crise. O pasado ano, as súas vendas en España recortáronse en torno ao 5% (o que atribuíu á subida do IVE do pasado outono) e, segundo desvelou o seu presidente, Pablo Isla, na presentación de resultados do último exercicio, a cota de mercado do grupo rolda o 12%. Desa porcentaxe, a metade correspondería a Zara.

O problema é que na distribución téxtil española non é habitual falar de cotas de mercado e non é posible saber se esa porcentaxe irá ou non crecendo nos últimos anos. Isla tamén recoñeceu que Inditex non ten intención de abrir novos establecementos en España. Fontes sindicais aseguran que os seus pasos van na dirección contraria e que, nos últimos meses e previsiblemente tamén no futuro máis próximo, o grupo galego está a proceder ao peche puntual dalgúns establecementos. Un deles, por exemplo, na rúa máis comercial de Madrid, a céntrica Preciados, onde até hai só uns meses tiña un dos locais da súa cadea Oysho, que hoxe mantén botado o peche.