En 1948, arredor de 800.000 persoas tiveron que deixar os seus fogares por mor da invasión das súas terras e a ocupación das súas casas. Non marcharon moi lonxe nin levaron moitos avíos con elas, ignorantes da extensión no tempo e no espazo desa declaración de propiedade que marcou o inicio dunha catastrófica viaxe polo exilio.

En 1948, arredor de 800.000 persoas tiveron que deixar os seus fogares por mor da invasión das súas terras e a ocupación das súas casas

Anos atrás, a comezos dese século xx, as batallas de dous imperios provocaran a fuxida da xente dese campo de batalla, que quedou desolado, mais repoboado pola mesma xente pouco despois. Con todo, xa mediada a centuria e trazadas as liñas do mapamundi, a decisión sobre unha nova orde mundial quedou ben enfiada para dar comezo a unha nova historia que semellaba ter a súa orixe na xénese da vida. E así foi, e tras a beizón de quen decide sobre o mundo, celebrouse unha conquista brandida coa ferruxe da ironía. 

Dende 1948 e antes deuse acubillo, baixo laranxeiras e oliveiras, a familias que enraizaron e prenderon espiñentas como cactos.  E sen cifras que enumerar nin contos para calar, seguimos a oxidar a vida e a sumar catástrofes

A idea de que hordas amigas se aliasen, para xuntas recuperar as casas para quen tiña as chaves das súas portas desvaneceuse devagar. Entón creceron os valados e agromaron tendas de campaña, e en vez de sementar campos no deserto floreceu o cemento. E con este cimentáronse leis ancoradas en edictos divinos e con nomes ausentes. E esas ausencias serviron para proclamar transferencias e represións e demolicións e óxidos nalgunhas memorias, mais non nas chaves de quen segue a vagar sen rumbo fixo máis con chave.

Dende 1948 e antes deuse acubillo, baixo laranxeiras e oliveiras, a familias que enraizaron e prenderon espiñentas como cactos. E para preservar a auga neses invernadoiros de deserto, cortáronse raíces e circuncidáronse historias, tatuadas no interior das peles que tinxiron os panos das cabezas que as sentían e as das roupas todas que as cubrían. E sen cifras que enumerar nin contos para calar, seguimos a oxidar a vida e a sumar catástrofes.