Marcel Mauri é vicepresidente e portavoz de Òmnium Cultural, cuxo líder, Jordi Cuixart, leva máis dun ano en prisión provisional acusado de rebelión e sedición. Esta semana participou nun acto en Compostela sobre o risco no que se atopan os dereitos civís en España.

Marcel Mauri (Badalona, 1977) é vicepresidente e actual portavoz de Òmnium Cultural, cuxo presidente e líder, Jordi Cuixart, leva máis dun ano en prisión provisional (este sábado os seus compañeiros na cadea Jordi Cuixart e Jordi Turrull iniciaron unha folga de fame) á espera dun xuízo no que a Fiscalía e a Avogacía do Estado piden entre 17 e 8 anos por rebelión ou sedición. Como voceiro provisional de Òmnium, entidade cultural clave no procés catalán, Mauri participou esta semana en Compostela nun palestra organizada dentro da campaña Demá pots ser tu (Mañá podes ser ti) na que se denuncia o perigo que os dereitos civís corren a tal hora no Estado español. 

Que acollida tivo esta campaña en Galicia?

É a primeira vez que a facemos fóra de Catalunya e a acollida foi moi boa. Este tipo de accións teñen sentido na medida en que a rede local ou, neste caso, nacional de entidades a toma como súa; os nosos compañeiros aquí, como o caso de Esculca, implicáronse moito e a xente amosou moito interese e houbo unha importante afluencia. 

Supoño que esta acollida contrasta coas duras críticas que lles chegan doutros lugares ou sectores acotío? 

Agora mesmo, Òmnium e o soberanismo catalán estamos sinalados segundo para que medios do Estado ou partidos políticos que dan unha imaxe de nós que non se axusta á realidade. Por iso tamén tentamos explicarnos e tecer o maior número de complicidades posibles con moitas persoas de todo o Estado e de nacións como Galicia, que son claramente sensibles ao que está a pasar en Catalunya. Sabemos que hai moita solidariedade porque en todos os lugares de España hai quen nola amosa, desde Andalucía ata Madrid pasando por moitos outros territorios. Accións como as que levamos a cabo en Santiago tamén nos permiten visibilizar que hai moita xente no Estado que defende os dereitos, as liberdades e que é cómplice na defensa do dereito de autodeterminación e di 'non' á represión e a actuacións que non só se dan en Catalunya. 

"Sabemos que hai moita solidariedade porque en todos os lugares de España hai quen nola amosa"

A que se refire?

En Galicia están xulgando aos 19 de Meirás e secuestrouse un libro como Fariña, por exemplo. Estanse limitando liberdades que tanto custou conseguir e, agora, os netos dos que non tiveron que facer nunca nada para conseguir eses dereitos queren limitalos. Ante iso, hai xente mobilizada en todos os recunchos do Estado que se opón. 

^{Acto da campaña 'Demà pots ser tu' celebrado en Santiago de Compostela / Òmnium Cultural}

"Non hai ningún tipo de fractura social polo procés ou polo tema nacional en Catalunya"

Que é o que máis lles preguntan ou sobre o que máis se preocupa a xente sobre Catalunya cando saen fóra?

A xente adoita sufrir ou preocuparse moito por esa suposta fractura social en Catalunya. Non hai ningún tipo de fractura social polo procés ou polo tema nacional como intentan facer ver partidos como Ciudadanos. O que si pode haber é fractura social por temas sociais, precisamente, porque en Catalunya hai un 23% da xente que vive no limiar da pobreza. Por iso queremos os republicanos a República; non é para cambiar unha bandeira por outra, senón para facer un país onde poder axudar as persoas agora excluídas, onde ter os instrumentos para facer un país máis xusto. Isto non vai de bandeiras, nin de himnos nin de orixes; en Catalunya o soberanismo nunca se alimentou desas cuestións, senón de dignidade, xustiza e dereitos sociais, de todas estas loitas compartidas. Iso é o que explicamos á xente máis sensible, ás que lle aclaramos que o 80% da cidadanía, segundo as enquisas, rexeita a represión e as condenas de cárcere e defende o dereito de autodeterminación. Estes valores son os que nos xunguen como pobo e é o que lle dá medo ao Estado porque racha con esa mensaxe dunha sociedade catalá dividida. Politicamente, Madrid ou o Congreso están moito máis divididos en canto ás diferenzas dos partidos. 

"Hai unha operación de Estado que intenta silenciar a disidencia ao réxime do 78; queren que nos esquezamos dos obxectivos políticos e só defendamos a liberdade dos presos"

O feito de que representantes políticos ou os dirixentes de Òmnium e a ANC estean presos non condiciona calquera debate político?

Hai unha operación de Estado desde hai moito tempo que intenta silenciar a disidencia ao réxime do 78 limitando os dereitos fundamentais coa represión, a violencia do 1-O, o encarceramento de xente ou provocando que outros tivesen que marchar ao exilio. Iso condiciona porque o que queren é que nos esquezamos dos obxectivos políticos e nos dediquemos só a defender a liberdade dos presos. Claro que a defendemos, como a defende Amnistía Internacional, que acaba de dicir que quere ser observador internacional nun futuro xuízo para garantir que sexa xusto. En que país de Europa e democrático pasa isto? A que lugar teñen que ir Amnistía Internacional ou outras ONG a rexeitar o proceder do Estado? O Goberno socialista tería que tomar boa nota da péxima imaxe internacional que está a dar España.

Pero condiciona a estratexia política o feito de que tantos cargos públicos e dirixentes civís estean na cadea?

O que imos facer nós é seguir defendendo a liberdade dos presos, pero hai unha loita política que non a imos deixar de lado, ao contrario, Seguiremos insistindo en que si queríamos unha República porque críamos que o Estado era hostil aos intereses e desexos da maioría do pobo catalán, desde o 1-O aínda nos deron máis razóns. Se o Estado pensa que a violencia, o cárcere ou a represión van poñer límites a querer ter un país máis xusto, libre e democrático é que non nos coñecen porque, evidentemente, non imos parar.

_{Primeira imaxe dos líderes independentistas cataláns no cárcere, distribuída esta fin de semana por Òmnium Cultural}

"O xuízo é unha farsa montada polo Estado; é a dereita española quen vai xulgar os presos políticos"

Que agarda do xuízo? 

O xuízo en si é unha farsa que montou o Estado, unha farsa onde teñen o descaro de colocar a extrema dereita de Vox como acusación popular, algo que provoca que en Europa boten as mans á cabeza. Xa o sabiamos, pero agora tamén puidemos comprobar a través de whatsapps como o PP controla o Supremo, un partido claramente hostil que colaborou na conformación dun relato de rebelión e sedición... É a dereita española a que vai xulgar os presos políticos. Que non nos falen de independencia xudicial e de liberdades porque iso é falso. Desde un punto de vista xurídico imos loitar cada unha das cuestións. Para empezar, Jordi Cuixart non é aforado, nin deputado nin político e non debería ser xulgado polo Supremo senón por un tribunal catalán, o que limita aínda máis os dereitos de Jordi como tamén están limitados os dereitos dos outros presos políticos que son parlamentarios. Denunciaremos todas as cuestións, pero sabemos que esta batalla xurídica a imos perder e tamén que a política ímola seguir loitando. A batalla política seguirémola dando e sabemos que, será máis ou menos longa e dolorosa, pero que coa bandeira da paz, a liberdade e a democracia seguiremos avanzando nos nosos obxectivos. 

"Sabemos que imos perder a batalla xurídica pero seguiremos dando a batalla política e seguiremos avanzando nos nosos obxectivos"

Que reacción agarda da sociedade catalá de haber condenas de cárcere e non haber absolución?

O primeiro que deberíamos pensar é que vai pasar en España. Vai aceptar España que se meta no cárcere xente que o único que fixo foi convocar manifestacións pacíficas? A partir de agora, se iso ocorre e se considera que o que fixeron Jordi Cuixart e Jordi Sànchez foi rebelión, parar calquera desafiuzamento tamén pode supor moitos anos de cárcere e facer calquera mobilización pacífica pode levarte a apodrecer nunha cadea española. Vannos tocar os dereitos a todos os cidadáns do Estado e iso vai crear xurisprudencia no que se refire aos dereitos fundamentais. O Estado pode aturar unha sentenza así? Pode soportar que convocar un referendo implique unha condena máis dura que unha violación ou un asasinato? É un disparate que non se sostén por ningún lado cando ademais a xustiza alemá, suíza ou belga din que non houbo violencia porque saben e sabemos que non a houbo. 

"Vai aceptar España que se encarcere xente por convocar manifestacións pacíficas? Se iso ocorre, calquera mobilización poderá levarte á cadea"

Pero cal cre que será a reacción en Catalunya ante unha sentenza condenatoria?

A reacción da cidadanía catalá estará á altura deste envite que fai o Estado. En Catalunya, sempre que se puxo en risco a democracia ou os dereitos civís, a resposta foi moi ampla. Se antes falabamos de que había ese 80% da cidadanía en contra da represión ou polo dereito a decidir, pois a resposta seguro que será de país, unha resposta que nos unirá moito máis ante ese populismo de dereita, eses aprendices de aznaristas que queren dividir a sociedade catalá. O que provocaría unha sentenza así sería que nos unísemos moito máis como sociedade para seguir avanzando nos nosos obxectivos políticos. 

Máis dun ano despois do 1-O e da declaración de independencia, de que se debería arrepentir o indepedentismo? Que tería mudado vostede daqueles meses?

É evidente que sempre se poden revisar cousas. No caso do independentismo, sempre se intentou facer autocrítica. Se cadra tivemos que explicarlle máis á cidadanía que a situación era moi complexa, falarlle máis claro a esa xente que o 1-O se xogou moitas cousas. É obvio que todo é unha aprendizaxe e tamén é obvio que falta unidade de estratexia no independentismo e no soberanismo. Nós non nos metemos en se ten que haber ou non coalicións políticas, pero si que ten que haber unha unidade estratéxica que este ano non vimos. O que ocorre é que mentres haxa xente na cadea ou no exilio, os que deberían facer autocrítica son os do 155, os que levan anos dicindo que en ausencia de violencia se pode falar de todo. Pois non, en España, en ausencia de violencia, cando cuestionas este réxime monárquico, o borbonismo do 78, o que fan é golperate ou encarcerarte. Aínda estamos a tempo de que a España progresista non se comporte como o está facendo o Goberno central actual porque é lamentable a actitude do PSOE. 

"En España dicían que en ausencia de violencia se podía falar de todo, pero se cuestionas este réxime monárquico, golpéante ou encarcérante"

O apoio do independentismo non baixa e semella que hai unha ampla maioría da poboación que estaría a favor dun referendo pactado, ve posible que se celebre algún día?

Iso sería o máis razoable, que o Estado puxese sobre a mesa unha solución política ante un conflito político. A nós, como Òmnium Cultural, non nos corresponde formular follas de ruta; a nosa estratexia é que exista unha estratexia compartida. O referendo pode ser unha solución se os políticos así o consideran e esa opción dunha consulta acordada co Estado sempre se puxo sobre a mesa desde o catalanismo e o soberanismo, pero tamén é certo que terían que mudar moitas cousas para que este Estado propuxese algún tipo de solución política. Isto non exclúe que en Catalunya se poidan propor todas as opcións posibles mentres estas opcións sexan pacíficas ante un Estado que non é que non sexa capaz de propoñer solucións dialogadas, senón que responde con violencia, con represión e con cárcere ante propostas que son de amplo consenso en Catalunya.