5. “Sanidade con garantías. Mellorar as condicións e a calidade na asistencia sanitaria e reducir as listas de espera, con garantías legais para os pacientes”
A sanidade adoita ser un dos argumentos habituais nas campañas electorais e a de 2009 non foi unha excepción, como tampouco o foi durante a etapa de Alberto Núñez Feijóo, uns anos nos que non faltou a exhibición no Parlamento de citas médicas fixadas para un ou dous anos despois de seren solicitadas. Ao asinar o seu Contrato con Galicia o actual presidente da Xunta fixou dúas directrices básicas, "mellorar" a calidade da asistencia e "reducir" as listas de espera, arma arroxadiza clásica entre goberno e oposición. Para sacalas do debate político, prometía, impulsaría unha lei para fixar os límites de agarda en función de criterios como a gravidade das patoloxías. Pero chegou a hora de gobernar. Como noutros ámbitos, a xestión do Goberno de José Luis Rodríguez Zapatero e do bipartito foi a razón ofrecida pola Xunta para evitar unha promesa electoral; a lei de tempos de espera sanitaria, chegou a explicar Feijóo, non puido facerse realidade por ter que devolver os cartos anticipados erroneamente polo Estado ao Goberno de PSdeG e BNG, 2.600 millóns que tiñan que ser devoltos en cinco anos, aínda que o novo ministro de Facenda, Cristóbal Montoro, xa asumiu o compromiso de alongar o prazo a unha década.
A finais de 2011 había case 3.500 persoas máis agardando que no remate de 2008
Aínda que as condicións mudasen non está previsto que esa lei chegue durante a presente lexislatura, na que a crise azouta o conxunto do esquelete dos servizos públicos, situando no centro dos impactos precisamente ao sistema sanitario público. Coa sombra do copagamento planeando intensamente sobre o Servizo Galego de Saúde, Feijóo erixiuse en abandeirado estatal dos problemas da sanidade pública e da débeda de 15.000 millóns que suman todas as comunidades autónomas. Mentres isto acontece, unha ollada a dúas variables fundamentais, as listas de espera e os orzamentos, permite tirar un balance pouco favorable para o cumprimento do Contrato.
Atendendo aos datos oficiais do propio Sergas, os números non falan a favor do actual Goberno galego. Na principal lista de agarda, a cirúrxica, o pasado 31 de decembro había 3.468 persoas máis esperando que o mesmo día de 2008, último ano completo gobernado polo bipartito. Concretamente, pasouse de 32.122 doentes agardando por unha intervención a 35.590 facendo o propio.
Se o resultado en canto a número de doentes agardando non é positivo, tampouco o é no referido ao tempo que deben esperar para pasar polo quirófano. Lonxe da promesa case mítica dos 65 días, cando o PPdeG asumiu de novo a xestión do Sergas, as cifras oficiais dicían que cumpría agardar 70 días para unha operación en Galicia. A finais de 2009 esa cifra pasara xa a case 10 días máis, concretamente 79,6. Despois dunha leve baixada en 2010, que rematou cunha espera media de 75,8 días, o 31 de decembro do pasado 2011 as autoridades sanitarias galegas recoñecían que a agarda volvera repuntar, situándose no 83,8 días. Non obstante, dende a Consellería de Sanidade óptase actualmente por ofrecer publicamente as cifras non dun xeito global, senón por prioridades, e explícase a suba da espera media argumentando que baixou notablemente na "prioridade 1", isto é, nos doentes con enfermidades máis graves e aos que cómpre intervir máis urxentemente.
