Unha ducia de obras de Antonio Palacios: do Porriño a Vigo ou Madrid
Hai uns días completouse no Porriño a restauración da parada de Metro realizada orixinalmente por Antonio Palacios para Madrid en 1918 e que foi trasladada á vila natal do arquitecto en 1970. O pasado ano celebrouse o 150 aniversario do nacemento de Palacios, autor de edificios singulares na capital do Estado, pero tamén en Galicia, especialmente en Vigo, para a que mesmo chegou a deseñar un proxecto de reforma integral da cidade -nun elegante estilo Art Decó monumental- que nunca chegou a ser realidade.
-
01
Casa do Concello do Porriño (1918)
Antonio Palacios naceu no Porriño en 1874, onde residiu ata que con 18 anos marchou a Madrid para estudar aquitectura. O pai de Palacios era, de feito, madrileño e radicara en Galicia ao vir traballar nas obras do ferrocarril. Aínda que Palacios xa nunca abandonou a súa residencia na capital do Estado, seguiu moi vencellado ao Porriño, onde pasou moitos veráns, e onde levou a cabo moitas obras e proxectos. O máis destacado foi o da Casa do Concello, en 1918
-
02
Metro de Madrid (1917)
En 1917 Palacios recibiu o encargo da Compañía Metropolitana de deseñar todos os espazos interiores e exteriores da liña Sol-Ventas do Metro de Madrid. Dese encargo xurdiu o templete que daba acceso á estación en Gran Vía. En 1970 foi desmontado e trasladado ao Porriño, onde vén de ser restaurado, ficando instalado no Campo da Feira, ao paso do Camiño Portugués.
-
03
Palacio de Cibeles (1907)
Unha parte dos edificios máis monumentais e significativos de Madrid son obra de Antonio Palacios, moitas veces en colaboración con Joaquín Otamendi. Entre eles o Palacio de Cibeles (denominado anteriormente Palacio de Telecomunicacións), que se comezou a construír en 1907 e se completou en 1919. Foi durante décadas a sede de Correos e dende o 2007 acolle a sede da Alcaldía madrileña, ademais de espazos culturais.
-
04
Hospital de Jornaleros, en Madrid (1908)
Outra das obras máis monumentais de Palacios é o Hospital de Jornaleros, ou Hospital de Maudes, construído entre 1908 e 1916 en Chamberí para dar asistencia sanitaria gratuíta aos xornaleiros do campo.
-
05
Banco Río de la Plata, en Madrid (1910)
Destaca tamén o Banco Español del Río de la Plata, construído entre 1910 e 1915 e que posteriormente foi a sede do Banco Central e do Banco Hispano-Americano. Na actualidade acolle a sede do Instituto Cervantes.
-
06
Círculo de Bellas Artes, en Madrid (1919)
Algo posterior foi o proxecto do Círculo de Bellas Artes, construído entre 1919 e 1926. O edificio está coroado pola escultura da deusa Minerva, de Juan Luis Vassallo, a deusa romana da sabiduría e a arte
-
07
Teatro García Barbón (1927)
Palacios tamén é responsable dunha parte importante dos edidficios máis emblemáticos de Vigo, entre eles o do Teatro García Barbón, iniciado en 1911 e finalizado en 1927. Nos anos 70 do pasado século foi adquirido pola Caixa de Aforros Municipal de Vigo e hoxe acolle a sede viguesa de Afundación.
-
08
Banca Viñas Aranda, en Vigo (1941)
Outros dos grandes inmobles vigueses realizados por Palacios son o Mosteiro da Visitación das Salesas Reais ou o o edificio da Banca Viñas Aranda, proxectado en 1941 e que posterioremente acolleu a sede do Banco Popular.
-
09
Plan Palacios para Vigo
Unha parte da arquitectura de Palacios ficou no papel. Entre as súas obras non realizadas destaca o Plan Palacios que deseñou para Vigo, no que proxectou unha cidade practicamente renovada por completo e moi monumental, cunha grande avenida de 100 metros de ancho que baixaría dende o Monte do Castro ata o mar, rodeada por edificios de grande altura. Hai uns anos CIAG levou a cabo unha recreación do Plan Palacios.
O proxecto tivo unha gran acollida na cidade e Jaime Solá, director da revista Vida Gallega, foi o encargado de dalo a coñecer. O 1 de decembro de 1932, Palacios asina o proxecto definitivo que aproba a alcaldía o 26 de xaneiro de 1934, máis o Plan Palacios sería descartado finalmente en febreiro de 1937.
-
10
Hotel Sanatorio de Mondariz
O Porriño, Madrid e Vigo son as localidades máis marcadas pola obra de Palacios, pero o arquitecto levou a cabo proxectos en moitos outros lugares, tanto de Galicia (Panxón, O Carballiño, Mondariz, Noia, Santiago, Baiona...) coma do resto do Estado (Avilés, Zaragoza, Astorga, Donostia, Málaga, Valladolid...).
En Mondariz, por exemplo, Palacios proxectou en 1917 o Hotel Sanatorio, que se engadía ao antigo Gran Hotel, obra do arquitecto vigués Jenaro de la Fuente Domínguez.
-
11
Pavillón de Recreo, en Compostela (1908)
En Santiago Palacios levou a cabo unha das súas primeiras obras, o Pavillón de Recreo Artístico e Industrial construído en 1908 na Alameda para a Exposición Rexional de 1909. O estilo, cunha gran presenza de elementos modernistas, afástase do estilo que posteriormente primou na obra de Palacios.
Aínda que o edificio sufriu unha importante modificación en 1926 -perdeu a súa elegante cuberta que foi substituída por outra de catro augas e tella plana, así como as marquesiñas laterais e os floreiros decorativos-, o inmoble aínda se conserva, a diferenza da maior parte das restantes construcións da Exposicións Rexionais, de tipo temporal.
-
12
Templo Votivo do Mar de Panxón (1932)
Entre 1932 e 1937 Palacios construíu en Panxón (Nigrán) o Templo Votivo do Mar, nun estilo neogótico e elementos modernistas, partiu dun arco visigodo do século VII que se atopaba na contorna.
-
13
Templo de Veracruz, no Carballiño (1943)
Unha das últimas obras de Palacios foi o Templo de Vera Cruz, no Carballiño, iniciado en 1943 e finalizado en 1957. Na igrexa, en estilo neogótico e neorrománico, destaca a súa torre principal, de 52 metros de altura.