Marcos Pérez Pena

Sés ten novo disco, Nadando na incerteza, un traballo no que Maria Xosé Silvar soa máis directa, sen artificios, nun regreso á esencia e confiando plenamente "na palabra e na canción". María Xosé Silvar, que se define como cantora e non como cantante, volve entregar un traballo de sinceridade radical, que presentará en xaneiro e febreiro nunha xira por teatros. Falamos con ela sobre a situación da música en galego ou as recentes homenaxes ás cantareiras.

2024 marcou un novo rexistro positivo histórico para Galicia en materia migratoria. Nunca, dende que hai datos, chegara tanta poboación doutros territorios e nunca o saldo migratorio fora tan positivo e 8 de cada 10 concellos tiveron máis entradas que saídas de persoas empadroadas. Nos últimos tres anos chegaron a Galicia máis de 120.000 persoas doutros países, maioritariamente novas, un fluxo que fixo aumentar a poboación e mesmo fixo medrar o número de nacementos por primeira vez en décadas.

Baixo o título 'Compostela’75. Cicatrices e resistencias', os vindeiros 18 e 19 de decembro haberá dous paseos guiados, con prazas limitadas, que retratan a cidade de 1975 nunha sociedade en plena transformación. A derruba do edificio Castromil, o despedimento dos psiquiatras reformistas de Conxo ou o asasinato de Xosé Humberto Baena, que impacta especialmente no ámbito universitario, entre os temas incluídos na iniciativa

En Larouco, Verea, Negueira de Muñiz, Ribeira de Piquín, Monterroso, A Bola, Punxín e Lobios a poboación medrou en máis dun 5% dende o 2021. Son excepcións nun contexto de fortes descenso en boa parte do territorio non urbano. Dozón perdeu un 19% en catro ano e unha trintena acumula caídas de máis do 40% no que levamos de século.

O pasado mércores o Concello adxudicou a obra de renaturalización do río Gafos, unha actuación que terá un prazo duns doce meses dende o inicio dos traballos, previsto para o primeiro cuadrimestre do 2026. Será un espazo altísima calidade urbana e ecolóxica que recuperará as anteriores características naturais do río e a súa vexetación de ribeira e que, ademais, servirá para protexer esta parte da cidade da posibilidade de sufrir enchentes.

O 12,2% da poboación galega naceu no estranxeiro, tres puntos máis que hai catro anos (9,2%). A porcentaxe acada o 23,6% nas persoas de 25 a 34 anos. As urbes rexistran proporcións elevadas pero as cifras son tamén altas en vilas e en concellos rurais, onde están a contribuír a soster a poboación.

O bravú xa ten a súa novela, un libro con moita música pero que vai máis aló. Un conxunto de historias dun fato de rapaces que dende as marxes -no barrio, na aldea- fixeron o que lles petou, o contrario do que lles dicían que había que facer, que escolleu facer rock e facelo en galego, con toda a vehemencia e a naturalidade da música popular. Falamos con Xurxo Souto sobre A novela do Bravú (Xerais)

Dende o 2001 as sete áreas urbanas galegas gañaron case 150.000 habitantes. En cambio, o resto do país perdeu 127.000. A tendencia de crecemento da Galicia urbana non é nova. Porén, nas últimas tres décadas quen estaba a gañar poboación non eran tanto as cidades coma os concellos das súas áreas metropolitanas. Agora as urbes volven medrar con forza

O feito de que, oficialmente, Santiago e Lugo superen os cen mil habitantes permítelles acceder a un mellor financiamento público, máis servizos e, ademais, incrementar de 25 a 27 os concelleiros que se elixirán nas eleccións de 2027. Todas as cidades galegas gañan poboación, como veñen facendo dende o remate da pandemia.

Fillos de Galicia deixa oficialmente de existir, aínda que levaba varios anos case inactiva. Naceu no ano 1997 como unha pioneira comunidade virtual que buscaba ser "un lugar de encontro en Internet para os fillos e netos dos galegos emigrados". Durante anos desenvolveu unha intensa actividade servindo de ponte virtual coa diáspora, con preto de sete mil usuarios rexistrados en 70 países, e lanzou numerosas iniciativas na web.

A taxa de pobreza infantil en Galicia, que chegou a ser do 30% no ano 2020, caeu no ano 2024 ao 13,5%, grazas ás políticas de protección ás familias, como a gratuidade das escolas infantís ou a tarxeta benvida, ou a extensión do Ingreso Mínimo Vital. Porén 58.000 menores viven aínda en risco de pobreza no noso país, co 31,2% das familias monoparentais nesta situación.

O Gafos tivo durante séculos unha importancia fundamentalcomo fonte de auga, forza natural que facía mover numerosos muíños, espazo para lavar a roupa e tamén como zona de xogos. As obras de renaturalización do río Gafos van devolver un río á veciñanza de Pontevedra e novas xeracións van poder gozar del como outras o fixeran durante moito tempo.