Os maxistrados desestiman o recurso do sindicato e confirman a sentenza previa que declarou nulo o despedimento de Rosa María Antuña por vulnerar dereitos fundamentais

O Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) ratifícao: a Federación de Servizos, Mobilidade e Consumo (FeSMC) galega purgou nun ERE de 2018 a varios rivais nunhas eleccións internas. O tribunal desestima o recurso formulado polo sindicato e dous traballadores e confirma a sentenza do xulgado do Social número 2 de Vigo que así o declarou en marzo. O fallo cualificou o despedimento da sindicalista Rosa María Antuña nese ERE como nulo e condenou á federación galega a indemnizar con 6.000 euros á muller por vulnerar os seus dereitos fundamentais.

A sentenza do TSXG, datada o 20 de novembro e á que tivo acceso eldiario.es, conclúe que o sindicato non logrou rebater os "indicios de vulneración de liberdade sindical" existentes no ERE que aplicou UXT na Federación de Servizos, Mobilidade e Consumo ( FeSMC) en Galicia. O que o xuíz de primeira instancia, Germán María Serrano Espinosa, resumiu así: "Xa se pode anticipar que cobra todo o vigor a afirmación que se defende na demanda: en Galicia aproveitouse o expediente de regulación de emprego para liquidar á executiva saínte tras o último congreso".

Os tres maxistrados do TSXG que asinan a sentenza –Beatriz Rama Insua, María Teresa Conde-Pumpido Tourón e Carlos Villarino Moure (este último relator)– rexeitan o argumento de UXT de que non existe vulneración da liberdade sindical porque Rosa María Antuña segue traballando na actualidade na FeSMC galega como cargo electo, tras gañar unhas eleccións posteriores. Os outros dous traballadores do sindicato que recorreron a sentenza tamén argumentan que "non se aproveitou o despedimento colectivo para liquidar á executiva saínte".

Vulneración de liberdade sindical

Os xuíces desestiman os seus recursos porque conclúen que existen diversos indicios de "vulneración da liberdade sindical", como a filtración desde o inicio dos nomes das persoas que resultarían afectados polo despedimento colectivo, "sendo as mesmas que perderan o último congreso de Galicia tras a fusión de federacións de 2016", cando se uniron a federación de Servizos coa de Mobilidade e Consumo.

Os xuíces desestiman os recursos porque conclúen que existen diversos indicios de "vulneración da liberdade sindical", como a filtración desde o inicio dos nomes das persoas que resultarían afectados

"Existen indicios de vulneración de liberdade sindical, en concreto de que a parte actora foi despedida xustamente por concorrer –como os outros traballadores tamén afectados polo despedimento– a determinados cargos sindicais, sen que tales indicios, como xa expuxemos, se desvirtuasen", recolle o fallo. A traballadora foi despedida así do seu posto como traballadora común do sindicato, do que estaba en excedencia, pero mantivo o seu posto na federación como cargo electo.

Os xuíces lembran ademais que o ERE, que se impulsou desde a FeSMC estatal e ao que se adheriu a federación galega, argumentouse que tiña como obxectivo reducir as persoas encargadas de labores administrativos e en instancia xa se probou que os seleccionados (entre eles Antuña) non cumprían con esas funcións, "pero si outra condición, como é que son os que pertencían a unha candidatura derrotada no previo congreso".

Miguel Ángel Cilleros, secretario xeral da FeSMC de UXT, explica a eldiario.es sobre a sentenza: "Desde a FESMC-UGT respectamos e asumimos a sentenza, aínda que cremos que non reflicte a realidade dunha situación que ten moitos matices no interno da nosa Organización, con moitas zonas grises, e na que tentamos actuar correctamente". O dirixente estatal engade que "en todo caso, é pouco probable que recorramos a instancias xurídicas superiores".

Un experto en Dereito Laboral consultado subliña a dificultade de presentar un recurso de casación ante o Supremo neste caso, no que se tería que contrapoñer unha sentenza que analice un caso similar e que conclúa cun fallo en sentido contrario: "Algo que neste caso non creo que exista".

"A sentenza levaranos sen dúbida a unha reflexión interna para mellorar certos aspectos de procedemento nunha situación como a que nos ocupa", din desde UXT

Por último, Cilleros –que se bateu con Pepe Álvarez para facerse coa Secretaría Xeral estatal do sindicato en 2016 e da que quedou só a 17 votos– engade: "A sentenza levaranos sen dúbida a unha reflexión interna para mellorar certos aspectos de procedemento nunha situación como a que nos ocupa". eldiario.es preguntou se se abrirá algún procedemento para depurar responsabilidades, pero polo momento a federación non ten unha decisión respecto diso.

Na primeira sentenza, o xuíz recolleu nos feitos probados varias irregularidades na aplicación do ERE da FeSMC de UXT. Entre elas, que a federación galega seleccionou os traballadores que incluíu no ERE moito despois da data límite marcada desde a dirección estatal, a pesar de que a federación nacional advertira de que "a falta deste requisito deixará fóra do ERE ao territorio que non o cumprimente".

Intento de culpar á traballadora

A sentenza de primeira instancia constatara ademais pagamentos en B á traballadora e contratos temporais durante unha década, que o sindicato non tratou de rebater no seu recurso

A Federación Estatal de Servizos de Mobilidad e Consumo argumentou ante o TSXG, segundo consta na sentenza, que dado que Rosa María Antuña foi cargo sindical "as irregularidades sonlle tamén imputables, pois tiña capacidade de decisión na executiva da que é membro". Os maxistrados rexeitan a tese e sosteñen que, aínda que a sindicalista tivese un cargo, "non determina que á mesma lle sexa imputable o proceder da empregadora en canto ao seu despedimento".

É destacable que, no intento do sindicato de impugnar varios feitos probados da sentenza de primeira instancia, a federación non trata de invalidar os pagos en b (mesmo "complementando a prestación por desemprego") e o traballo sen dar de alta a Antuña na Seguridade Social na UXT galega que constatou o xuíz Germán María Serrano Espinosa. Tampouco a concatenación de contratos temporais durante unha década, algúns deles sen causa, que o xulgador de instancia considerou fraudulentos. Os xuíces confirman así a sentenza de instancia e condenan ademais á FeSMC galega a abonar as costas xudiciais, que cuantifican en 601 euros.