O Supremo ratifica a decisión do Ministerio de Traballo de retirar en 2024 ao antigo presidente de Caixanova as honras que recibira en 2006 a causa da súa condena por apropiación indebida no caso das indemnizacións millonarias
Tal día coma hoxe de hai quince anos, o 29 de novembro de 2010, Alberto Núñez Feijóo exerceu de fachendoso padriño no acto en que Caixa Galicia e Caixanova asinaron a escritura da Caixa de Aforros de Galicia, Vigo, Ourense e Pontevedra. A que despois se coñecería comercial e efemeramente como Novacaixagalicia.
Un dos protagonistas daquela sinatura fora Julio Fernández Gayoso na súa calidade de presidente de Caixanova. O señor da gran caixa do sur -ao contrario que José Luis Méndez en Caixa Galicia- ía seguir séndoo da caixa fusionada e, aparentemente, manteríase no club de persoeiros intocables na Galicia do inicio do século XXI como o fora na fin do século XX, naqueles anos en que o Goberno de España (2006) aceptara a petición de Caixanova para lle impor a Medalla ao Mérito no Traballo na súa categoría de ouro.
Con esa medalla simbolicamente ao peito Fernández Gayoso entrou no cárcere en 2017 canda outros ex-directivos como "cooperador necesario" nun delitos de apropiación indebida en concurso con administración desleal no caso das prexubilacións millonarias que se autoconcederan. Por esa condena a actual ministra de Traballo, Yolanda Díaz, decidiu en 2024 retirarlle a condecoración. Gayoso -actualmente a piques de facer 94 anos- decidiu litigar para conservar unha honra cuxa retirada vén de ratificar o Tribunal Supremo.
"Resulta palmario que os feitos polos que foi condenado son radicalmente incompatibles coa exemplaridade cívica que motivou" o outorgamento da medalla, di o tribunal, que ve a decisión do ministerio axustada a esa "finalidade lexítima" da normativa
Os avogados de Gayoso, di a sentenza ditada o pasado 13 de novembro e divulgada nos últimos días, esgrimiron cuestións formais como que a retirada non foi sometida a trámite de audiencia á entidade herdeira da desaparecida Caixanova -actualmente, Abanca- ou que o Ministerio de Traballo se baseou para aprobala "nunha nota de prensa" do Poder Xudicial sobre a condena que "interpreta de forma inexacta a sentenza". O Supremo detectou algúns defectos formais no procedemento, pero ningún tan relevante como para anulalo.
Porque a cuestión central, di o ditame, é que o Goberno de España condecorou a Gayoso coa Medalla ao Mérito no Traballo en 2006 ao valorar como "unha conduta exemplar a súa traxectoria profesional, primeiro como empregado e despois como director xeral de Caixanova". E "á vista do declarado tanto pola Audiencia Nacional como polo Tribunal Supremo" nas condenas polas indemnizacións millonarias, "resulta palmario que os feitos polos que foi condenado son radicalmente incompatibles coa exemplaridade cívica que motivou o seu outorgamento".
Desta maneira, di o Supremo, foi evidente a "perda sobrevida dos méritos que xustificaron a distinción" e isto "activou" a vía que o propio Ministerio de Traballo ten dende 2022 na normativa vixente para retirar a Medalla por causas coma esta. O departamento de Yolanda Díaz, conclúe o Tribunal, seguiu un procedemento que "se axusta á finalidade lexítima da norma", que "non é outra que excluír do recoñecemento honorífico a quen incorreran en condutas obxectivamente incompatibles coa exemplaridade cívica e profesional". Fica así definitivamente confirmada a "obriga de devolver a medalla" e a prohibición de exhibir a honra agora retirada.
Feijóo elevou aquel acto de hai 15 anos a "momento histórico" polo nacemento dun proxecto de "solvencia e galeguidade" que pouco despois quebrou e acabou rescatado con 9.000 millóns públicos
Naquel acto solemne de hai 15 anos, Gayoso e mais Mauro Varela (presidente de Caixa Galicia, falecido en 2020) plasmaran as súas sinaturas cunha estilográfica Mont Blanc gravada coa fase Fusión das caixas galegas. Santiago, 29/11/2010. O daquela presidente da Xunta dixo que a mandara gardar nun lugar preferente como lembranza daquel "momento histórico".
Tratábase, proclamara Feijóo do "inicio dun proxecto" que o seu Goberno impulsara por múltiplas vías -entre elas, pagar 1 millón de euros por un informe da consultora KPMG para avalala- como paradigma de "solvencia e galeguidade". Pouco despois Novacaixagalicia acabou convertida nun banco quebrado, rescatado con 9.000 millóns de euros públicos e vendido por 1.000 ao venezolano Banesco.
