O alcalde coa maioría máis ampla das principais cidades españolas e presidente da federación estatal de municipios e provincias (Femp) loita nestas eleccións por superarse a si mesmo e ao seu viral estilo personalista

Alcalde de Vigo desde hai 12 anos, se revalida a alcaldía o 26M Caballero converterase no rexedor máis lonxevo da democracia na cidade, superando ao seu predecesor tamén socialista Manoel Soto, dos anos oitenta, cando a movida viguesa rivalizaba coa madrileña. Como daquela, agora a cidade está a ter un novo protagonismo mediático fóra das súas fronteiras grazas en parte ao estilo histriónico do rexedor. Nas eleccións de 2015 obtivo a maioría absoluta máis ampla das principais cidades españolas (17 concelleiros para o PSOE por 7 o PP e 3 Marea de Vigo), o que o levou a presidir a Federación Española de Municipios e Provincias (FEMP). Tanto en Galicia como a nivel estatal apostou polos bandos perdedores nas últimas batallas para controlar o partido, o que non lle impide amosar agora o seu apoio tanto a Pedro Sánchez como ao secretario xeral do PSdeG, Gonzalo Caballero, sobriño seu.

En 2015 obtivo vostede o 52% dos votos e pouco despois prognosticaba que agora revalidaría a alcaldía co 60%. As enquisas din que superará esa porcentaxe. Quere aumentar a súa aposta?

Non, o que digan os cidadáns estará ben. Eu xa nestes momentos o que a xente diga. Aquilo era unha predición de hai anos pero agora aos cidadáns remítome. Falarán o domingo 26 e veremos que pasa. 

No mitin do pasado martes con Pedro Sánchez chanceou con que seguiría sendo alcalde uns 25 anos máis. Ou non era broma?

“Non é fácil que sexa alcalde 25 anos máis, é broma, pero é bo ter proxectos avalados pola xente que duren”

(Ri) Ben, por razóns cronolóxicas non é fácil, a broma ten que ver con iso (Ri). Pero eu creo que é bo ter proxectos que duren no tempo, se son sostidos e avalados pola xente, porque a continuidade nos proxectos é garantía, sobre todo se están ben enfocados. E eu quero continuar porque creo que o proxecto que estou a desenvolver desde hai doce anos está a dar unhas boas consecuencias para Vigo e é bo mantelo. 

A debilidade da oposición facilita o goberno pero, non empeora o control democrático?

“A oposición saberá se a súa debilidade empeora o control democrático; elíxena os cidadáns, non eu”

Iso saberano eles. A oposición elíxena os cidadáns, non a elixo eu. 

Este discurso que fai vostede habitualmente de lexitimarse pola maioría absoluta que lle dan os cidadáns...

Na democracia é moi importante a maioría, claro. Vótana os cidadáns.

...Quero dicir que este discurso da lexitimidade da maioría absoluta é moi parecido ao discurso que fai Feijóo desde a Xunta.

Ben, ten maioría absoluta, claro. Outra cousa é que acerte ou non. Pero ten maioría absoluta, ninguén lle nega a súa lexitimidade democrática.

O pasado verán produciuse o accidente do Festival O Marisquiño. Foi o peor momento do mandato? De toda a súa alcaldía?

"Feijóo tiña que estar no accidente do Marisquiño; estaba moi pretiño, na súa casa, e non quixo estar"

Foi un momento moi difícil, como é natural. Alí había moitos mozos con moita dor. Eu estiven todo o tempo con eles. Felizmente non pasou nada irreparable. Botei de menos a Feijóo alí. Botei de menos a Feijóo. Tiña que estar alí Feijóo. Estaba moi pretiño e non quixo estar esa noite tan difícil para esta cidade. Non quixo estar con aqueles mozos e aquelas mozas.

É necesario que un político estea ao pé dun suceso así? Non deben estar os servizos de emerxencias?

Tamén. Pero é bo estar, é bo axudar, é bo cooperar alí. Porque as cousas estaban montadas pero é bo estar á beira da xente que estaba a sufrir. Sobre todo se a alternativa era, como el, quedar na súa casa. 

Vostede foi presidente do Porto de Vigo antes de ser alcalde [Porto e Concello responsabilízanse mutuamente da deterioración do espazo derrubado]. Soubo algo durante a súa presidencia sobre o estado en que se atopaba esa zona?

Sei o mesmo que vostedes.

Ante a súa maioría absoluta no Concello, a súa oposición impulsou unha comisión de investigación política sobre o accidente no Parlamento de Galicia para tentar debilitalo politicamente xa que non podían facelo en Vigo...

"A comisión de investigación do Marisquiño no Parlamento foi unha vulneración da autonomía local, dos dereitos do alcalde de Vigo e da Constitución"

A democracia funcionou. Deume a razón o Consello de Estado en algo tan serio. É que foi moi serio iso. Foi unha vulneración da Constitución por parte de Feijóo. Aí non funcionou a democracia, aí vulnerouse a democracia, facendo no Parlamento de Galicia unha comisión de investigación que xa ven, conxelada. Porque non a podían facer. Iso si que foi unha vulneración da autonomía local, dos dereitos do alcalde de Vigo e da Constitución. 

O Consello de Estado non di claramente que o Parlamento de Galicia non puidese facer unha investigación do accidente [indica que non pode investigar competencias municipais senón autonómicas, pero o propio concello argumenta que o accidente se produciu nun espazo portuario, non municipal]...

Dío clarisimo.

Di cales son as competencias...

Non o vou discutir con vostede. Dío clarisimo. 

O que lle quería preguntar ao introducir o tema da comisión de investigación que a oposición utilizou politicamente contra vostede é que entendo que vostede considera inxustas as críticas que lle lanzaron...

Non, eu non falo de que sexan xustas ou inxustas. Falo de que esa comisión non pode abrirse contra un alcalde que ten a súa propia autonomía, dío a Constitución. E a Constitución tense que respectar. Se criticamos que outros a vulneren, non a pode vulnerar Feijóo como fixo.

...o que quero dicir é que se vostede entende inxustas as críticas que se lle poidan lanzar...

Eu díxenlle o que lle dixen. Non me interprete. 

A pregunta é: Entende que ás veces as críticas que lanza vostede contra outras formacións poidan ser inxustas?

Se as lanzo é porque as considero xustas. Se fosen inxustas non as lanzaría. 

Outras críticas que lle fan desde algúns colectivos sociais e culturais da cidade é que vostede aposta demasiado no seu modelo de cidade pola obra pública fronte ao gasto social...

É unha bobada. 

Como rebate esas críticas?

"É unha bobada criticar que aposte pola obra pública fronte ao gasto social. Vigo ten a maior política social de ningún concello de España"

Cos feitos. A maior política social de ningún concello de España. O que sucede é que as mareas non asumen que onde eles gobernan non hai unha política social como a que eu fago aquí. E o PP, que queren que lles diga, claro. 

Esa aposta pola reforma urbana, con elementos como os sebes con formas de dinosauro ou a iluminación de Nadal...

A iluminación de Nadal trouxo a visitar as luces a dous millóns de persoas. Encheu o turismo de Vigo e á cidade encantoulle. Lamento que a vostede non lle guste. 

Non me deixa terminar as preguntas. O que lle quero preguntar é que nas inauguracións ou presentacións de moitos deses proxectos as súas intervencións públicas convertéronse en memes en redes sociais, convertérono a vostede en viral. Busca vostede esa viralidade ou algunha vez se lle foi das mans? 

“A viralidade non é unha cuestión que me preocupe”

Non, sucede. Non é unha cuestión que me preocupe. 

Non a busca?

Non é unha cuestión que me preocupe. 

E cal é o límite?

Xa lle dixen, non é unha cuestión que me preocupe.

Aspira a seguir sendo presidente da Federación Española de Municipios e Provincias (Femp)?

“Avalo a miña candidatura a presidir a Femp como alcalde de Vigo e se gaña o PSOE, o PSOE decidirá”

Niso teñen moito que ver os partidos, verdade? Eu avalo a miña candidatura como alcalde de Vigo e se gaña o PSOE, o PSOE decidirá. Iso virá despois das eleccións. Agora toca eleccións. A Femp toca alá por setembro. 

Se vostede chegase a ser presidente da Femp, significaría que non vai haber alcalde socialista en ningunha cidade máis grande que Vigo?

A Femp non se decide en termos do tamaño da cidade. Lembro unha vez en que o presidente da Femp foi o alcalde dunha cidade de 70.000 habitantes e tiñamos maioría en cidades moito maiores. É unha decisión que toman os partidos e correspóndelle a eles, porque o deciden os partidos. 

En todo caso, ata agora vostede si era o principal alcalde socialista das principais cidades de España.

Eu son o único alcalde de cidade de máis de 100.000 habitantes que ten maioría. Os demais non a teñen. Para a seguinte maioría eu creo que hai que ir a Dos Hermanas que debe de ser [a cidade] número 94. 

Por iso lle pregunto se iso é un aval para ser presidente da Femp. 

Si, pero eu non estou a falar diso. Eu estou a falar de eleccións en Vigo. 

Pero segue sendo vostede presidente da Femp. Vostede pide unha reforma da Constitución para garantir aos concellos un papel equiparable ao Estado e as Comunidades...

A autonomía. A autonomía e as competencias.

...é viable esa reforma constitucional nesta lexislatura?

“Os concellos deben ter unha autonomía recoñecida cunha reforma constitucional nesta lexislatura”

Para os concellos sen dúbida teno que ser. Nós queremos ter competencias, autonomía, un papel definido que non o está nestes momentos. E iso xera moitas incertezas nos concellos. Abrir unha escola infantil nun concello neste momento é un avatar dubidoso porque é unha competencia que non temos atribuída. Sen embargo facémolo. Temos que pedir permiso ás comunidades autónomas pagándoas nós. E eu creo que hai unha unanimidade moi clara en que moitas cuestións deste tipo non teñen que estar nos concellos.

A cuestión é se ve viabilidade a esa reforma constitucional pola composición do Congreso.

Non, niso non entro. Eu só son alcalde e non entro niso. Eu propóñoa, que se consiga ou non dependerá do Parlamento e demais cuestións. Eu propóñoa. 

Este último mandato municipal viu como se frustraba a creación da Área Metropolitana de Vigo...

“A Área Metropolitana de Vigo non se frustrou, rebentouna Feijóo, que non soporta que a haxa”

Rebentouna Feijóo. Non se frustrou, rebentouna Feijóo. Feijóo non soporta que haxa Área Metropolitana en Vigo, que non é unha organización puramente no ámbito de decisións políticas. Ten moito máis que ver con administración que con política, pero Feijóo non o aguanta. E como non o aguantaba rebentouna. E así estamos. 

Á vez que pasou iso produciuse un aumento do protagonismo en Vigo da Deputación de Pontevedra [presidida polo PSdeG desde hai catro anos] que non houbo en todos os mandatos anteriores... 

É normal. Mentres o PP gobernou a Deputación, non tivo practicamente ningunha presenza na cidade de Vigo. Nós reclamabámolo. 

A pregunta sobre a Área Metropolitana e a Deputación é: cal dos dous modelos é o futuro?

Non, non, son cousas distintas. A Deputación ten un ámbito, que pode gustar máis ou menos, e a Área Metropolitana ten outro. A Área Metropolitana ao final é un lugar no que se delegan competencias desde os concellos, desde as comunidades autónomas, eventualmente desde as deputacións, para facer un ámbito de xestión. Por exemplo, na Área Metropolitana de Vigo a auga xogaría un papel. Esa é unha competencia que os concellos non temos. A Área Metropolitana é unha forma de prestar servizos sen dimensión política en principio e Feijóo creu que era unha institución política e freouna.

Pódese paliar a carencia de Área Metropolitana coa Deputación?

Son cousas distintas. O que lle reclamabamos á Deputación era que dedicase recursos a esta cidade, e era o que non facía. Cando chegou Carmela [Silva, a actual presidenta socialista] dedícalle a Vigo o que razoablemente a unha cidade de 300.000 habitantes lle corresponde. E eu estou moi satisfeito.

Hai tres anos vostede dicía que esmagara ás mareas de esquerda...

É unha frase metafórica. Quere dicir que na Coruña tiñan creo que dez concelleiros, en Santiago tamén, e aquí quedaron en tres. Ás mareas en Vigo non lles foi ben. 

Igual foi tamén outra metáfora cando se situaba vostede entre os mellores alcaldes de España, con Tierno Galván ou Maragall...

Eu son posterior e aprendín deles, por tanto houbo cousas que eles non facían. Pero cada un ten que fixarse no seu contexto. Eu non vou expor comparacións con personaxes míticos do municipalismo aos que eu teño un gran respecto. Tierno, Maragall... Paco Vázquez foi un gran alcalde. O que sucede é que os alcaldes ulteriores aprendemos dos anteriores.

Lembraba estas dúas metáforas, a de esmagar ás mareas e a da súa alcaldía...

Volvo situalo no terreo metafórico. 

En que medida dentro desa metáfora contribuíu vostede á vitoria de Pedro Sánchez ou á vaga de voto socialista?

“Sánchez é un presidente do Goberno de moitisimo futuro”

Non, eu creo que o mérito é de Sánchez, que soubo trazar moi ben un proxecto. Soubo situar moi ben o labor de Estado no seu papel despois dunha moción de censura. Pedro foi capaz de atopar o espazo que lle deu a maioría de toda España e é un presidente do Goberno de moitisimo futuro.

Arrepíntese de apoiar a Susana Díaz?

Iso é tempo pasado. 

Tras as municipais, as seguintes eleccións deberían ser as autonómicas galegas, antes de ano e medio, cando Feijóo decida convocalas. Vostede tentou ser presidente da Xunta en 1997 e non puido. Conseguirá selo o seu sobriño [Gonzalo Caballero, líder do PSdeG]? En que medida o axudará?

Xa dixen [no mitin] que si, non é nada novo. O PP está en Galicia con serios problemas pero todo iso toca no seu momento, non toca agora. Agora estamos en municipais. Hai que falar de cada cousa no seu momento. Vostede comprende que cando temos unhas eleccións municipais dentro duns días, falar de autonómicas dentro de ano e medio pois non é o máis propio. Para min, para vostede seguro que si, pero para min non. Eu creo que Gonzalo ten todas as cualidades para ser un bo presidente da Xunta, creo que o vai ser, e así o dixen.

Será o seu cuarto mandato na alcaldía. Cal é o gran obxectivo deste mandato?

“Vigo ten un proxecto de éxito ben trazado que a cidade apoia e o noso obxectivo é continuar e ampliar”

Continuar o anterior. Eu creo que Vigo ten un proxecto de éxito, que está ben trazado, ben levado. Que a cidade o asume e apóiao. Eu creo que o noso obxectivo ten que ser continuar e ampliar. Por exemplo, estamos a facer humanizacións. Pois agora xa hai que poñer ascensores, escaleiras mecánicas, ramplas. Agora xa hai que facelo noutras claves, cada vez máis modernas. É ir máis rápido e mellor e encher e cumprir os grandes soños da cidade, o AVE, as ramplas mecánicas, estas cuestións. 

En boa parte desta entrevista non me deixou terminar as preguntas...

Porque xa sei o que me vai preguntar e así aforramos tempo.

...Non podería parecer así que boa parte das súas respostas son argumentarios e non respostas auténticas?

Non. Non entendo que é argumentario. Iso que é?

Ben, ter prevista unha resposta para cada problema con independencia da pregunta que se formule.

Non, coñéceme pouco. Porque cando vostede fai a pregunta xa sei como vai ir, entón xa, para aforrar tempo, xa lle contesto.