O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, informou este luns de que o Goberno galego vai reforzar a súa Estratexia contra a soidade non desexada con novas medidas como a “creación de redes de apoio local” ou un servizo multicanle de atención específica para as persoas nesta situación. O obxectivo é facer fronte a “un dos desafíos sociais do noso tempo” que está ligado ao incremento da esperanza de vida.
Anunciou este reforzo dun plan xusto despois de que o Consello da Xunta, tal e como informa o propio Goberno nun comunicado, aprobase esta estratexia e o seu plan de acción, malia que Rueda anunciou que a devandita estratexia inclúe medidas xa en marcha e outras novas, e estará dotada de “máis de 145 millóns de euros”.
Logo, a conselleira de Política Social e Igualdade, Fabiola García, aclarou que o documento fixa catro eixos de actuación: “A detección, a sensibilización, a prevención e a intervención”, cada un deles con propostas concretas.
O caso é que esta estratexia chega seis anos despois de que a reclamase o Parlamento. A finais de xuño de 2019, o pleno da Cámara galega aprobaba por unanimidade unha moción presentada polo grupo do PSdeG na que se exixía á Xunta a posta en marcha dunha Estratexia de prevención e atención á soidade non desexada en Galicia onde, segundo datos do INE, hai 138.000 persoas de máis de 65 anos que viven soas.
A Xunta anuncia a estratexia e plan de acción para a atención á soidade non desexada seis anos despois de que o Parlamento pedise aprobala "de maneira urxente"
Vinte e un meses despois, en marzo de 2021 e xa noutra lexislatura, a conselleira de Política Social, Fabiola García, anunciaba no Parlamento que en poucos días a Xunta presentaría esa Estratexia galega de atención á soidade non desexada, unha "iniciativa pioneira a nivel estatal".
Aínda hai menos dun ano, en setembro de 2024 en Santiago, o xa presidente da Xunta, Alfonso Rueda, anunciaba que o Goberno galego ultimaba "a Estratexia galega de atención á soidade non desexada para
traballar na prevención, detección e intervención que complementa con iniciativas como Xuntos polo Nadal, ao mesmo tempo que traballa en medidas para paliar o idadismo na poboación galega". En marzo deste ano, desde O Grove, adiantaba que esta estratexia vería "a luz en breves".
Chegou este luns, case seis anos despois desde que o Parlamento, e por unanimidade, a reclamase "de maneira urxente". Na súa presentación, Fabiola García dixo que, no que atinxe á detección, búscase "un sistema de alarmas que identifiquen casos concretos”. Así, prevese a elaboración dun protocolo para identificar situacións de soidade non desexada e a creación dun censo. Tamén se prevé utilizar o Servizo de Axuda no Fogar (SAF) para detectar e activar os recursos necesarios para combater situacións de soidade non desexada; así como unha maior coordinación cos traballadores sociais de atención primaria e dos concellos.
A estratexia e o plan están dotados con máis de 145 millóns e prevé unha rede de alerta que implica a carteiros, bares, comercios ou centros parroquiais
Outra medida que forma parte deste eixo, tal e como explicou o presidente, é a creación de redes de apoio local e comunitario “para detectar situacións de vulnerabilidade e illamento social entre as persoas maiores”. Estarán formadas por “comercios de barrio, bares e cafeterías, farmacias, carteiros, centros parroquiais ou asociacións veciñais” que contarán cun distintivo e “darán a voz de alarma en caso de que identifiquen sinais preocupantes” nalgunha persoa maior do barrio ou parroquia. Ademais, en cada lugar haberá un coordinador “en estreita colaboración cos servizos sociais”.
No marco da sensibilización, desenvolveranse campañas informativas e de concienciación, programas de formación para profesorado e alumnado e recoñecerase o traballo de persoas e entidades contra a soidade non desexada.
Ademais, e xa no campo da prevención, a estratexia aposta por seguir promovendo actividades interxeracionais, por poñer en marcha un programa de rutas culturais e viaxes para persoas maiores, por continuar cos proxectos de acompañamento dixital para persoas con 65 e máis anos para reducir a fenda dixital ou por consolidar e ampliar o Carné +65.
O último eixo da estratexia, a intervención, define actuacións de apoio e acompañamento, tales como o fomento de vivendas compartidas de tipo cohousing ou coliving, programas de voluntariado específicos en materia de atención á soidade non desexada, a creación da figura de coordinadores de barrios e parroquias, a colaboración coas protectoras de animais para facilitar o coidado ou a adopción dunha mascota e a organización de cafés grupais, segundo explica a Xunta.
Teléfono contra a soidade, "nas vindeiras semanas"
Fabiola García salientou que entre as novas actuacións que se levarán a cabo para facer fronte a situacións de soidade non desexada, unha das máis inminentes será a posta en marcha “dun servizo multicanle”, que ademais de atender as chamadas que reciba fará un seguimento dos casos. Será un teléfono contra a soidade non desexada que podería estar xa en marcha este mes.
Este servizo, detallou, xestionarase en colaboración coa Cruz Vermella, que tamén habilitará puntos presenciais de atención e fará un seguimento das pautas e dos hábitos de vida de usuarios da teleasistencia avanzada para previr e atender situacións de soidade. “Poñerase en marcha nas vindeiras semanas” de forma piloto co seguimento de “mil persoas maiores de 65 anos”, indicou a conselleira.
