A amnistía en Catalunya deixa fóra os delitos considerados terrorismo polo dereito europeo

O presidente da Generalitat catalá, Pere Aragonès, recibido por Pedro Sánchez na Moncloa o 15 de xullo de 2022 © Pool Moncloa/Borja Puig de la Bellacasa

A nova redacción, aprobada por maioría absoluta pola Comisión de Xustiza do Congreso, amplía ao 1 de novembro de 2011 o período de aplicación e remarca que non se poden acoller á norma delitos nos que houbese enriquecemento

A lei de amnistía exclúe dos delitos que se poden acoller a ela os de terrorismo recollidos "na directiva da UE do Parlamento Europeo e do Consello de 2017" e os que "causasen de forma intencionada graves violacións de dereitos humanos", "en particular as reguladas no Convenio Europeo para a protección dos Dereitos Humanos e das Liberdades fundamentais e no dereito internacional humanitario".

Así consta no novo redactado que pactaron o PSOE, Junts e ERC á proposición de lei, á que tivo acceso infoLibre. Os tres partidos deixaron fora as referencias ao Código Penal neste apartado que había inicialmente no texto para facer unha remisión directa ao dereito europeo. Os cambios saíron adiante por maioría absoluta na Comisión de Xustiza do Congreso celebrada este xoves, que acordou (por 20 votos a favor e 17 en contra) dar o visto e prace ás catro emendas transaccionais.

Tamén se deixan fóra da amnistía, segundo a emendas, os "actos tipificados como delitos de traizón e contra a paz ou a independencia do Estado e relativos á Defensa Nacional do Título XXIII do Libro II do Código Penal, sempre que se produciSE tanto unha ameaza efectiva e real como un uso efectivo da forza". E engádese que quedan fóra delitos que se cometeran "en contra da integridade territorial ou a independencia política de España nos termos establecidos na Carta das Nacións Unidas ou na Resolución 2625 (XXV) da Asemblea Xeral de Nacións Unidas do 24 de outubro de 1970, que contén a declaración relativa aos principios de dereito internacional referentes ás relacións de amizade e á cooperación entre os Estados de conformidade coa Carta das Nacións Unidas".

Tamén se fai un axuste na emenda ao artigo 2 para sinalar que quedan excluídos da amnistía os actos tipificados como delitos de torturas ou de tratos inhumanos ou degradantes con arranxo ao artigo 3 do Convenio para a Protección dos Dereitos Humanos e das Liberdades Fundamentais, "a excepción daqueles tratos que non superen un limiar mínimo de gravidade por non resultar idóneos para humillar ou degradar a unha persoa ou amosar unha diminución da súa dignidade humana, ou para provocar medo, angustia ou inferioridade dunha forma capaz de crebar a súa resistencia moral e física".

PSOE, Junts e ERC inclúen no preámbulo referencias á Comisión de Venecia e establecen que o obxectivo é que se acollan "todas as persoas, sen excepción, que participaron no proceso independentista"

O novo redactado deixa fóra tamén da amnistía "os actos tipificados como delitos que afectasen os intereses financeiros da Unión Europea". E faise tamén unha modificación sobre os efectos sobre indemnizacións e restitucións, na que segue quedando fora a devolución de sancións, aínda que se poderán exceptuar as menos graves impostas en materia de seguridade cidadá, que poderán ser devoltas se a Administración que "impuxo" a sanción cre que concorren "elementos de proporcionalidade".

Amplíase dous meses o período dos feitos afectados

Os cambios, vehiculados a través de tres emendas transaccionais ao articulado e unha ao preámbulo, amplían o prazo dos feitos vinculados á amnistía, pasando do 1 de xaneiro de 2012 ao 1 de novembro de 2011 (segue o prazo final do 13 de novembro de 2023).

E remárcase no novo texto que non poderán acollerse á lei os delitos de malversación e de usurpación de funcións públicas nos que houbese un propósito de enriquecemento persoal, para o que se retoca nunha emenda o apartado a do primeira artigo da proposición de lei.

Félix Bolaños, ministro de Presidencia, un dos negociadores da lei de amnistía © Pool Moncloa

No texto do preámbulo, ademais, inclúese a idea de que a lei ha de servir para todas as persoas involucradas no procés: "Así pois, a consecución do obxectivo desta norma pasa por finalizar a execución das condenas e os procesos xudiciais que afectan a todas as persoas, sen excepción, que participaron no proceso independentista".

Tras o pacto alcanzado o mércores pola tarde ratificado este xoves pola Comisión de Xustiza, os grupos queren aprobar con rapidez en Pleno o novo redactado. A idea, segundo fontes parlamentarias, é que vaia ao Pleno do xoves da semana próxima. Despois tocará a quenda do Senado, onde o PP quere alongar durante dous meses a tramitación en virtude da súa maioría absoluta nesa Cámara.

Bolaños: "Vaise converter nun referente internacional".

O ministro de Xustiza e de Presidencia, Félix Bolaños, recalcou ante a prensa no Congreso este xoves pola mañá que os cambios no texto baseáronse nas recomendacións do borrador do informe da Comisión de Venecia: "Avala a lei de amnistía". "Hoxe damos un paso adiante. Péchase unha etapa de enfrontamento, de conflito e de tensión", reflexionou o dirixente socialista, que chamou a pasar páxina dunha década de "fracaso colectivo" en Cataluña.

"Con esta nova lei abrimos unha etapa de diálogo, de acordos e con política dentro das institucións e da Constitución", engadiu o ministro, que foi o gran cerebro xurídico da norma. "É unha gran noticia que podamos aprobar a lei", dixo á vez que insistiu en que é un "orgullo" para o PSOE contribuír á normalización da vida en Cataluña.

Para Bolaños, esta lei "vaise converter nun referente internacional". "Marca historia, a mellor historia de España", argumentou o ministro, que celebrou o acordo entre persoas que pensan de maneira diferente.

Junts: "O dereito internacional é inapelable"

A portavoz de Junts no Congreso, Míriam Nogueras, asegurou tamén no Congreso: "Esta lei, a diferenza da do 30 de xaneiro, curta de raíz a posibilidade de que a cúpula xudicial española siga avanzando nas súas fabulaciones. Un terrorista non é aquela persoa que exerce o seu dereito á manifestación".

"O que si se fai é elevar ou internacionalizar a lei e a interpretación dos conceptos de, por exemplo, terrorismo ou traizón, quedarán acoutados á interpretación do dereito internacional, que é inapelable", remarcou sobre a decisión de eliminar a referencia ao Código penal. 

Ademais, este xoves Junts cifrou entre 150 e 200 persoas as que agora quedan incluídas na amnistía.

Grazas ás socias e socios editamos un xornal plural

As socias e socios de Praza.gal son esenciais para editarmos cada día un xornal plural. Dende moi pouco a túa achega económica pode axudarnos a soster e ampliar a nosa redacción e, así, a contarmos máis, mellor e sen cancelas.