A Xunta despediu persoal de reforzo da COVID como represalia por denunciar os seus contratos fraudulentos

Traballos de limpeza nunha residencia en Santiago durante a pandemia da COVID-19 © Goberno de España

O TSXG vén declarando improcedentes ducias de despedimentos de persoal que seguiu contratado por "obra ou servizo" moito despois de rematada a pandemia e agora ademais declara nulos varios ceses producidos tras denunciar os afectados a súa situación

O Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) vén ratificando nos últimos meses como improcedentes ducias de despedimentos de persoal que a Xunta contratou como reforzo pola pandemia da COVID pero que seguiu traballando cos mesmos cometidos ata o pasado ano, moito despois da fin da emerxencia sanitaria. A decisión do Goberno galego de manter eses contratos por "obra ou servizo" moito despois de rematada a pandemia converteunos en fraudulentos, e polo tanto os seus despedimentos en improcedentes, máis caros para a Xunta.

Pero nalgúns casos a actuación da Xunta foi máis grave porque as persoas afectadas denunciaran previamente a situación dos seus contratos, polo que o seu despedimento está a ser considerado pola xustiza como unha represalia. Neses casos os despedimentos dese persoal contratado fraudulentamente por "obra ou servizo" non están a ser cualificados polos tribunais como improcedentes senón como nulos, coa obriga da Xunta de readmitir os afectados e indemnizalos por danos morais por vulnerar os seus dereitos fundamentais.

Unha das sentenzas que considera que varios despedimentos de persoal contratado por obra ou servizo pola COVID foron como represalia por denunciar que os seus contratos eran fraudulentos e debían ser considerados xa indefinidos CC-BY-SA Praza Pública

Segundo sucesivas sentenzas avanzadas por Praza.gal o pasado decembro, a xustiza vén considerando fraudulentos ducias de contratos por "obra ou servizo" que a Xunta asinou a comezos de 2021 como reforzos pola pandemia pero que mantivo cos mesmos cometidos despois de dar ela mesma por rematada a emerxencia sanitaria en outubro daquel mesmo ano. A comezos do pasado ano, tres anos despois de asinar esas ducias ou mesmo centos de contratos e dous anos e medio despois de rematada a pandemia, o Goberno galego comezou a despedir a ese persoal dando por rematada a obra ou servizo. 

A xustiza vén dicindo que tanto tempo despois eses contratos xa non podían considerarse por obra ou servizo, senón que eran fraudulentos e o persoal debía ser considerado indefinido, co que o seu despedimento, improcedente e con tres anos de antigüidade, debe ser indemnizado en mellores condicións.

Pero a esta situación xeral que afecta a ducias ou mesmo centos de persoas hai que engadir varios casos particulares de persoal que durante o transcurso dos seus contratos por obra ou servizo denunciou que estes debían ser considerados indefinidos. A Consellería de Política Social despediunos igualmente, pero agora o TSXG ratifica que ao facelo vulnerou a súa garantía de indemnidade, a protección que ten un traballador fronte a posibles represalias cando reclama dereitos, aínda que estes non lle sexan recoñecidos.

A conselleira de Política Social, Fabiola García, nunha residencia de maiores durante a pandemia CC-BY-SA Xunta de Galicia

Nun dos casos sobre os que agora vén de pronunciarse o TSXG, a traballadora, contratada por obra ou servizo en xullo de 2021, reclamara en marzo de 2023 que se recoñecera o carácter fixo da súa relación laboral. A Xunta non lle respondeu e presentou demanda ante a xustiza que en sentenza de xullo de 2023 recoñeceu o carácter indefinido do contrato. 

A Xunta non foi quen de achegar "unha xustificación obxectiva e razoable da súa decisión de despedimento" de persoas que previamente a denunciaran por contratos fraudulentos

Malia esa sentenza, en marzo de 2024, ao tempo que despedía a ducias de persoas contratadas por obra ou servizo, a Xunta comunicoulle tamén a ela o seu cesamento. Un despido no que o TSXG considera que hai suficientes "indicios" e "de especial intensidade" de "vulneración da garantía de indemnidade, á vista da conexión temporal entre o citado proceso xudicial e o seu despedimento". Isto é, que foi despedida como represalia por reclamar previamente que o seu contrato por obra ou servizo era fraudulento e debía ser considerada indefinida. 

Segundo o TSXG, a Xunta non achegou "unha xustificación obxectiva e razoable da súa decisión de despedimento" tras eses antecedentes. Así que a muller non só debe ser reincorporada ao seu posto cobrando o soldo que deixou de percibir desde o seu despedimento senón que a Xunta é condenada a indemnizala con 7.500 euros por danos morais.

Sede do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia, na Coruña © TSXG

Outro dos casos agora ratificado polo TSXG é o dun traballador contratado por obra ou servizo como reforzo pola COVID en abril de 2021. En setembro de 2023 o traballador pediu que a súa relación laboral fose considerada fixa, ao que a Xunta non contestou, e en novembro dese ano o afectado presentou demanda ante a xustiza. En marzo de 2024, "pouco antes de que o xulgado competente ditase sentenza", a Xunta comunicoulle o seu cesamento, como a ducias doutros contratados por obra ou servizo. "Os indicios de vulneración da garantía de indemnidade son de especial intensidade, pois estaba presentada a demanda", di o TSXG, que salienta que tampouco neste caso a Xunta achegou ningunha xustificación "obxectiva e razoable" para o despedimento.

Grazas ás socias e socios editamos un xornal plural

As socias e socios de Praza.gal son esenciais para editarmos cada día un xornal plural. Dende moi pouco a túa achega económica pode axudarnos a soster e ampliar a nosa redacción e, así, a contarmos máis, mellor e sen cancelas.