"Erro histórico", "deshonra", "lamentable", "indigno"... Son algunhas das respostas que desde institucións e partidos políticos se ergueron tras o voto en contra do PP —tamén dos seus deputados galegos— á reforma que permitirá o uso da lingua galega no Congreso, así como á falta de apoio da Xunta a unha medida que permitirá que o idioma propio se poida utilizar plenamente na Cámara Baixa 46 anos despois da constitución das primeiras Cortes elixidas en eleccións libres tras a ditadura. 

Votaron en contra os trece deputados e deputadas populares electas por circunscricións galegas, ademais de Alberto Núñez Feijóo, ex-presidente da Xunta. Fixérono como antes o fixera ao completo o grupo do PPdeG no Parlamento de Galicia a unha proposta do BNG apoiada polo PSdeG que solicitaba que o Goberno autonómico pulase polo uso de todas as linguas oficiais do Estado no Congreso. 

"Foi un erro, falta de cintura política", di Víctor Freixanes, presidente da Real Academia Galega (RAG), que cre que "o PP non pode poñerse á marxe desta cuestión". En declaracións a Praza.gal, o xornalista e escritor non entende tampouco a postura da Xunta de non apoiar e defender o uso do galego na Cámara Baixa. "E así llelo dixen", recoñece quen considera que "fala moi mal" da Administración pero tamén do partido que a goberna, do que, lembra, "a maioría os seus votantes son galegofalantes". 

"Foi un erro, falta de cintura política; o PP non pode poñerse á marxe da cuestión da lingua galega", critica Víctor Freixanes, presidente da RAG

No mesmo sentido se expresa Iria Taibo, presidenta da Asociación Galega de Profesionais da Tradución e da Interpretación (AGPTI), que considera "un erro histórico", tanto que a Xunta non amosase o seu apoio ao uso do galego no Congreso como que o PP, ademais, votase non. "Non ten sentido ir en contra dun dereito lingüístico, máis cando o Estatuto de Autonomía deixa claro que a defensa e a potenciación da lingua propia son unha das obrigas do Goberno galego", engade. 

Desde o PPdeG, e logo de atacar o uso de pinganillos ou mesmo da lingua propia no Congreso, a súa secretaria xeral, Paula Prado, aclarou este mércores que no seu partido "aman, respectan e comparten o uso cordial do galego", pero insistiu en que usar sistemas de tradución "para entenderse entre persoas que falan o mesmo idioma é unha medida de distracción para que non se fale doutras cousas". 

"É un erro histórico; non ten sentido que a Xunta vaia en contra dun dereito lingüístico", di Iria Taibo, da Asociación Galega de Profesionais da Tradución e da Interpretación

Ademais, reiterou a idea de que a posibilidade de usar máis linguas na Cámara Baixa é só "unha cesión" ao independentismo dentro das negociacións para a investidura de Pedro Sánchez. "Se seguen apoiando a Catalunya e a Sánchez, non deberían repartir carnés de galegos, senón de cataláns", dixo Prado respecto da postura de BNG e PSdeG. 

Ademais, o presidente da Xunta, Alfonso Rueda, recoñeceu que "non" lle gustou a reacción de Vox ao discurso do socialista Gómez Besteiro en galego no Congreso e garantiu o compromiso do PP e do Goberno galego coa defensa do idioma. Con todo, apelou a ser "lóxico" e asegurou que "o que se está ventilando agora" é a resposta a unha petición dos independentistas cataláns. "O galego sempre estará presente nas intencións do Partido Popular", insistiu o xefe do Executivo autonómico, que cargou tamén contra os socialistas. "Moitos dos deputados galegos que están a defender esta medida como se lles fose a vida, votaron en contra exactamente da mesma proposta; faise para intentar contentar o señor Puigdemont", insistiu. 

Sexa como for, as críticas non só amainaron senón que se fixeron máis crúas. Precisamente, Gómez Besteiro, deputado socialista que defendeu a proposta de reforma do regulamento e inaugurou o plurilingüismo no Congreso en galego, cualificou este mércores de "lamentable" a actitude de Rueda por rexeitar o uso do idioma propio, acusouno de "sucursalismo" e estendeu as súas críticas a Núñez Feijóo. 

Besteiro (PSdeG) cualifica de "lamentable" a actitude de Rueda e acúsao de "sucursalismo"

Foi nunha entrevista en Radio Coruña na que desvinculou a súa designación para estrear o uso plenamente legal do galego no Congreso coa súa promoción como posible candidato do PSdeG ás vindeiras eleccións autonómicas. "Non lle ten nada que ver", respondeu á cuestión. Antes, nas súas redes sociais, non dubidou en criticar a Rueda por ser "un presidente que rexeita a riqueza lingüística da súa terra" e lembrou a participación do agora presidente na Xunta nunha manifestación de Galicia Bilingüe en 2009. 

Pola súa banda, desde o BNG, a súa portavoz nacional, Ana Pontón, acusou a Feijóo e a Rueda de estar "no lado equivocado da historia" co galego e de ir "en contra do sentir maioritario da cidadanía votando en contra do galego". 

"Ver a Rueda e a Feijóo votar contra o galego é unha deshonra que os perseguirá sempre", asegura Ana Pontón (BNG)

Así, a líder nacionalista destacou o “momento histórico” que se viviu no Congreso ao usarse con plena oficialidade o galego, “un feito que encheu de orgullo a inmensa maioría dos galegos e galegas, falen a lingua que falen no seu cada día”. 

“Ver o señor Feijóo, durante 13 anos presidente da Xunta, e ver o señor Rueda, actual presidente deste país, votar en contra do noso idioma, —primeiro no Parlamento galego e despois do Parlamento do Estado—, é unha deshonra que os perseguirá sempre. Unha vez máis o PP con Feijóo e Rueda á cabeza, no lado equivocado da historia, unha vez máis demostrando que non están á altura nin deste país nin da súa xente”, insistiu a portavoz nacionalista, que destacou que ambos “optaron por renegar da lingua que nos une a todos e a todas, a lingua das nosas avoas, das nosas nais e a queremos deixar para os nosos fillos e fillas”. 

“Fixeron o de sempre: traballar en contra do galego”, insistiu lembrando tamén que Rueda "encabezou unha manifestación en contra da lingua" en 2009 e citando tamén o decreto do plurilingüismo, aprobado por Feijóo, "que prohibe ensinar matemáticas, física ou tecnoloxía en galego e relega o propio idioma no ensino". "

“Por que lle molesta tanto ao PP que se poida falar galego? Por que sempre está en contra de todos os avances para  a nosa lingua?”, interpelaba Pontón, cunha mensaxe para o presidente da Xunta.  “Quero dicirlle que nin todas as súas mentiras, nin as súas críticas ao BNG van tapar a vergoña de ver a un presidente da Xunta  votando no Parlamento en contra do noso idioma, non hai mentiras nin críticas ao BNG detrás das que poder agochar semellante desprezo e traizón ao noso idioma”, dixo.

Desde Sumar, a súa líder, a galega e vicepresidenta do Goberno de España en funcións, Yolanda Díaz, asegurou que a xornada do martes, logo do uso do galego, o éuscaro e o catalán no Congreso, foi "emocionante". "Desde onte [por ese martes] o noso país é mellor, parécese máis á súa xente. É un país que crece coa riqueza non só lingüística, tamén coa diversidade do noso país. Vimos a España real", dixo nunha entrevista en Catalunya Ràdio, na que asegurou que utilizará o castelán nas súas intervencións "en base ao cargo" que ostenta como vicepresidenta, pero que responderá en galego se a interpelan nesa lingua. "Como creo que teño que facer", aclarou.