O PSC parte como favorito: é o partido con maior intencón de voto entre mulleres e mocidade, segundo o barómetro do Centre d'Estudis d'Opinió da Generalitat

O 12 de maio é a gran batalla autonómica. Catalunya determinará o futuro tamén da lexislatura estatal, co PSC como gran favorito, e con Esquerra e Junts loitando duramente pola segunda posición e a hexemonía independentista. Ninguén se atreve a vaticinar a diabólica aritmética parlamentaria que dominará o Parlament. Agora os partidos poñen a maquinaria en marcha a todo gas para captar votos e hai algunhas batallas clave que poden facer decantar a balanza.

Á vista dos datos do último barómetro do Centre d'Estudis d'Opinió (CEO, o CIS catalán), os socialistas vencerán con entre 35 e 42 escanos na cita electoral, seguidos de Esquerra, que oscilaría entre 26 e 32. Junts quedaría na pinza de 24-29 asentos no parque da Ciutadella e detrás aparecen case en triplo empate: PP (9-13), os comúns (8-13) e Vox (9-13). Coa CUP entrando con entre 7 e 10 deputados e con Cs (que gañou hai dúas eleccións) quedando fóra.

O factor Puigdemont

A decisión de presentarse de Carles Puigdemont supón un dos revulsivos da campaña porque pon en xogo ao político máis famoso de toda Catalunya, cun grao de coñecemento do 98%, segundo o barómetro. Por encima dos seus grandes rivais: Pere Aragonès (85%) e Salvador Illa (80%). Con todo, isto non supón que sexa o que mellor imaxe de media ten. Dos aspirantes, a mellor valorada polos cidadáns é a líder dos comúns, Jèssica Albiach, á que lle dan un 5. Por detrás: Pere Aragonès (4,9), Salvador Illa (4,7), Alejandro Fernández (2,6), Carlos Carrizosa (2) e Ignacio Garriga (1,9). Pero o ex-presidente, á vista desta sondaxe, ten unha gran vantaxe: é o que mellor nota recibe do seu electorado (7,6), polo que é o que pode ter maior efecto movilizador para os seus. O seu primeiro movemento, tras anunciar a súa candidatura este xoves, é chamar a unha candidatura de unidade de todo o soberanismo ao estilo de Junts pel Si.

Transferencia de voto e novos caladoiros

Una das obsesións que teñen os partidos é arrebatar voto aos seus rivais respecto das anteriores eleccións. O CEO evidencia onde están eses caladoiros e desde onde están a chegar novos votos. Polo momento, segundo o barómetro, hai dous partidos que conseguen ter a maior fidelidade e o menor escape respecto á anterior cita: os comúns e a CUP. En cambio, os votantes de Cs e de Vox son os que se expoñen con maior proporción a irse a outra opción, algo que quere absorber o PP.

Cs, que o foi todo con Inés Arrimadas nas eleccións de 2017, está en vías de desaparición e os seus votantes son de ouro agora para os outros partidos. E onde barallan ir? O barómetro indica que polo momento unha porcentaxe alta podería irse á abstención e que as principais fugas irán cara ao PP principalmente e cara ao PSC. Tamén outra parte collerá a papeleta de Vox.

O PSC, que prevé gañar escanos respecto a hai tres anos, ten en Cs precisamente o seu principal novo caladoiro, pero tamén, como reflicte o barómetro, recibirá votos de antigos apoios dos comúns e de Vox. E algo tamén, en pequenas porcentaxes, pode chegar de ERC, Junts e mesmo a CUP. En cambio, en Esquerra onde teñen máis posibilidades de roubar algo é entre o antigo electorado dos socialistas e da CUP. No caso dos de Carles Puigdemont, o CEO recolle que a vía de novos votos pasa por electores de Esquerra. Detéctase máis fuga de voto agora mesmo de ERC cara a Junts que ao revés. Así mesmo, reflíctese que quen ten máis forza de crear novos votantes, aqueles que estiveron na abstención en 2021, é o PSC, por diante de Esquerra e de Junts.

A seca preocupa moito máis que a independencia

A seca é a principal preocupación da sociedade catalá por riba das tensións territoriais

Catalunya vai ás urnas sen ter como principal preocupación a crise territorial e a independencia. O tema que máis preocupa nestes momentos, segundo recolle a enquisa, é o cambio climático e a seca, que son o principal problema da comunidade para a maioría. Despois sitúase como segunda cuestión a insatisfacción coa política, un asunto que emerxe en metade da tensión e polarización que domina o debate público.

As relacións entre Catalunya e España posiciónase como a terceira cuestión prioritaria para a sociedade, pero coa mesma porcentaxe, por exemplo, da precariedade laboral. Ademais, os niveis son parecidos de interese polo funcionamento actual da economía, o acceso á vivenda (Catalunya acolleuse ao índice de prezos de alugueiro da nova lei estatal de vivenda), a inseguridade cidadá, a sanidade e a inmigración. Todos os votantes independentistas e os do PSC e os comúns sitúan a seca como o principal problema, mentres que no bloque da dereita (PP, Vox e Cs) emerxe o tema territorial como o asunto prioritario.

En contra da independencia

A pesar de ser a terceira preocupación, o tema territorial terá gran importancia na campaña e nas urnas precisamente pola candidatura de Puigdemont. Os cataláns van ás urnas co sentimento unionista impoñéndose con marxe ao soberanismo (51% fronte ao 42%). Isto é un cambio substancial respecto das eleccións de 2017 (onde a opción de independizarse era apoiada polo 49% dos cataláns fronte a un 43% que apostaba polo non). 

Pero isto non significa que non se queiran máis competencias, xa que a maioría de cataláns (un 57%) considera que o nivel de autonomía é “insuficiente”. Ademais, hai un amplo apoio ao dereito a decidir cun 76% das persoas enquisadas respondendo que está moi ou bastante de acordo a que se celebre un referendo. Os máis proclives a unha consulta son as persoas de entre 25 e 34 anos (un 82% deféndea), mentres que a porcentaxe menos alta está entre os maiores de 64 anos (74%). Sobre a preferencia do tipo de relación con España hai un empate agora mesmo entre un Estado independente (un 31%) e unha comunidade autónoma (31%). En cambio, o 23% quere un Estado dentro dunha España federal e un 9% optaría por ser unha simple rexión.

O voto das mulleres e dos mozos

Nas pasadas eleccións xerais, o voto das mulleres e dos mozos foi determinante para que a esquerda aguantase fronte ás dereitas no Congreso. Os partidos poñen os seus ollos estes días nestes grupos de votantes. Segundo o CEO, o partido que esperta máis simpatía entre as votantes é o PSC (cun 19,7%), seguido de Esquerra (16,4%). Os que menos apoio teñen, en cambio, son Cs e Vox. E entre os mozos, tamén o PSC é o partido con maior intención de voto por moita diferenza respecto ao segundo, Junts, con case dez puntos de salto. Outra das grandes diferenzas entre o electorado novo e o de maior idade é a forma de informarse. A principal vía para os electores menores de 34 anos son as redes sociais por encima da televisión, que segue dominando a partir dos 35 anos (coas porcentaxes de maior seguimento entre os maiores de 64 anos).