Na última década a porcentaxe de alumnado que cursa a materia de Relixión en Primaria pasou do 81% ao 55%
O alumnado galego que cursa a materia de Relixión católica vén descendendo de forma continuada dende hai anos. En Primaria no curso 2010-2011 escollíana o 81% dos alumnos e alumnas, mentres que no curso 2022-23 (os últimos datos coñecidos, publicados hai uns días polo Ministerio de Educación) tan só optaron por ela o 55,5%, un descenso de 25 puntos en pouco máis dunha década. Se imos máis atrás, ata o curso 2001-2002, o descenso é aínda maior, dende o 91,9% rexistrado nese ano.
As últimas cifras coñecidas, con todo, agochan unha sorpresa: fronte ao descenso continuado da opción de Relixión en Primaria, no último curso con datos a porcentaxe de alumnado que escolle Relixión mantense estable na ESO (pasa de 56,8% a 57%) e aumenta no Bacharelato (pasa do 35,4% ao 38,8%).
En ESO e Bacharelato, en cambio, as cifras mantéñense estables e mesmo aumentaron no último curso
En realidade, nos últimos anos Primaria e Secundaria veñen amosando nesta cuestión tendencias moi diferentes: mentres a escolla de Relixión descende de maneira continuada no primeiro nivel, mantense estable nos outros dous. Tanto na ESO coma no Bacharelato a porcentaxe de alumnado en Relixión diminuíra entre 2001 e 2011 (do 70,9% ao 56,4% na ESO e do 55,4% ao 37,1% no Bacharelato), pero na década seguinte as cifras apenas variaron.
No curso 2022-23 comezou a aplicarse a LOMLOE, con cambios para a materia de Relixión, que deixou de ser contabilizada para a media do expediente académico
Cómpre lembrar que no curso 2022-23 comezou a aplicarse a LOMLOE (Lei Orgánica de Modificación da Lei Orgánica de Educación) nos cursos impares (1º, 3º e 5º de Primaria; 1º e 3º de ESO; e 1º de Bacharelato), con cambios para a materia de Relixión, que deixou de ser contabilizada para a media do expediente académico. Ademais, deixou de ser obrigatorio cursar unha materia alternativa á Relixión, de xeito que o alumnado que rexeita o ensino confesional ten unha hora de atención educativa.
O pasado ano a Conferencia Espiscopal culpou á aplicación da LOMLOE do descenso da escolla da materia de Relixión. Porén, a tendencia negativa en Primaria vén de moi atrás e nos outros niveis o efecto foi o contrario. Haberá que agardar aos datos do curso 2023-24, que se coñecerán dentro dun ano, para comprobar os efectos da aplicación completa da LOMLOE e da persistencia das tendencias apuntadas.
Os centros públicos teñen as cifras máis baixas de escolla da Relixión no Bacharelato e rexistran datos semellantes aos privados non concertados na Primaria. Na ESO, o alumnado dos centros privados puros é o que máis rexeita a materia
Os datos publicados polo Ministerio de Educación amosan tamén as grandes diferenzas que existen en canto á popularidade da materia de Relixión en función do tipo de centro. Así, nos centros de xestión e financiamento públicos as porcentaxes de alumnado que escollen a materia son os máis baixos en Bacharelato (31,9%), a pesar de que no curso 2022-23 a porcentaxe aumentou en máis de dous puntos.
Pola contra, en ESO, os máis baixos corresponden aos centros privados non concertados (de xestión e financiamento privado), cun 37,7% e unha clara tendencia de descenso, cifras por debaixo da media dos centros públicos (50,4% e con tendencia a manterse estable). En Primaria centros públicos e privados rexistran cifras semellantes, ao redor do 47%.
Os centros privados-concertados son os que rexistran as cifras máis elevadas de escolla da materia de Relixión tanto en Primaria (trinta puntos máis que os centros públicos e os privados sen concerto) coma na ESO
En cambio, os centros privados-concertados (con xestión privada e financiamento público), teoricamente gratuítos, pero que adoitan incorporar numerosos mecanismos que obrigan as familias a pagar, son os que rexistran as cifras máis elevadas de escolla da materia de Relixión. En Primaria a porcentaxe é do 76,7%, case trinta puntos máis que os centros públicos e os privados sen concerto, e cunha tendencia de descenso máis lenta.
Na ESO (76,2%), a porcentaxe tamén se mantén estable e supera en 26 puntos á dos centros públicos e en 39 á dos centros privados puros.
Os centros concertados non ofrecen o ensino de Bacharelato en Galicia, polo que non existen datos. Neste caso, os centros privados sen concerto son os que rexistran as maiores cifra de alumnado que escolle a materia de Relixión (71,4%), corenta puntos máis que na pública e cun foirtísimo aumento no último curso con datos coñecidos (de 7,5 puntos).
Os datos galegos sitúanse moi próximos aos do conxunto do Estado español, especialmente en Primaria. En ESO e Bacharelato, en cambio, a materia de Relixión é algo máis escollida en Galicia que no conxunto de España
Os datos galegos sitúanse moi próximos aos do conxunto do Estado español, especialmente en Primaria (o 55,5% estuda Relixión fronte á media do 56,2%). En ESO e Bacharelato, en cambio, a materia de Relixión é algo máis escollida en Galicia que no conxunto de España, superando a media do Estado en tres e cinco puntos respectivamente.
Galicia está lonxe dos datos das comunidades autónomas que máis optan pola Relixión en Primaria, como Andalucía, Estremadura, Castela e León ou A Rioxa. Pero tamén se sitúa en niveis moi diferentes dos territorios nos que a materia confesional é máis rexeitada, como Cataluña, País Vasco ou Baleares.
Os datos da maior parte de comunidades autónomas confirman o patrón, tamén observable en Galicia, dunha maior escolla da materia de relixión nos centros privados concertados e un maior rexeitamento tanto nos centros públicos coma nos privados non concertados.
