Chicharrón nacera para ser un grupo máis de luz que de escuridade, pero o autor das súas letras, Alberto Vecino, sufriu varias perdas que o conduciron pola senda da tristeza. Ata este novo disco, 'O que nos queda por non dicir', co que veu a tranquilidade e a felicidade 

Chicharrón nacera para ser un grupo máis de luz que de escuridade. Pero o autor das súas letras, Alberto Vecino, sufriu varias perdas que conduciron varios discos pola senda da tristeza. Mais a vida é agora outra, sendo a mesma. Porque veu, por fin, a tranquilidade. Por iso o novo disco de Chicharrón, O que nos queda por non dicir, é unha celebración da felicidade. E tamén dos dez anos do grupo. 

Presentastes o disco cunha xira feita en casas de amigos e amigas. Como se vos ocorreu iso?

Ocorréusenos ao facer os dez anos da banda. Pensamos en facer algo para celebralo. Comezamos a pensar cousas e ocorréusenos iso. Queriamos facer algo colectivo e pensabamos en como está o mercado, como está o mundo da música. Pareceunos boa idea unha xira por casas de xente organizada con esa xente. Como levamos seis discos pensamos en seis persoas que foron importantes para nós nestes dez anos. 

Persoas que son coñecidas. Podes lembrar os nomes?

Yolanda Castaño, que non foi na súa casa, senón na súa residencia literaria. En Santiago Alfonso Zarauza. Logo na Coruña tivemos dous nun día, vermú na casa de María Yáñez e despois na casa de Pablo Mella. Logo Teresa Cuíñas en Pontevedra e despois na casa de Antía Otero en Teo. 

Tamén tivestes presentacións digamos máis convencionais, como a da sala Malatesta.

O disco non está en formato físico porque o formato físico iamos ser nós na casa da xente que nos acolleu, como un agasallo para elas. Pero despois comezaron a chamarnos e, si, fixemos algunha presentación. Tamén fixemos un videoclip. Dixémoslle á xente que nos gravase na súa casa. Gravaron uns minutos e mandáronlle as gravacións a Juan Lesta, que montou o vídeo. Foron xurdindo cousas coma esta. 

Por que se chama O que nos queda por non dicir?

Estaba o disco xa avanzado e fomos ao Poetas Di(n)versos no que estivo Ida Vitale. Foi moi emocionante. Ela recitou ese poema do que collemos un verso, cambiándoo un pouco. Encaixaba perfecto para o disco. 

Chicharrón sodes agora Mara Pérez, Rosalía Fernández Rial e ti. Houbo cambios na formación. Rosalía xa colaborara antes con vós… Como foron eses cambios?

Fómonos adaptando ás circunstancias. Rubén (Domínguez) marchou para Madrid e éralle moi difícil compaxinar a súa vida alí co grupo. Vir aos ensaios, vir para un concerto… Era unha loucura. Quedamos Mara e eu sós e dixémoslle a Rosalía que en vez de colaborar pasase a formar parte do grupo. E foi moi guai porque, ademais da nosa veciña, é moi amiga. Empezamos cunha canción que se chama Vitoria, que é un single que sairá despois do verán. Pasámolo moi ben. Despois xa estivo con nós en Erosión e xa quedou. E que dure moito. 

Dixestes que era o voso disco máis indie. Iso son etiquetas pero o que está claro é que soa diferente a Erosión, que era máis acústico. Quizais este cambia tanto polo uso dos pedais. 

“É un disco que reflicte a idea do noso son feliz”

Como é un disco que fala dun novo comezo e da felicidade pensamos no son que nos gustaría que é, digamos, a música que escoito cando estou feliz. O do indie é unha etiqueta, si. Pero si que a finais dos 80 e nos 90 houbo moito lofi, que é gravar con poucos medios e sen preocuparte de que o son sexa perfecto. Fixemos unha lista de spotify con grupos lofi que nos molaban. É, por iso, un disco que reflicte a idea do noso son feliz. E queriamos experimentar, si, pasando dun son máis acústico a outro filtrado con pedais. Ademais, en Erosión aínda estaba Rubén no grupo, malia que non participase no disco, e neste xa comeza a nova formación. 

Presentades o disco como unha reflexión sobre a felicidade. Todos os vosos discos están moi conectados co voso estado de ánimo en cada momento. 

Nós dicimos que son paisaxes emocionais. Este disco ten moito de celebración. Eu considérome unha persoa moi afortunada. Son consciente de selo. Este disco é unha especie de celebración da vida, aínda que ás veces as cousas saen mal, sufrimos perdas… Quixemos facer un disco de amor á vida e de celebración dos dez anos do grupo. Agora estamos nunha etapa tranquila e feliz e oxalá que dure para que poidamos seguir con esta temática. 

De Chicharrón a Postal xa houbera un cambio nese sentido. E en Unha fogueira intacta xa ollabades atrás, falando dun cambio de etapa desde Cancións clínicas. 

“Perdín a miña nai, a meu pai e a Alberto Gende. Agora xa saímos do túnel e estamos nunha época tranquila”

Cando fixemos Cancións clínicas acababa de nacer o noso fillo pero só dous meses despois detectáronlle a miña nai un tumor cerebral. Foi unha época moi triste. O meu pai xa falecera antes e, coa enfermidade de miña nai, todo o que podía saír mal, saíu mal. Foron un ano e medio ou dous anos moi chungos. E cando a miña nai xa tiña unha calidade de vida decente, veu a pandemia e pasáronlle aínda máis cousas. Logo xa lle volveu o cancro e despois estivo moi mal ata que morreu. De todo iso saíu Erosión, que é como un diario dese momento. Erosión forma, de feito, unha triloxía con Cancións clínicas e Unha fogueira intacta na que se fala da enfermidade, da perda… Porque perdín a miña nai, a meu pai e a Alberto Gende. Agora xa saímos do túnel e estamos nunha época tranquila. E por iso quixemos facer un disco de celebración da vida, de nós como grupo, da amizade… 

A ingravidez da cidade di “somos pezas defectuosas que non queremos encaixar”. 

“Conseguimos facer algo propio ao longo destes seis discos”

É unha canción relacionada co tempo que pasa, coa idea de volver comezar. Estamos orgullosas, ou somos conscientes, ou polo menos reivindicamos que conseguimos facer algo propio ao longo destes seis discos. Non nos importa non encaixar -falabamos antes do indie e do lofi- e queremos seguir o noso propio camiño. 

Intervalo de desolación di que oxalá estiveses aquí para verme. Aí está a perda… 

Estás nunha época boa e lémbraste da xente que xa non está, que oxalá puidera verte agora. O noso neno ás veces fai cousas para que nos sintamos orgullosos, quere impresionarnos… E eu digo que estarei orgulloso del sempre que el sexa feliz. Eu vivín épocas de toxicidade que superei. Por iso que ogallá puidesen verme agora. 

Instante de area é a que leva o vídeo e conecta co que acabas de dicir, pois di “nada serve de nada se ti non es feliz”. 

Esta canción comezou cunha broma. Estabamos vendo a TVG e saíu un político da zona da Costa da Morte ao que lle preguntaron por Greta Thunberg cando veu a España. El empezou a soltar burradas e dixo que vira unha nena triste e que, se o do cambio climático era certo, que non serviría de nada tomar medidas se a xente non era feliz. Porque a xente precisa ir en coche ao supermercado para ser feliz, por exemplo. A nós parecíanos moi curioso que el se preocupase máis pola felicidade dunha nena que polo futuro da humanidade. Sobre os mortos da nosa felicidade, dicía Silvio Rodríguez. Sobre o vídeo hai unha anécdota bonita. Xa era o último día e Antía dixo que tiñamos que esperar porque, despois da presentación do disco na súa casa, acababa de revivirlle o limoeiro, que estivera mal. Así que tiña que gravalo. E quedou ben chulo.

Son feliz e quero que me perdoen os mortos da miña felicidade, dicía Silvio Rodríguez. Con vocación de soidade parece ter nacido nun momento concreto. Cando estás cunha persoa á que queres e que non desexas espertar. 

Foi o meu momento máis feliz en moito tempo. Cando coñecín a Mara, que hai xa dez anos, ela tiña un ático en Madrid. Unha noite que estaba con ela espertei e decateime de que estaba namorado dela. Ela tiña a casa chea de flores que se movían polo aire que entraba desde a xanela, a única xanela da casa. Era outono pero aínda facía moito calor. Lembro ese momento perfectamente. E a canción describe ese momento. 

Beleza a verdade di que podemos conseguilo todo, pero non nós. Refírese a non nós sós?

“As xeracións que viñeron despois verán melloras que con nós non se van culminar”

Esta canción fala tamén de que a vida pasa e seguimos xuntos. Eu estaba pensando no sentido que pode ter a vida, que supoño que ten que ver con deixar un mundo mellor para os que veñan despois de nós. Hai cousas que igual nós non podemos conseguir, pero si as persoas que virán detrás. As xeracións que viñeron despois verán melloras que con nós non se van culminar. Melloras que desa maneira tamén conseguimos nós, pero non nós sós. Aínda que haxa retrocesos. 

É fácil pensar por exemplo no feminismo. Hai reaccións en favor da volta atrás, pero é imparable. 

Eu trato de ser positivo e, se penso por exemplo na homosexualidade, seguramente non houbo un tempo mellor, ou polo menos en certos sitios, para ser homosexual. E o mesmo pasa co feminismo. Estes días fálase moito do bico de Luís Rubiales a Jenni Hermoso. Noutro tempo, que un tipo forzase unha muller a darlle un bico non sería algo comentado. Non sairía en ningún lado. Imos conseguir acabar con este tipo de cousas e con máis. Pero aínda non de todo, e non nós sós. 

Mito efémero volve falar de amor. De botar de menos alguén que non está. Xa dixestes máis veces que todos os vosos discos falan de amor -de afectos, en xeral-. 

É unha canción sinxela. Fala de cando, nunha celebración, lembras a quen xa non está. E hai que seguir celebrando. 

Como é o voso proceso de composición agora? Sen Rubén tivo que cambiar. 

“No seguinte disco imos ter letras de Rosalía e música de Mara, que está experimentando moito coa electrónica”

As letras son miñas. Coa letra véñenme melodías. Fago unha maqueta na que despois Mara e Rosalía fan as súas achegas. Pero si que falamos de seguir avanzando para tratar de facer algo máis coral. No seguinte disco imos ter letras de Rosalía e música de Mara, que está experimentando moito coa electrónica, con caixas de ritmos e cun sintetizador. Esa vai ser a nosa seguinte evolución.

Que fixerades antes en música?

Eu estivera en Franc3s e Mara viña do teatro. Ela de nena bailaba e tocaba a pandeireta pero nunca se dedicara á música. E Rosalía leva tocando o acordeón toda a vida, aínda que nunca estivera nunha banda.

En Presenza volve o amor. A idea de que pasa o tempo e segues no mesmo barco cunha persoa. 

Si. Aí volve a idea de seguir navegando coas persoas que queres. 

Fusión de desexos di que ao final nada importa. Supoño que nada importa que non sexan os afectos, que é o único realmente importante. 

“Inspireime en Kurt Cobain. A súa morte para min foi como a miña primeira perda”

Mara di que a época máis feliz da súa vida foi cando estaba embarazada porque non lle importaba nada máis. Usei esta idea para esta canción. Como ademais o disco é como un repaso dos dez anos da banda, inspireime en Kurt Cobain. A súa morte para min foi como a miña primeira perda. Unha estrela do rock que era un rapaz sinxelo que non puido coa fama. Lin unha biografía súa e paréceme un tipo moi interesante. 

Neste disco a voz non está destacada sobre a música. Parece que está feito a propósito. 

“Hai fallos que serían fáciles de corrixir, pero decidimos deixalo así”

Na primeira canción hai un fallo de batería e noutras partes do disco hai fallos de guitarra que serían fáciles de corrixir, pero decidimos deixalo así. Nesa época Rosalía estaba preocupada polo tema da intelixencia artificial. Porque pode facer poemas, novelas… Nós pensamos que, se fose feita por intelixencia artificial, a música non tería fallos. E nós queriamos deixar os fallos. Tamén polo tema da precariedade. Non vas gastar un monte de diñeiro que non vas recuperar porque todo se fai en precario. Temos, así, unha guitarra, un acordeón e unha batería moi minimalista, e a voz, e sentimos que o importante é facer algo en común, relacionarnos entre nós e coa xente. Outro libro que me influíu para este disco foi Abisal, de Álvaro Cortina. Coñecino este verán e foi xenial. 

Teño na cabeza todo o tempo “nada serve de nada se ti non es feliz”. É pegadiza. 

O mesmo pasáballe ao noso fillo. Tamén se lle pegou e un día gravámolo co móbil mentres a cantaba. Mandámoslle o vídeo a Matías (Unruh, o arranxista). Iso si que foi lofi…