Máis dun ano despois, o Consello da UE volverá debater a oficialidade do galego, o catalán e o éuscaro na Unión Europea. Será o 27 de maio, segundo confirman a Praza.gal fontes comunitarias, nunha reunión que incluirá na orde do día a cuestión, logo da demanda feita por España á presidencia actual do organismo, que recae en Polonia. Houbo que agardar 14 meses desde que en marzo de 2024 se puxera en discusión por última vez o tema coa delegación belga de presidenta e despois de que Hungría, durante os seis meses do seu liderado, paralizase calquera iniciativa.
O Consello da UE volverá abordar a oficialidade de galego, catalán e vasco o vindeiro 27 de maio. Unha das opcións para desencallar a cuestión é que o catalán sexa o primeiro idioma en obter a oficialidade para logo dar paso a galego e éuscaro
A presión que Junts exerce sobre o Goberno de España é clave nun novo impulso, ao ser a demanda da oficialidade do catalán na UE un dos asuntos pendentes nas negociacións —continuas e para cada votación no Congreso— que manteñen ambos partidos desde que a formación liderada por Carles Puigdemont facilitase a investidura de Pedro Sánchez.
De aí tamén que, tal e como advirten as mesmas fontes, unha das alternativas que se propoñen para desencallar o asunto é que sexa o catalán a primeira das linguas en tornarse oficial "de xeito experimental" nas institucións europeas para, máis adiante, dar o paso co galego e mais co vasco. Unha alternativa, a de priorizar este idioma sobre outros, que sempre pairou sobre as negociacións en Bruxelas.
Sexa como for, non será doado, aínda que "hai máis posibilidades que outras veces", insisten as mesmas fontes, coñecedoras dunhas negociacións difíciles e que exixen unanimidade. Porque España aínda non convenceu o resto de Estados membros para modificar o Regulamento 1/1958 que fixa o réxime lingüístico dentro da UE.
O acordo do Parlamento galego, co apoio do PPdeG, para pedir á UE o uso do galego na Eurocámara aumenta as posibilidades de que a lingua vire en oficial nese ámbito
O goberno bate con diversas sensibilidades, por unha banda gobernos conservadores ou de extrema dereita coma o italiano ou o húngaro que non ven con bos ollos abrir o tema das linguas. Por outro, as repúblicas bálticas ou Polonia, onde existen importantes minorías ruso falantes que poderían aproveitar a iniciativa española para buscar o seu recoñecemento ante a UE, un movemento susceptible de ser manipulado por Moscova.
Onde si hai máis avances é nun futuro uso do galego, do éuscaro e do catalán nos plenos do Parlamento europeo, posibilidade obvia de haber esta mudanza lexislativa que abrangue todas as institucións europeas, pero que podería ser realidade antes grazas a un proceso en paralelo pero alleo ao que reclama a oficialidade dos tres idiomas no ámbito comunitario.
E aí, segundo fontes comunitarias, cobra relevancia a postura do PPdeG, que o pasado 7 de maio aprobou no Parlamento unha iniciativa do PSdeG na que se reclama aos órganos comunitarios que habiliten os medios para permitir que se use o galego na Eurocámara malia que o PP rexeitara —e aínda rexeite— o seu uso no Congreso e no Senado.
Ese acordo do Parlamento galego será transmitido esta mesma semana aos representantes comunitarios que levan tempo negociando esta posibilidade, así como á presidenta da Eurocámara. Un movemento, o do PPdeG, que non cadra co do PP a nivel estatal pero que pode inclinar a balanza nunha demanda para o galego que ten máis expectativas de triunfo que a oficialidade total na UE.
Foi xa en 2022 cando o Goberno español remitiu á Eurocámara unha solicitude para que catalán, vasco e galego puidesen usarse nos seus plenos, unha petición na que é clave o ditame da Mesa do Parlamento sobre o que suporía en canto á tradución e interpretación, infraestruturas e finanzas, así como a opción de que sexa o Goberno de España quen se faga cargo destes custos, moito menores que os 132 millóns (44 por lingua) nos que se cifra a oficialidade e que o Executivo central se comprometeu a asumir.

Un paso "moi importante"
Que a Cámara galega demandase oficialmente e por unanimidade que o galego poida usarse na Eurocámara supón, recoñecen fontes comunitarias implicadas na negociación, un paso "moi importante" neste aspecto e logo de que, no pasado mes de abril, o Ministerio de Asuntos Exteriores, UE e Cooperación asinase o acordo que permite o uso do catalán, o eúscaro e o galego nas sesións plenarias do Comité Económico e Social Europeo.
A Eurocámara mantén un grupo de traballo formado por lexisladores de todos os grupos políticos para analizar a implantación destas tres linguas no seu seo, tal e como lembraba infoLibre. Creouse por mor da proposta española e en próximas datas prevé presentar un estudo de análise comparando coa realidade doutras "linguas con recoñecemento constitucional non oficiais na UE".
Hai vinte anos a Eurocámara xa rexeitou unha demanda similar española para empregar o catalán, o galego e o éuscaro nos seus plenos ou comisións parlamentarias. España solicitara, como agora, cambiar o regulamento sobre o réxime lingüístico na UE. Mentres o Consello foi flexible, o Parlamento pechouse en banda e só permite comunicación escrita dos cidadáns europeos, que si son respondidos en calquera das tres linguas se se dirixen aos servizos de de a institución. Pero os eurodeputados vascos, galegos ou valencianos non poden empregar as súas linguas natais nas súas intervencións, unha situación que podería mudar axiña. A oficialidade total dos tres idiomas nas institucións comunitarias, no entanto, ten aínda moito que sachar.